گل آرام بخش

گل گاو زبان با نام علمی borago officinalis یکی از گیاهان دو لپه است.
گیاهی است علفی و یک ساله که ارتفاع ساقه آن تا ۶۰ سانتیمتر می‌رسد ساقه آن شیاردار و خاردار است. برگ‌های این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است.
گل‌های آن به رنگ سفید، بنفش و آبی است. گل گاو زبان احتمالا از شمال آفریقا به نواحی دیگر راه یافته و امروزه در منطقه مدیترانه، نواحی شمال آفریقا و قسمت هایی از خاورمیانه می‌روید. گل، برگ و سرشاخه‌های گلدار آن به مصرف دارویی می‌رسد.
● مشخصات گیاه شناسی
گل گاو زبان از گیاهان دارویی و دارای روغنی است که به علت خاصیت شفا دهندگی از مدت‌ها قبل به‌خصوص در فرانسه شناخته شده بود. این گیاه دارای شاخه‌های تو خالی و آبدار است و ارتفاع آن به ۵۰ سانتیمتر می‌رسد.
برگ‌های این گیاه نسبتا بزرگ و چین خورده به رنگ سبز تیره و تخم مرغی شکل نوک تیزاند که به‌طور متناوب بر روی ساقه گیاه قرار دارند. تمام سطح گیاه پوشیده از کرک‌های سفید و منشعب است.گل‌های این گیاه در انتهای ساقه قرار دارد و به رنگ روشن و ستاره‌ای شکل است.
میوه این گیاه به شکل چهار فندق کوچک و به رنگ قهوه‌ای مایل به سیاه است.
● ترکیبات شیمیایی
گل گاو زبان دارای لعاب فراوان است. این گیاه دارای نیترات پتاسیم، رزین‌ها، مالات کلسیم، منگنز، منیزیم، اسید فسفریک و آلانتوئین می‌باشد.
● خواص داروئی
▪ گل گاو زبان و برگ‌های آن تصفیه کننده خون است.
▪ آرام کننده اعصاب است.
▪ عرق آور است.
▪ ادرار آور است.
▪ کلیه‌ها را تقویت می‌کند.
▪ سرماخوردگی را برطرف می‌کند.
▪ برای از بین بردن سرفه از دم کرده گل گاو زبان استفاده کنید.
▪ در درمان برونشیت موثر است.
▪ بی‌اختیاری دفع ادرار را درمان می‌کند.
▪ التهاب و ورم کلیه را درمان می‌کند.
▪ در درمان سرخک و مخملک مفید است.
▪ ضماد برگ‌های گاو زبان برای رفع ورم موثر است.
▪ برگ‌های گاو زبان را بپزید و مانند اسفناج از آن استفاده کنید.
▪ برگ‌های تازه گل گاو زبان دارای مقدار زیادی ویتامین C می‌باشد و در بعضی از کشورها آنرا داخل سالاد می‌ریزند.
● استفاده‌های غذایی از گل گاو زبان
از گل‌ها و برگ‌های این گیاه می‌توان به عنوان چاشنی در نوشیدنی‌های تابستانی استفاده کرد. گل‌های این گیاه را می‌توان برای تهیه مربا استفاده کرد این مربا برای افرادی که از بستر بیماری برخاسته و دوران نقاهت را سپری می‌کنند و همچنین برای افرادی که حالت ضعف دارند بسیار مفید است.
گل‌ها و برگ‌های این گیاه را می‌توان در سالاد و سوپ خیار به‌کار برد. برگ‌های قطعه قطعه شده گیاه را می‌توان در پایان زمان پخت سوپ‌ها استفاده نمود. برگ‌های این گیاه را می‌توان همراه با برگ‌های گل کلم پخت و مصرف کرد. برگ‌های تازه این گیاه نیرو بخش و نشاط آور است.

مهدی تمجیدی

منبع : روزنامه تهران امروز