برایم کتاب بخوانید

مطالعه تلاشی سازنده و لذت بخش است که به نوعی تغذیه و تلطیف روان انسان را به همراه دارد. کتاب و نشریات از بهترین همراهان لحظات تنهایی و اوقات فراغت روزانه می باشند.
میزان توجه به کتاب و کتابخوانی نشانگر رشد فرهنگی و ملی هر کشوری است. از این رو فراهم کردن بستر لازم برای گسترش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی لازمه توسعه فرهنگی به شمار می آید.
افراد دلایل مختلفی برای مطالعه دارند.
برخی از این دلایل کاملا شخصی و فردی بوده و برخی دیگر جنبه اجتماعی دارند.
خواندن گاه به قصد آموختن، زمانی با هدف تحقیق و پژوهش و در جایی هم به قصد لذت بردن و پرکردن لحظات تنهایی صورت می گیرد که هر سه می تواند با هم همراه باشد.
مطالعه از همان سالهای اول زندگی شکل می گیرد و در مراحل مختلف رشد ادامه می یابد. تبدیل علاقه کودک و نوجوان به مطالعه به عنوان یک عادت مطلوب از طریق برانگیختن حس کنجکاوی آنان یکی از عوامل مؤثر در امر مطالعه است.
فرزندان خانواده هایی که بیشتر با کتاب و مطالعه سر و کار دارند بیشتر از دیگران به کتابخوانی علاقه پیدا می کنند.
لذت از مطالعه
کتابخوانی والدین با کودک می تواند نقطه شروع عادت به مطالعه و لذت بردن از آن باشد. برای ایجاد عادت به مطالعه باید سعی کرد همواره کودکان و نوجوانان به مطالعه علاقمند باقی بمانند؛ زیرا یکی از مهمترین عواملی که به مطالعه آسیب می رساند از دست دادن علاقه به مطالعه است. بنابراین بیاد داشته باشیم که از تشویقات مادی و کلامی در این رابطه غافل نشویم و از طرفی آنان را با اجبار یا تنبیه به مطالعه وادار نکنیم.رسانه های گروهی نیز از عوامل بسیار مهم در گرایش به مطالعه در هر جامعه ای محسوب می گردند.
رادیو و تلویزیون با پخش برنامه هایی که مستقیما به کتاب و کتابخوانی پرداخته می شود و معرفی شخصیت های موفق علمی می توانند به رواج فرهنگ کتابخوانی و بالابردن سطح مطالعه عمومی اقدام کنند. البته با توسعه رسانه های صوتی و تصویری به نظر می رسد که کودک بیشتر به طرف این رسانه ها تمایل نشان می دهد؛ چرا که از جذابیت بیشتری برخوردارند. ولی باید جایگاه کتاب را در میان رسانه ها بشناسیم و کتابها را چنان با وضعیت جدید تطبیق بدهیم که در زندگی روزانه کودک نقش اساسی خود را حفظ نمایند.
کتابهایی که جذاب، عمیق و شیرین و با تجربه ها، نیازها و علایق و تواناییهای کودکان هماهنگ باشند، به کنجکاوی های آنان پاسخ دهند، تخیل آنها را به بازی بگیرند و بر وسعت تجربه های آنها بیفزایند، هم چنان در کنار سایر رسانه ها در زندگی کودکان و نوجوانان حضور مؤثر خود را حفظ می کنند و از دریچه لذت آفرینی، علاقه و سرانجام عادت به خواندن را در آنها به وجود آورده حفظ می کنند و گسترش می دهند.عضویت در کتابخانه نیز راهی برای دسترسی به کتاب های متنوع و مورد علاقه است. بعد از خانه و خانواده، مدرسه محل مناسبی برای آشنایی با کتاب و تقویت روحیه کتابخوانی است.
مناسب ترین شیوه برای گرایش دانش آموزان به کتابخوانی، برخورداری مدرسه از یک کتابخانه پویا، مدیریتی دانا و معلمانی اهل کتاب و مطالعه است.
کتابخانه های مدارس باید به تناسب ویژگی ها و نیازهای دانش آموزان کتابهای متنوع داشته باشند تا هر دانش آموز براساس علاقه اش از آنها بهره برداری کند. به هر حال وظیفه بزرگسالان فقط به ایجاد اشتیاق و علاقه خواندن در کودکان و نوجوانان خلاصه نمی شود بلکه آنها باید در جهت تداوم مطالعه در کودکان و نوجوانان برنامه های موثر، پویا و منطبق با واقعیات و شرایط پیش بینی کنند و گام به گام در این برنامه ها با آنها همراه باشند تا عادت به مطالعه شکلی پایدار به خود بگیرد. ارزشی که جامعه به امر خواندن می دهد نیز می تواند از عوامل مؤثر در این امر باشد.در جامعه ای که مطالعه ارزش به شمار نمی آید نمی توان انتظار داشت که کودکان و نوجوانان با علاقه و اشتیاق به مطالعه رو آورند از طرفی چون مطالعه امری داوطلبانه است باید کتابها در دسترس و محتوای آنان مورد علاقه افراد باشد.
برگزاری نمایشگاه های کتاب در شهرها و مناطق و فراهم نمودن انگیزه های لازم برای شرکت فعال دانش آموزان و مشاهده کتابهای متنوع و خریدن کتابهای مورد علاقه با قیمتی نازل از دیگر عوامل موثر در تشویق و ترویج فرهنگ کتابخوانی است.
اختصاص هفته ای به نام هفته کتاب و کتابخوانی اهمیت پرداختن به مطالعه و کتابخوانی را همه ساله به همگان یادآوری می کند.

فاطمه امیری

منبع : روزنامه کیهان