خوانسار، شهر شکوفه‌ها

خوانسار در ناحیه ای نه چندان دور از كویر مركزی ایران ، در فاصله ای حدود ۱۵۰ كیلومتری شمال غرب شهر اصفهان واقع شده است. شهری زیبا، مصفا و یكی از زیباترین شهرهای مناطق مركزی كشور.خوانسار به راستی شهری است در حصار كوهها ، باغ شهری آرمیده در دامنه های زاگرس و شكل گرفته در مسیر رودی كه سرچشمه اناربار ( رود قم ) است .
بطور كلی شهر خوانسار همیشه دیدنی بوده است و زمان و مكان مانع تماشا از این شهر نیست . می توان به این شهر سفر كرد و از شبها و روزهای آن لذت برد ناگفته نماند كه این شهر یكی از مناطق دیدنی جهان به شمار می رود و در هر حال پذیرای خسته دلان خوش ذوقی خواهد بود كه ایامی را برای دیدار این منطقه در نظر گرفته اند و از داخل و خارج كشور راهی این دیارند .
● گلستانكوه
در مسیر خوانسار به اصفهان در ۱۵ كیلومتری شهر خوانسار واقع شده است . این منطقه طبیعی حدود ده كیلومتر مربع وسعت دارد و در فصل بهار مملو از گلهای طبیعی به ویژه لاله سرخگون كه به رنگ سرخ مایل به بنفش بوده و از روز چهلم تا شستم بعد از عید شكفته می شوند . در موقع وزش باد سیر و روشن می شوند . گل پیاز موسیر از جمله گلهای گلستانكوه است و مانند دیگر گلهای این منطقه خود رو می باشد و گون درختچه ای كوتاه است كه معمولا ارتفاع آن به یك متر نمی رسد اما مقداری از سطح زمین فاصله گرفته گسترده می شود . در گذشته از گون محصولاتی بدست می آمد . اخیرا به علتهای گوناگون از قبیل اثرات مواد شیمیایی و عدم رسیدگی و بی توجه بودن به این گیاه طبیعی دوران اضمحلال را طی می كند .
● سرچشمه
از مكان و فضایی شاداب و حیات بخش برخوردار است و هر بیننده ای را مجذوب خود می كند . محلی طبیعی بوده كه در ضلع جنوب شرقی شهر واقع است و به مرور تحولات شهری و تجملات مصنوعی رنگ تصنعی به خود گرفته و تشابه به پاركهای امروزی پیدا كرده است .
● مرزنگشت
چشمه طبیعی مجاور سرچشمه كه آن هم به تازگی دچار رنگ شده لیكن حوض پیر و حوض مركزی سرچشمه كمتر شكل تصنعی به خود گرفته . این سرچشمه كه قسمت عمده آب شهر می باشد از میان شهر جریان می یابد و آبهای شرقی بدان می پیوندد و تشكیل رودخانه خوانسار را می دهد . آبهای شرقی از قسمت پائین دست دامنه ایجاد مخروطه افكنه هایی نموده كه پاره ای از آنها در پای كوهستان قرار دارند و دارای وسعت كم هستند . در روی این مخروطه افكنه ها بعلت وجود مقدار كمی خاك نرم كه از مواد بالا دست بوجود آمده تاثیر می پذیرد و آبهای فصلی و ذخیره شده از لای سنگها و آهكها جریان پیدا می كند و مزارع دهكده های قلعه بابا محمد و دوشخراط و سنگ سفید را بر پا داشته است .جمعیت خوانسار بالغ بر ۴۰۰۰۰ نفر می باشد و وسعت آن حدود ۹۰۰ كیلومتر مربع كه دارای ۱۸ روستا و یك بخش مركزی می باشد. بر اساس اندازه گیریهای انجام شده به روش دمارتون ( تعیین ضریب خشكی ) آب و هوای خوانسار نیمه خشك و ضریب خشكی برابر با ۵/۱۵ می باشد . بر اساس اندازه گیریهای انجام شده به روش كوپن آب و هوای خوانسار از نوع اقلیم نیمه بیابانی یا استپی می باشد به علت اینكه معدل درجه حرارت سالیانه خوانسار كمتر از ۱۸ درجه می باشد بنابراین دارای آب و هوای خواهد بود كه همان آب و هوای استپی حاشیه بیابان است و شرایط ملایمتر از خود بیابان می باشد . آب و هوای خوانسار به شدت تحت تاثیر توپوگرافی منطقه است و به علت ارتفاع زیاد از سطح دریا دارای تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد است به همین دلیل دارای شرایط مناسب ییلاقی است و واقع شدن شهر در پای كوههای مرتفع و جاری بودن رودخانه و كثرت چشمه ساران بر كیفیت مطلوب آب و هوای آن افزوده است .
ماههای بارش در هر سال از مهرماه تا اردیبهشت ماه هر سال است . ماههای خشك سال از خرداد ماه تا شهریور می باشد . میانگین حداكثر بارندگی در اسفند برابر ۵/۶۱ میلیمتر می باشد . میانگین حداكثر بارش روزانه ۴۹ میلیمتر می باشد . متوسط میزان بارندگی سالانه برابر با ۳۰۳ میلیمتر و حداكثر مطلق بارندگی سالانه برابر با ۵/۴۱۴ میلیمتر می باشد . متوسط حداكثر رطوبت حدود ۸۰ درصد در دیماه می باشد و میانگین حداقل رطوبت در هر ماه ۴۲ درصد به ثبت رسیده است ومتوسط درجه حرارت در سال ۷/۱۲ درجه سانتیگراد می باشد خوانسار از دیرباز تا كنون با نام هایی چون خانسار، خانی سار، خونسار، خوانسار و خوسار نامیده شده است. نام خوانسار نیز از واژه خوان به معنی چشمه گرفته شده است. بعضی بر این باورندكه خوانسار كوچك شده خوانسالار، یعنی سفره دار، سفره چی، آشپزباشی سلطان است. شماری نیز این واژه را مخفف خون ساربان دانسته و منشاء آن را كشته شدن ساربانی در این محل، توسط دزدان می دانند.هم چنین عده ای با توجه به این كه خان به معنی شأن عسل و به بیان دیگر مكان تولید عسل نیز می باشد، این نام را محل تولید عسل تعبیر كرده اند.كهن ترین مداركی كه از پیشینه تاریخی خوانسار در دست است، تاریخ مهاجرت دسته ای از قوم یهود به خوانسار و سرگذشت آنان است كه به روزگار كوروش هخامنشی می رسد. یهودیان مهاجر به این شهر تا پیش از ایجاد حكومت اسرائیل، در كوی جهودا یا جیدا، كه كویی در شهر كنونی است، زندگی می كردند. بعد ها اینان به اسرائیل كوچ كرده و امروزه در خوانسار، پیروان دین یهود وجود ندارد. خوانسار پس از اسلام، در قلمرو حكومت امویان، عباسیان، طاهریان، صفاریان، دیلمیان، سلجوقیان، و خوارزم شاهیان قرار داشته است.
در اوایل سده ۷ هـ . ق مغولان این ناحیه را گشودند و خرابی های بسیار به بار آوردند. پس از آن ها تیمورلنگ به مركز ایران، از جمله خوانسار تاخت و چپاول و كشتار زیادی كرد. خوانسار، در دوران صفوی از مراكز مهم علم، ادب و صنعت بوده است. پادشاهان صفوی توجه ویژه ای به این ناحیه داشته اند و به خاطر همین توجه هنرهای دستی و كارگاهی در این شهرگسترش یافته است. بنای مدرسه مریم بیگم صفوی از سوی همسرشاه تهماسب نیز به پیشرفت فرهنگی این دیار افزود. در دوران قاجار خوانسار مورد توجه بوده و حاكمان بزرگی كه بعضی از آنان عنوان وزارت هم داشته اند، به حكومت خوانسار منصوب شده اند.

منبع : روزنامه ابرار