آمارهای بانک مرکزی در مورد تورم غیرواقعی است

به اعتقاد یك كارشناس اقتصاد كلان در حالی كه بر اساس معروف‌ترین مدل‌های اقتصادی نرخ تورم سال‌جاری رقمی بیش از ۳۰‌درصد است بانك مركزی نرخ تورم را ۵/۱۳‌درصد اعلام می‌كند.
فرهاد خرمی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به سخنان اخیر معاون بانك مركزی مبنی بر رشد نقدینگی ۴۰درصدی و تورم ۱۳‌درصدی اظهار داشت: ساده ترین محاسبات اقتصادی نشان می‌دهد نرخ تورم كشور بسیار بیشتر از رقمی است كه از سوی بانك مركزی اعلام می‌شود و نرخ تورم اعلام شده از سوی بانك مركزی غیر واقعی است.
وی افزود: بر اساس فرمول فیشر كه یكی از فراگیرترین مدل‌های اقتصادی است و ویژگی‌های اقتصادی بسیاری از كشور‌های جهان را توجیه می‌كند، نرخ تورم در سال‌جاری باید ۳۴‌درصد باشد كه تفاوت زیادی با رقم ۵/۱۳‌درصدی اعلام شده از سوی بانك مركزی دارد.
كارشناس اقتصاد كلان تاكید كرد: بر اساس فرمول فیشر مجموع رشد نقدینگی و سرعت گردش پول باید با مجموع تورم و نرخ رشد اقتصاد برابر باشد، در حالی كه رشد نقدینگی ۴۰، سرعت گردش پول ثابت و نرخ رشد اقتصاد ۸/۵ است نرخ تورم باید ۲/۳۴‌درصد باشد ولی بانك مركزی نرخ تورم را ۵/۱۳‌درصد اعلام می‌كند.
وی افزود: حتی اگر تغییر برابری دلار در برابر ریال را مبنای اندازه‌گیری نرخ تورم قرار دهیم، پیش از انقلاب نرخ برابری دلار در برابر ریال ۷۰ بود و هر دلار ۷۰ریال قیمت داشت، امروز قیمت هر دلار در برابری با ریال ۹۲۸۰ است كه در حدود ۱۳۲ برابر افزایش یافته است، براین اساس باید نرخ تورم حداقل ۲۴‌درصد رشد داشته باشد تا نرخ دلار بیش از ۱۳۲ برابر افزایش یابد.
خرمی گفت: هرچند مسوولین بانك مركزی كشور اخیرا مدعی هستند كه فرمول فیشر در اقتصاد كشور ما كاربردی ندارد و در اقتصاد ایران صادق و گویا نیست، اما به نظر نمی رسد، نرخ تورم در این فرمول با بیش از ۶۰‌درصد اختلاف تعیین شود.
وی افزود: به یاد داشته باشیم غیر ممكن است كه نقدینگی كشور تا این حد افزایش یابد و این امر در اقتصاد كشور نمایان نباشد.
خرمی گفت: وقتی تمام جامعه بار سنگین رشد نرخ تورم را بیش از رقمی كه بانك مركزی اعلام می‌كند احساس می‌كنند، اعلام چنین ارقامی غیر از آنكه ارزش آمار‌های بانك مركزی باید مستندترین آمار‌های كشور باشد مخدوش كند نتیجه‌ای نخواهد داشت.
تورم بالا در كمین است
یك كارشناس پولی، بانكی نیز گفت: با دخالت دولت و مجلس، بانك مركزی فاقد ابزار و اختیارات لازم برای مهار تورم است.
علی یاسری در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار داشت: باید به بانك مركزی ابزارهای لازم داده شود تا با اعمال سیاست‌های انقباضی پولی بتواند به كنترل نقدینگی و مهار تورم بپردازد.
وی به پیش‌بینی نرخ تورم ۵/۱۳‌درصدی و نرخ نقدینگی ۴۰‌درصدی برای سال‌جاری اشاره كرد و افزود: همچنین برای كاهش نرخ تورم نیاز است تا سیاست‌های مالی انقباضی از سوی وزارت اقتصاد و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اعمال گردد.
این كارشناس پولی، بانكی، تدوین و تصویب بودجه متوازن بدون كسری بودجه در سال آینده را از دیگر ضرورتهای كاهش نرخ تورم دانست.
وی كاهش ریخت‌و‌پاش‌ها و اعمال صرفه‌جویی توسط دولت را از دیگر عوامل موثر در كاهش نرخ نقدینگی برشمرد.
یاسری خاطر نشان كرد: یكی از ابزارهای مهم بانك مركزی برای كنترل نقدینگی و تورم، نرخ سود بانكی است، وقتی دولت و مجلس این ابزار را از آن گرفته‌اند عملا بانك مركزی از انجام برخی وظایف خود بازمانده است.
وی افزود: تعیین نرخ سود بانكی در سراسر جهان، جزو اختیارات بانك مركزی است، به طوری كه با افزایش و كاهش نرخ تورم، نرخ سود بانكی را بالا یا پایین می‌برد، در حالی كه بانك مركزی كشور ما از چنین ابزاری برخوردار نیست.
این كارشناس پولی، بانكی از رابطه نرخ تورم ۵/۱۳‌درصدی و نرخ نقدینگی ۴۰‌درصدی یاد كرد و گفت: در گذشته اگر به طور مثال، در مقابل نرخ نقدینگی ۴۰‌درصدی با نرخ تورم ۲۰‌درصد مواجه بودیم ولی اكنون این رابطه دچار دگرگونی شده و یكی از دلایل عمده آن نیز واردات بیش از حد است.
وی افزود: ما از كشورهایی به واردات كالا می‌پردازیم (مانند ژاپن و برخی كشورهای اروپایی) كه نرخ تورم در آنها بین صفر تا ۲‌درصد است.
یاسری از دیگر دلایل كم شدن رابطه نرخ نقدینگی و تورم را ثابت نگهداشتن قیمت برخی كالاهای اساسی مانند بنزین، نفت كوره، قیر، آب و برق و... غیره دانست و افزود: دولت كه تا ابد نمی تواند قیمت این كالاها را ثابت نگه دارد لذا با عدم اعمال این سیاست، ما قطعا با جهش عظیمی در نرخ تورم مواجه خواهیم بود.
وی افزود: دست‌كاری در قیمت‌ها در دراز مدت سبب می‌شود كه تورم مستتر حاضر، به طور ناگهانی نمایان شود.
این كارشناس پولی، بانكی با مقایسه وضعیت تورم در ایران نسبت به كشورهای همسایه تصریح كرد: تورم ۱۳‌درصدی كشور ما در برابر كشورهایی چون عربستان، بحرین، امارات كه از نرخ تورم پایینی برخوردارند، قابل مقایسه نیست.
وی افزود: گرچه به ظاهر رشد نرخ تورم در برابر نرخ نقدینگی، كمتر از رقم مورد انتظار است ولی عملا با افزایش در قیمت كالاهای اساسی و دیگر حركت‌های مشابه، نرخ تورم مستتر نمایان شده و با یك جهش این اختلاف نمود خواهد یافت.
یاسری گفت: رسیدن نرخ تورم ۱۱‌درصدی تا پایان سال به ۵/۱۳‌درصد و مقایسه آن با نرخ نقدینگی ۴۰‌درصد، چندان امیدواركننده نیست.

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد