اتیسم چیست ؟

اتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می شود . علائم این اختلال در سه سال اول زندگی بروز می کند . علت اصلی اختلال ناشناخته است و در پسران شایعتر از دختران است .
وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، سبک زندگی و تحصیلات والدین نقشی در بروز اتیسم ندارد . این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر می گذارد . کودکان و بزرگسالان مبتلا به اتیسم در ارتباط کلامی و غیرکلامی ، تعاملات اجتماعی و فعالیتهای مربوط به بازی مشکل دارند . این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می سازد . در بعضی موارد رفتارهای خودآزارانه و پرخاشگری وجود دارد . در این افراد حرکات تکراری ( دست زدن ، پریدن ) و یا مقاومت در مقابل تغییر دیده می شود و ممکن است در حواس بینائی ، شنوائی ، لامسه ، بویایی و چشایی نیز حساسیتهای غیرمعمول نشان دهند . هسته مرکزی مشکل در اتیسم ، اختلال در ارتباط است .
پنجاه درصد کودکان اتیستیک قادر نیستند از زبان خود به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند . عدم بکاربردن ضمیر « من » از ویژگیهای کلامی این کودکان است . از مسایل دیگر تکلمی تکرار کلمات و جملات اطرافیان است .
● انواع اختلالات نافد رشد چیست ؟
چندین اختلال در زیرگروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد . در اختلالات نافذ رشد آسیب شدید در چندین حوزه رشدی وجود دارد . افرادیکه در طبقه بندی اختلالات نافذ رشد قرار می گیرند در برقراری ارتباط اجتماعی دچار مشکل هستند ولی شدت آن متفاوت است .
● نکات عمده ای که تفاوت میان اختلالات را بیان می کنند در زیر مطرح شده است :
▪ اختلال اتیستیک : ارتباط ، تعامل اجتماعی و بازی تخیلی بطور مشخص آسیب دیده است . علائق ، فعالیتها و رفتارهای تکراری دیده می شود . اختلال در سه سال اول زندگی شروع می شود .
▪ اختلال آسپرگر : با آسیب در تعاملات اجتماعی و وجود فعالیتها و علائق محدود مشخص می گردد . تآخیر در شروع تکلم وجود دارد ولی در حقیقت مبتلایان مشکلات تکلمی کمتری دارند . هوش معمولاً طبیعی و یا بالاتر از طبیعی است .
▪ اختلال رت : سیرپیشرونده ای دارد که فقط در دختران دیده می شود . در ابتدا مراحل رشد طبیعی است است ولی بعد مهارتهای به دست آمده قبلی و توانایی استفاده هدفدار از دستها را از دست می دهند و بجای آن حرکات تکرار شونده دست ایجاد میشود که بین سنین یک تا چهار سالگی شروع می شود .
▪ اختلال فروپاشنده دوران کودکی : رشد حداقل در دو سال اول زندگی طبیعی است . از دست دادن جدی مهارتهایی که قبلاً داشته است مشاهده میشود .
▪ اختلال نافذ رشد غیراختصاصی : به تنهایی علائم مشخص هیچیک از اختلالات بالا را نداشته و نمی توان آن را جزو یکی از طبقه بندیهای فوق الذکر جای داد .
● علت اتیسم چیست ؟
اتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبی - روانی در فرد می شود . گر چه اتیسم عارضه نادری است اما شیوع اتیسم حتی تا ۲۰ مورد در هر ۱۰۰۰۰ تولد زنده می رسد . اگر چه علت اصلی کاملاً شناخته شده نمی باشد اما در سالهای اخیر تحقیقات و مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است . تحقیقات تأکید زیادی بر منشاء زیست شناختی و عصب شناختی در مغز دارد . در بسیاری از خانواده ها سابقه اتیسم و یا اختلالات مربوط به ان وجود داشته است که مسائل مربوط به ژنتیک و ایمن شناسی در بحث سبب شناسی مطرح می گردد . تابحال ژن خاصی که مربوط به اتیسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتیک در علت شناسی اتیسم اختلاف نظر دارند اما عده ای از آنها ترکیب چندین ژن را بعنوان علت اختلال مطرح می کنند . چندین نظریه درباره اتیسم مطرح شده که هیچ یک به طور دقیق اثبات نشده است .
● علائم اتیسم چیست ؟
▪ بطور معمول افراد مبتلا به اتیسم حداقل نصف علائمی را که در زیرعنوان شده است ، نشان میدهند . این نشانه ها از خفیف تا شدید متغیر هستند . در موقعیتهایی کاملاً متفاوت رفتارهایی که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده می گردد .
▪ اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند .
▪ مشکلات شدید تکلمی دارند .
▪ در بیان نیازها مشکل دارند و بجای استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده میکنند .
▪ کلمات و جملات دیگران را تکرار می کنند .
▪ خنده و گریه بی دلیل داشته و بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند .
▪ قشقرق به پا می کنند و برای دلائلی که برای دیگران آشکار نیست شدیداً پریشان می شوند .
▪ قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار کنند .
▪ دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند .
▪ تماس چشمی ندارند یا تماس آنها اندک است .
▪ به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند .
▪ با اسباب بازی درست بازی نمی کنند .
▪ چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند .
▪ احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند .
▪ از خطرات نمی ترسند .
▪ پرتحرک یا کم تحرک هستند .
▪ نسبت به اطرافیان واکنش عاطفی نشان نمی دهند .
▪ به صحبتها و یا صداها پاسخ نمی دهند بطوریکه بنظر می آید ناشنوا هستند . اگر چه حس شنوایی سالم است .
▪ هفتاد درصد کودکان اتیسم ناتوانی هوش دارند .
▪ در برخی از کودکان اتیستیک توانائیهای خاص وجود دارد .
● باورهای غلط درباره اتیسم :
▪ کودکان مبتلا به اتیسم هرگز ارتباط چشمی برقرار نمی کنند .
▪ کودکان اتیستیک نبوغ دارند .
▪ کودکان مبتلا به اتیسم صحبت نمی کنند .
▪ کودکان اتیستیک قادر به نشان دادن محبت خود نیستند .
▪ اتیسم یک بیماری روانی است .
▪ منظور از پیشرفت این کودکان یعنی اینکه کاملاً شفا یابند .
▪ کودکان مبتلا به اتیسم نمی توانند به دیگران لبخند بزنند .
▪ کودکان اتیستیک تماس جسمی محبت آمیز برقرار نمی کنند .
▪ ما میدانیم که این کودکان تحریکات حسی را به گونه ای متفاوت درک می کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراری ارتباط عاطفی در آنها می گردد . اما به هر حال این کودکان می توانند محبت کنند . در صورتیکه این کودکان را باور کنیم قادر به داد و ستد عاطفی با آنها هستیم .
● تعدادی از روشهای درمانی - توانبخشی شامل موارد زیر هستند :
▪ دارو درمانی
▪ رفتار درمانی
▪ گفتار درمانی

منبع : واحد مرکزی خبر