فرمانروایی دو برادر در یک سرزمین

جهان جدید به ظاهر سر سازش با فامیل سالاری و حكومت های خویشاوندی ندارد و گفته می شود دولت های مدرن، عرصه را بر رژیم های هزار فامیل تنگ كرده اند، اما این گفته ها فقط آرزوهای شیرین بشر است و میان شعار تا واقعیت در دنیای سیاست، فاصله بسیار است. هنوز رد پای حكومت های خاندانی را می توان در قلب دنیای مدرن سراغ گرفت. كم نیستند احزاب، تشكلها و جناح های سیاسی در اروپا، آسیا و حتی آمریكای شمالی كه برپایه نفوذ سیاسی یا اراده جمعی یك خاندان یا چندهسته فامیلی می چرخند.
از نمونه ایالات متحده بگذریم كه پسری چون بوش اكنون وارث كرسی پدرش در كاخ سفید شده یا وكیلی چون هیلاری برای گرفتن منصب همسرش خیز برداشته است. به اروپای شرقی و لهستان می رویم، كشوری كه پس از ۱۶ سال جدایی از اردوگاه كمونیسم، سكان حكومتش به دست دوبرادر افتاده است. دو برادری كه یكی كسوت ریاست جمهور به تن دارد و دیگری بر كرسی نخست وزیری تكیه زده است. «لخ » و «یاروسلاو» كه دست بر قضا دوقلو هستند امروز زوجی آشنا دست كم برای مغرب زمینیان است. اما پیوند خویشاوندی سیاسی لخ و یاروسلاو از نوع شاهزادگان و امرای عرب نیست ، پیش از آن كه ملك یا پادشاهی آنها را بركرسی قدرت نشانده باشد لخ و یاروسلاو در میدان مبارزه سیاسی به این مناصب دست یافته اند. به همین دلیل برادران كاچینسكی را در اروپا هیچ كس به چشم شاهزادگان نگاه نمی كند بلكه آنها دو فعال حزبی و دو رجل سیاسی هستند.
آنها به كمك همدیگر حزبی با عنوان قانون و عدالت راه انداخته اند كه گفته می شود در مناطق روستایی نفوذ بالایی دارد. در روزهای اخیر برادران كاچینسكی به یك آزمون و زورآزمایی انتخاباتی كشیده شدند، انتخاباتی برای دستیابی به ۱۰۷ پست شهرداری، ۲هزار و چهارصد منصب محلی رهبری و دهها هزار كرسی شوراهای شهر از زمان تشكیل دولت ائتلافی لهستان به دست این دو برادر كه فقط ۱۴ ماه از عمر آن می گذرد، این نخستین بار بود كه حزب تحت رهبری آنها یعنی حزب قانون و عدالت به محك آزمون در انتخابات گذاشته شد.
قانون و عدالت كه امروز میراث مجسم برادر آكاچینسكی شناخته می شود، در سال ۲۰۰۱ با سیاستگذاری و تلاش یاروسلاو و لخ تأسیس شد. كمتر از ۵ سال پس از آن، یعنی در سال ۲۰۰۵ آنها با وعده مبارزه با فساد و پاكسازی كمونیست های سابق از عرصه سیاسی لهستان توانستند به جایگاه حزب حاكمی كشور دست یابند و بدین ترتیب، برادران كاچینسكی سكان هدایت لهستان را در دست گرفتند، لخ به عنوان رئیس جمهور و یاروسلاو در مقام نخست وزیر.
این دو برادر ۱۸ ژوئن ۱۹۴۹ در ورشو پایتخت لهستان به دنیا آمدند. پدر آنان «رایموند» در جنگ جهانی دوم سرباز لهستان بود. چهره لخ و یاروسلاو بسیار شبیه هم است فقط وجود یك خال در گونه راست لخ، آنها را متمایز می كند.
این دوقلو سال ۱۹۶۲ در یك فیلم سینمایی به نام «دونفری كه ماه را ربودند» بازی كردند. یاروسلاو هرگز ازدواج نكرده است، اما لخ ازدواج كرده و یك دختر نیز دارد. برادران كاچینسكی سلسله مراتب قدرت سیاسی در ورشو را پلكانی پیموده اند آنها در پارلمان لهستان نیز عضویت داشته اند وعلاوه بر این لخ از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ شهردار ورشو نیز بوده است.
لخ در انتخابات اكتبر ۲۰۰۵ شركت كرد و به پیروزی رسید دو برادر در عین حال مشرب فكری و جهان بینی مشترك دارند هر دو خون ضدیت با كمونیسم در رگ هایشان جاری است، لخ در مبارزات انتخاباتی وعده داد كه كمونیست های سابق را كه پس از افول شوروی سابق در سال ۱۹۹۱ همچنان بر سر كار بودند، از لهستان براند. لخ همچنین به مردم قول داد كه در صورت پیروزی در انتخابات برای همبستگی اجتماعی، آوردن عدالت برای كسانی كه از كمونیسم حاكم بر لهستان متضرر شده بودند تلاش خواهد كرد. از نكات جالب توجه در گرایش های برادران كاچینسكی این بود كه آنها در سخنرانی های خود همواره به تعلیمات و سخنان پاپ ژان پل دوم- كه او هم لهستانی بود - ارجاع می دادند. این تاكتیك ها در مبارزات برادران كاچینسكی مؤثر واقع شد و سرانجام كرسی ریاست جمهوری را برای لخ كاچینسكی به ارمغان آورد. لخ ابتدا كازیمیرز مارسینكیویچ از حزب قانون و عدالت را به عنوان نخست وزیر برگزید و مأمور تشكیل كابینه كرد.
اما به دلیل اختلافات میان كازیمیرز و یاروسلاو كاچینسكی، كازیمیرز استعفا و لخ دهم ژوئیه ۲۰۰۶ برادرش را جایگزین نخست وزیر مستعفی كرد. اما اینها همه داستان قدرت نمایی دو برادر در سیاست لهستان نیست.
برادران كاچینسكی به ویژه لخ در عرصه سیاست خارجی نیز از چهره های خبرساز بوده اند. رویكرد خصمانه كاچینسكی ها به كمونیسم و چپ كلاسیك از نكات جالب توجه برای محافل سیاسی بوده است. دیپلماسی برادران كاچینسكی برای برلین و مسكو همواره اسباب دردسر بوده است. به تازگی لخ در مقام ریاست جمهوری لهستان با تصویب قانونی موقعیت هواداران سنتی كرملین را به خطر انداخت. براساس این قانون تجسس درباره افرادی كه پیش از فروپاشی كمونیسم از سخن چینان پلیس بوده اند، شدت می یابد. در جایی كه قبل از این، فهرست افرادی كه مشمول این قانون می شدند ۲۷ هزار نفر بود پس از امضای آن از سوی لخ این تعداد به ۴۰ هزار نفر رسید. از طرفی در طول ۱۶ سالی كه از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می گذرد، روابط ژرمن ها و اسلاوهای لهستان در بستری ناهموار و پرتنش جریان داشته است. برلین بسیار كوشید تا برادران كاچینسكی را به آغاز روابطی دوستانه ترغیب سازد و سرانجام این تلاشها نتیجه نداد.
آلمان ها معتقدند كه خصومت كاچینسكی ها ریشه ای تاریخی دارد چنان كه پدر یاروسلاو و لخ در اوت ۱۹۴۴ در شورش ورشو به مبارزه با نازی ها برخاست. براساس نوشته هفته نامه اشپیگل، پسران این مرد اینك در مأموریتی ملی كه ادامه مبارزات پدر است به رویارویی با ژرمن ها ادامه می دهند. محافل آلمانی می گویند كه برادران كاچینسكی نوعی از ناسیونالیسم را دامن می زنند. چنان كه یادگارهای دوران مبارزه با كمونیسم را در موزه ها نگهداری می كنند و بااستفاده از آنها و نیز با بهره گیری از سایر نمادهای ملی حس ملی گرایی لهستانی ها را تقویت كرده اند كه به نوبه خود به خصومت ها دامن می زند.
چندی پیش برلین و مسكو توافق كردند كه گاز روسیه را از طریق یك خط لوله از زیردریای بالتیك به آلمان منتقل كنند، اما این امر سبب خشم لخ و یاروسلاو و نارضایتی ورشو شد، زیرا این قرارداد لهستان را از حق ترانزیت انتقال گاز روسیه به اروپا محروم می كرد. علاوه بر این مسكو در اعتراض به خط مشی برادران كاچینسكی صادرات گوشت و سبزیجات لهستان به روسیه را ممنوع كرد و ورشو برای تلافی این ممنوعیت مانع از مذاكرات اتحادیه اروپا و روسیه شد. برخی از كارشناسان براین باورند كه برادران كاچینسكی در سیاست خارجی خود برنامه ای برای رودررویی با سایر كشورها ندارند، بلكه این امر ناشی از گرفتاری های داخلی آنهاست كه دو برادر را بر آن داشته تا برای پوشاندن مشكلات و اختلافات در دولت ائتلافی به فرافكنی و بزرگ نمایی به دشمن خارجی دست بزنند.
به هر حال حكومت دوقلوهای كاچینسكی با آنكه در انتخابات اخیر نخستین طعم ناكامی در یك رقابت محلی را چشید و پس از حزب برنامه مدنی در رده دوم قرار گرفت اما هنوز بی رقیب است و حزب آنها یعنی «قانون و عدالت» آن قدر نفوذ آن را دارد كه در روز دوم انتخابات در ۲۶ نوامبر برادران كاچینسكی كرسی ها و پست های مهم شهرهای بزرگ را از آن خود كنند.

هرمز برادران

منبع : روزنامه ایران