کودتای نوژه

موضوع: كودتای نوژه
نویسنده: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
شمارگان: ۲۰۰۰
تاریخ انتشار: اردیبهشت ۱۳۸۴
●چكیده متن:
از روزهای نخستین پیروزی انقلاب اسلامی و شكل‌گیری جمهوری اسلامی، ابرقدرتها و به ویژه امریكا در پی نفوذ و تضعیف این نظام نوپا برای تأمین منافع نامشروع خویش برآمدند. سرویس‌های جاسوسی بیگانه با ابزارهایی نظیر تأسیس حزب و گروه، یا حمایت از احزاب و سازمانهای موجود و یا با نفوذ در دولت موقت و جاسوسی از طریق سفارتخانه‌ها، دامن زدن به تنش‌های مذهبی و قومی، تجزیه طلبی و براندازی مسلحانه، ترور رهبران، شورش و آشوب، تلاش گسترده‌ای نمودند تا طعم شیرین پیروزی را در كام ملت تلخ نمایند.
اما سیر وقایع نشان داد كه تدبیر رهبری انقلاب و پشتوانه مردمی اجازه دست‌اندازی ابرقدرتها و گروههای وابسته را به منافع و ثروتهای كشور نمی‌دهد.
از اینرو طرح‌ها و توطئه‌ها در شیوه‌های متفاوت برای سرنگونی حكومت نوپا در انداخته شد، طرحهایی كه اگر نبود امدادهای الهی، تدبیر امام خمینی (ره) و حمایت بی‌دریغ مردم، هر یك به تنهایی برای از بین بردن كامل نظام كافی بود.
كودتا یكی از راههای نیازموده پیش روی برای براندازی بود. معمولاً سالهای آغازین شكل‌گیری كامل نهادهای جدید، بهترین هنگام برای اقدام به كودتا محسوب می‌شود.
در آ‌ذر ۱۳۵۹، انجام كودتایی به دستور امریكا در برنامه شاهپور بختیار (از رهبران جبهه ملی و آخرین نخست‌وزیر رژیم شاهنشاهی) و عوامل داخلی و بیرونی‌اش قرار گرفت.
آغاز كودتا از پایگاه هوایی شهید نوژه همدان برنامه‌ریزی شده بود و به همین دلیل پس از كشف و سركوب به «كودتای نوژه» شهرت یافت.
شهید سرافراز محمد نوژه از خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلا می ایران بود كه در پی فرمان امام (ره) برای كمك به دكتر مصطفی چمران در سركوب تجزیه طلبان مسلح و در حالی كه روزه بود در ۲۰/۵/۱۳۵۸ به پرواز درآمد كه هواپیمایش در آسمان كردستان ایران ـ منطقه عمومی پاوه ـ توسط نیروهای ضد انقلاب سقوط كرد و به شهادت رسید. در پی این واقعه و به پاس اولین شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، پایگاه سوم شكاری همدان به پایگاه «شهید نوژه» تغییر نام یافت.
كودتا با شرحی كه در كتاب آمده كشف و خنثی شد و درباره ماهیت مجریان و علل و عوامل كشف كودتا مطالب ناگفتهٔ بسیاری وجود دارد كه در آ‌ینده‌ای نزدیك و براساس اسناد و مدارك منتشر نشده در كتاب جداگانه‌ای به چاپ خواهد رسید.
كتاب حاضر در پاسخ به نیاز مخاطبان در فرصت محدود و با دسترسی اندك به منابع تهیه و تدوین گشت كه تاكنون تنها منبع تحقیقی و تحلیلی موجود به زبان فارسی دربارهٔ این كودتا محسوب می‌شود.
چاپ اول آن در دهه فجر سال ۱۳۶۷ و چاپ دوم و سوم در بهار و دهه فجر سال ۱۳۶۸ عرضه شد و به سرعت نایاب گشت. مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی در اجابت تقاضای علاقمندان به تاریخ انقلاب اسلامی بر آن شد كه آنرا تجدید نماید.
كتابی كه پیش روی شماست، چاپ چهارم «انقلاب اسلامی و توطئه در دهه نخستین ـ كودتای نوژه ـ است. كودتای نوژه نام تاریخی و مشهوری است كه به این واقعه داده شده و تاكنون به این نام شناخته می‌شود. ناگزیر با عرض پوزش به ساحت شهید نوژه همان نام پیشین برگزیده شد.
ادبیات به كار رفته در چاپ اول كتاب، متناسب با اوضاع سیاسی و اجتماعی دهه اول انقلاب اسلامی است. با توجه به ارزش تاریخی كتاب، از ویرایش ادبی مجدد و اصلاح القاب و عبارات و حتی سمت‌های افراد آن پرهیز شد و متن عیناً حروفچینی شده و تنها به اصلاح اغلاط تایپی اكتفا گردیده است.
امتیاز این چاپ انضمام بخشی از خاطرات حجت‌الاسلام محمد محمدی‌ری‌شهری است كه از كتاب «خاطره‌ها» منتشره از سوی مركز اسناد انقلاب اسلامی عیناً اخذ و در انتهای كتاب افزوده شده است.