کمر درد ،گران ترین بیماری افراد بالغ

ورزش منظم مانند ورزش های صبحگاهی، پیاده روی و شنا در جلوگیری از بروز دیسک کمر مناسب است؛ چرا که این ورزش ها به تقویت عضلات کمر و پشت کمک می کند.
۸۰ درصد افراد در زندگی خود دچار کمر درد می شوند، در هر لحظه از زمان حدود ۲۰ درصد افراد کمر درد دارند که مبین شیوع این عارضه بسیار بالا است.
کمردرد گران ترین بیماری افراد بالغ است. این بیماری زیان اقتصادی بسیاری اعم از دست دادن ساعات کاری و غیره را برای فرد به ارمغان می آورد.
علت های متفاوتی برای کمر درد وجود دارد. این علل ممکن است خارج از ستون فقرات و حتی علت هایی باشد که منشا ستون فقرات و شامل صدمات استخوانی و تومورها باشند.
ستون فقرات از یک سری مهره ها تشکیل شده است که ازنظر آناتومیک شامل ۳ قسمت مهره های گردنی (۷ مهره)، مهره های پشت (۱۲ مهره) و ۵ مهره کمر می باشد.
از آنجا که مهره های گردن و کمر بیشترین حرکت را دارند بنابراین به صورت خود به خودی گردن و کمر عمده ترین دیسک ها را تشکیل می دهند و در ۲ مهره پایین کمر و ۳ مهره گردن که بیشترین حرکت را دارند صدمه بیشتری به آنها وارد می شود.
یک دیسک دارای یک قسمت بیرونی شامل الیاف فیبروز و یک هسته ژلاتینی مرکزی است که این هسته ژلاتینی خاصیت خون رسانی در بالغین را ندارد و با افزایش سن، آب داخل آن کم می شود و در نتیجه در MRI رنگ دیسک را سیاه تر نشان می دهد. این عارضه کاملا طبیعی بوده و در اثر افزایش سن به این شکل درآمده است که هیچ جای نگرانی نیست؛ چرا که بعضاً برخی بر این باورند که این رنگ سیاه دیسک خطرناک بوده و باید سریعاً عمل جراحی بر روی آن صورت گیرد.
دیسک به صورت بالشتک بین دو مهره عمل می کند و ضربات وارده را با حالتی بالشتکی که دارد بین ستون فقرات پخش می کند بنابراین هرچه در تعادل دیسک اختلال بوجود آید و به قسمت ژلاتینی فشار وارد شود باعث می شود الیاف نتوانند هسته ژلاتینی را در خود نگه دارند و در نتیجه دیسک به سمت بیرون برجسته می شود. در نهایت بیماران به طور طبیعی با علامت دردهای تیر کشنده از ناحیه کمر به سمت لگن، پا و اندام تحتانی به پزشک مراجعه می کنند. این درد از نظر پزشکی درد مکانیکال بوده که در زمان خوابیدن، راه رفتن و ایستادن بروز می کند.
فشاری که هنگام نشستن به کمر وارد می شود برابر فشاری است که هنگام ایستادن به مهره های کمر وارد می شود.
از آنجا که درد دیسک کمر درد مطلقی نیست بنابراین در اکثر موارد در بیماران اختلال حس در پا ایجاد می شود و بیماران از سوزن سوزن، گزگز، مورمور و سرمای غیرعادی در پا شکایت دارند.
این بیماران به لحاظ کاهش قدرت پا و اختلال حس پا نمی توانند در قسمت مچ پا به سمت بالا حرکت کرده لذا توصیه می شود به محض مشاهده اختلال در قدرت پا به پزشک مراجعه نمایند؛ چرا که این علامت خطرناکی است و باید کمتر از ۲۴ ساعت عمل جراحی صورت گیرد که در غیر این صورت بیمار بهبود نمی یابد.
استراحت اولین گام در درمان دیسک کمر است. این بیماران باید چند روز به صورت مطلق همراه با مصرف دارو استراحت کنند.
بعضاً بیماران به منظور درمان ازمصرف داروهای مسکن و ضدالتهاب اجتناب می کنند در حالی که باید جهت کاهش دردهای عصبی و بهبودی سریع تر و کامل تر از این داروها استفاده شود.
بهبود نیافتن دیسک با استراحت، شروع شدن کمر درد بلافاصله با آغاز فعالیت روزانه پس از استراحت، اختلال در حرکت پا و قدرت عضلانی اندام تحتانی از موارد نیازمند عمل جراحی است.
بعضاً گاهی دیسک ها به جای بیرون زدگی جانبی به سمت مرکز زده شده و سبب فشار به نخاع می شود که می تواند بدترین عوارض را که باعث عدم کنترل ادرار و مدفوع می شود در پی داشته باشد در نتیجه این عارضه اورژانسی بوده و باید سریعاً تحت عمل جراحی صورت گیرد.
MRI بهترین وسیله تشخیص دیسک است اما از آنجا که MRI برای بیماران پرهزینه است بنابراین کمتر برای بیماران تجویز می شود.
در دیسک های گردن سابقاً قسمتی از استخوان لگن قرار داده می شد اما در حال حاضر مواد مصنوعی جایگزین دیسک می شود. از سوی دیگر، در دیسک کمر به طور معمول این کار انجام نمی شود چرا که تمام دیسک کمر تخلیه نمی شود و مهمتر آن که تخلیه تمام دیسک لازم نیست.
کشیدن سیگار و برخی مشاغل از عوامل تاثیرگذار در بروز دیسک است لذا توصیه می شود با ورزش مرتب و منظم مانند ورزش های صبحگاهی، پیاده روی و شنا از بروز دیسک کمر جلوگیری کنید؛ چرا که این ورزشها به تقویت عضلات کمر و پشت کمک می کند.
استفاده از صندلی مناسب در محیط کار و استفاده صحیح هنگام بلند کردن اجسام سنگین از توصیه های بهداشتی به منظور کاهش بروز دیسک کمر است.

منبع : روزنامه کیهان