اندیشه بنیانگذار مارکسیسم ایران، گسترش ایده مشروطه بود
کمال مطلوب ارانی این بود که ایران آینده با تنوع و تکثر مردمانش پا در راه پیشرفتهای علمی و جهان مدرن بگذارد. در اندیشه ملیگرایانه او... قرائتی خاص از مارکسیسم با نوعی اخلاق جهانوطنگرایانه برای پیشرفت کشور تلفیق شده بود.