ایران فرهنگی در بستر اشتراکات تاریخی

توانایی‌های نظامی و سیاسی فرمانروایان ایران از دوره باستان تا بعد از اسلام، همواره نقش بسزایی در حفظ یا افزایش حدود و ثغور سرزمین ایران داشت. ایران هرچند در دوره هخامنشیان، پهناورترین وسعت جغرافیایی خود را داشت اما هسته مرکزی آن، در شمال به کوه‌های قفقاز و شهر دربند، در جنوب به سواحل جنوبی خلیج‌فارس، در شرق به رود آمویه (جیحون) و دریاچه آرالِ کنونی و در غرب به رود فرات محدود می‌شد.