شنبه, ۱۲ خرداد, ۱۴۰۳ / 1 June, 2024


مشهد توس فرا خواند به پابوس مرا
۱۴۰۳/۰۲/۲۸ / خبرگزاری ایسنا / ...

مشهد توس فرا خواند به پابوس مرا

در آستانه ولادت با سعادت هشتمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت حضرت امام رضا (ع) درنگی گذرا بر جایگاه و سیمای این امام همام در ادبیات دیروز و امروز فارسی خواهیم داشت.

مشهد توس فرا خواند به پابوس مرا

ایسنا/خوزستان در آستانه ولادت با سعادت هشتمین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت حضرت امام رضا (ع) درنگی گذرا بر جایگاه و سیمای این امام همام در ادبیات دیروز و امروز فارسی خواهیم داشت. شاعران پارسی‌گوی بسیاری به مقام شامخ امام رضا علیه‌السلام در قالب سرودن شعر عرض ادب و احترام کرده اند.

به گزارش ایسنا، به گواه تاریخ، نخستین شاعری که در ستایش امام هشتم شعر سرود سنایی غزنویی است با قصیده‌ای ۳۸ بیتی:

دین را حرمی است در خراسان

دشوار ترا به محشر آسان

از معجزهای شرع احمد

از حجت‌های دین یزدان

همواره رهش مسیر حاجت

پیوسته درش مشیر غفران

و الی آخر.

شاعر دیگر خاقانی شروانی است که مورد غضب سلسله شروان‌شاهان (که در ۹۱۷ خورشیدی یعنی اوایل حکومت عباسیان به قدرت رسیدند) به سبب ارادتش به ضامن آهو بود تا آنجا به مصلحت نمی‌دیدند که پا به خراسان بگذارد. خاقانی وقتی چنین دید در قصیده‌ای با مطلع زیر سرود:

چه سبب سوی خراسان شدنم نگذارند

عندلیبم به گلستان شدنم نگذارند

در قصیده‌ای دیگر نیز، که خاقانی را بیماری پیشامد کرده بود در شهر ری، در اشتیاق خود برای پابوسی امام رضا (ع) قصیده‌ای نگاشت مشهور با ردیف ان‌شاءالله با این مطلع:

به خراسان شوم ان‌شاءالله

آن ره آسان شوم انشاءالله

اکنون به عطار آن عارف بزرگ می‌رسیم که در نعت سریر ارتضا علی بن موسی الرضا علیه السلام و کسب فیوضات از آستان آن حضرت سرود:

شه من در خراسان چون دفین شد

همه ملک خراسان را نگین شد

امام هشتم و نقد محمد

رضای حق بُد او در دین احمد

هم او بُد قرة‌العین ولایت

به او همراه بُد کل عبادت

بدان تو کعبه بر حق مرقدش را

از آنکه هست محبوب حق آنجا

به‌قول مصطفا حج شد طوافش

چرا کردی تو ای ملعون خلافش

و الی آخر.

جامی که از شاعران سده نهم هجری است و لقب خاتم‌الشعرا را به او داده‌اند نیز مانند سنایی و خاقانی از شعرای اهل سنت است. با این حال در یکی از سروده‌های خویش به مولای هشتم شیعیان عرض ادب و ارادت کرده و با صفاتی نیکو چون «شاه مطلق» و «قبله‌گاه سلاطین» از ایشان و حرم مبارکشان یاد کرده است:

سلام علی آل طه و یس

 سلام علی آل خیر النبیین

سلام علی روضه حل فیها

امام یباهی به الملک و الدین

امام به‌حق شاه مطلق که آمد

حریم درش قبله‌گاه سلاطین

شه کاخ عرفان گل شاخ احسان

در درج امکان مه برج تمکین

علی بن موسی الرضا کز خدایش

رضا شد لقب چون رضا بودش آیین

ز فضل و شرف بینی او را جهانی

اگر نبودت تیره چشم جهان بین

پی عطر روبند حواران جنت

غبار درش را به گیسوی مشگین

اگر خواهی آری به کف دامن او

برو دامن از هرچه جز اوست برچین

هچنین وحشی بافقی شاعری که بیشتر به خاطر سرودن شعرهای احساسی و عاشقانه شهره است از ستایش ائمه غافل نمانده در سروده‌ای لقب «نخل باغ دین» به امام رضا (ع) داده است:

گر نمی‌آید ز طوف روضه آل رسول

چیست مهر آل کاورده است بر تومار گل

نخل باغ دین، علی موسی بن جعفر را که هست

باغ قدر و رفعتش را ثابت و سیار گل

ای به دور روضه‌ات خلد برین را سد قصور

وی به پیش نکهتت با سد عزیزی خوار گل

اکنون به شاعران متاخر بپردازیم و یادی کنیم از ملک الشعرای بهار که در مدح امام هشتم شعر سروده‌ است. ملک الشعرای بهار خود خراسانی بود و به سبب همجواری با آستان متبرک امام رضا (ع) شعرهای بسیاری در ستایش این امام همام سروده است. از آن جمله است این بیت:

گنج اسرار الهی زاده موسی، رضا

آن که ایمان را قوام و شرع را بنیان بود

و یا:

هیچ دانی که چه بودست غریبان را حال

یا چه رفته است غریب الغربا را بر سر

از شاعران هم‌عصر ما مهدی اخوان‌ثالث نیز به امام رضا (ع) ارادت داشته و سروده:

بعد چل سال که ری داشت چو محبوس مرا

می‌کشد عشق دگرباره سوی توس مرا

کاش ز آغاز نمی‌آمدم از توس به ری

که به انجام نبود این همه افسوس مرا

من که دست پدر خویش نمی‌بوسیدم

مشهد توس فراخواند به پابوس مرا

و در پایان به قیصر امین‌پور، یکی از شاعران تاثیرگذار در دوره انقلاب اسلامی، می‌رسیم که حق مطلب را به زیبایی در نعت رضای آل اطهار (ع) ادا کرده است:

چشمه‌های خروشان تو را می‌شناسند

موج‌های پریشان تو را می‌شناسند

پرسش تشنه‌گی را تو آبی، جوابی

ریگ‌های بیابان تو را می‌شناسند

نام تو رخصت رویش است و طراوت

زین سبب برگ و باران تو را می‌شناسند

از نشابور با موجی از لا گذشتی

ای که امواج طوفان تو را می‌شناسند

اینک ای خوب فصل غریبی سر آمد

چون تمام غریبان تو را می‌شناسند

کاش من هم عبور تو را دیده بودم

کوچه‌های خراسان تو را می‌شناسند

انتهای پیام دبیر شیده ناعمی دبیر جلیل جعفری لینک کوتاه برچسب‌ها: استانی-فرهنگی و هنری استانی-شهرستانها اخبار فرهنگی و هنری - خوزستان ولادت امام رضا (ع) لینکستان خرید برنج ایرانی مستقیم از کشاورز با کف قیمت بازار آخرین قیمت انواع برنج ایرانی در سال 1403 خدمات سئو سایت دانلود آهنگ خرید بلیط هواپیما سانا‌پرس بوکینگ مبلمان اداری چوب ترمو دانلود آهنگ سویل موزیک جمینجا خرید سی پی ارزان آپ موزیک موزیکفا سایت تخصصی فیلم و سریال تماشای فیلم بلیط هواپیما فلای‌تو‌دی بلیط هواپیما تو‌ر دبی روغن هیدرولیک سرور مجازی ایران خبرگردون طراحی سایت پیوان قیمت ملیگرد امروز خرید هاست فروشگاه تخصصی تشک و تخت عطاری آنلاین در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:-لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.-«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.- ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود. نظرات شما در حال پاسخ به نظر « » هستید. × لغو پاسخ لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید ارسال