تشکل‌های مردم نهاد؛ عنصر کلیدی در دیپلماسی فرهنگی حج

یک استاد دانشگاه گفت: فقط با یک سفر هوایی و حضور در مناسک حج، نمی‌توان انتظار تعامل معناداری را داشت، باید حداقل در دوره‌های آموزشی حج، برنامه‌هایی شامل آشنایی با فرهنگ، زبان، اعتقادات و آداب کشورهای مختلف مانند عراق، ترکیه، مالزی و پاکستان قرار گیرد. تا زمانی که با فرهنگ و هویت ملل مسلمان آشنا نباشیم، نمی‌توان انتظار داشت که حجاج از این ظرفیت استفاده کنند. بنابراین، اولین گام، ایجاد آگاهی عمومی در میان زائران است.