۵ ساعت قبل۰0 0 دکتر طهرانچی در جمع اعضای هیات‌علمی واحد نجف‌آباد:آینده دانشگاه در گرو خلق نوآورانه عالمانه استدکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در آخرین برنامه سفر به استان اصفهان، در جمع اعضای هیات‌علمی واحد نجف‌آباد حضور یافت و در نشستی سه‌ساعته، به تبیین سیر تحولی دانشگاه و پاسخ به سوالات استادان پرداخت.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه دانشگاه آزاد استان اصفهان و واحد نجف‌آباد یکی از واحدها و دانشگاه‌های منشأ افتخار و مایه زینت دانشگاه آزاد است، گفت: «در مجموعه دانشگاه آزاد واحدهایی مانند اصفهان، نجف‌آباد و علوم وتحقیقات تهران به‌عنوان واحدهای تحولی و رو به جلو هستند که اتفاقات خوبی را رقم زده‌اند.»
رئیس دانشگاه آزاد با اشاره به اینکه در 6 سالی که در دانشگاه آزاد است، بر کلیدواژه «تحول» تکیه دارد، تصریح کرد: «در روزهای نخستی که به این دانشگاه آمدم، شرایط خاصی بر آن حاکم بود؛ به‌طوری‌که برخی واحدها چندماه حقوق پرداخت نکرده بودند و درآمد دانشگاه طی سه‌سال پیاپی از سال 95 تا 97 کاهشی بوده و دانشگاه علی‌رغم افزایش شهریه، با کاهش درآمد مواجه بود. علاوه‌بر اینها از سال 93 شتاب کاهنده دانشجو و اقبال اجتماعی منجر به کم شدن سالانه 150 هزار دانشجو در این دانشگاه شده بود.» دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «برای اصلاح این وضعیت با مطالعه آنچه درحال وقوع بود و دقت در واقعیت‌هایی که اتفاق می‌افتاد، متوجه شدیم نبض دانشگاه خوب نمی‌زند و باید چاره‌ای اندیشید. مجموعه ورشکسته مجموعه‌ای نیست که پول و سرمایه نداشته باشد، بلکه مجموعه‌ای است که اعتبارش را از دست می‌دهد. به همین دلیل بر ارتقای اعتبار دانشگاه تاکید داشتیم. در ابتدای ظهور تلفن‌همراه، جنس گوشی‌ها چیز دیگری بود و بازار تلفن‌همراه تنها در اختیار چند شرکت بود اما یکباره این شرکت‌ها فروریختند و دیگر حضور جدی در این بازار ندارند؛ چراکه بر کلیدواژه «تحول» تکیه نداشتند.»
رئیس دانشگاه آزاد ادامه داد: «آنچه در این دانشگاه به اشتراک گذاشتیم، تحول و تغییرات ماهوی بود. واقعیت این است که دانشگاه آزاد سیستمی جزیره‌ای بود که 570 سایت منفک آموزشی - که هیچ ارتباطی با یکدیگر نداشتند - در واحدهای آن فعال بود. همچنین بیش از 40 هزار حساب بانکی متعلق به واحدهای دانشگاه آزاد وجود داشت که اطلاع دقیق و نظارتی بر آنها وجود نداشت. وقتی این وضعیت را مشاهده کردیم، متوجه شدیم دانشگاه آزاد مجموعه‌ای از نقاط منفصل است که با این شرایط هیچ‌گاه نمی‌تواند نقش شبکه را ایفا کند.» وی با تاکید بر اینکه اگر کلیدواژه تحول در دانشگاه آزاد به تحقق نمی‌پیوست و انسجام سازمانی اتفاق نمی‌افتاد، کرونا این دانشگاه را نابود می‌کرد، گفت: «بزرگ‌ترین ظرفیت آموزش مجازی دانشگاه آزاد 10 هزار نفر بود اما یکباره باید این ظرفیت به بیش از یک‌میلیون دانشجو افزایش پیدا می‌کرد. اگر در آن برهه، آموزشیار اجرایی نمی‌شد و اطلاعات دقیقی از کلاس‌ها، تعداد دانشجویان، استادان و... نداشتیم، نمی‌توانستیم در کمتر از یک‌ماه از آموزش حقیقی به آموزش مجازی‌ گذار کنیم.»
وی با بیان اینکه تحول در دانشگاه آزاد یک کلیدواژه اساسی است، تصریح کرد: «اتفاقاتی در کشور درحال رخ دادن است. آموزش عالی ما به‌گونه‌ای عمل کرده که موزون بودن خود را از دست داده و نگاه به آمار ورودی دانشگاه‌ها گویای این مطلب است. در کشوری که پنج‌میلیون خانوار از کشاورزی درآمد کسب می‌کنند و 20 درصد GDP کشور مربوط به حوزه کشاورزی است و همچنین در شرایطی که کشاورزی فناوری‌پایه و غذای طیور و دام‌ها تراریخته شده‌اند، با عدم اقبال دانشجویان به رشته کشاورزی و دامپروری مواجهیم.» دکتر طهرانچی ادامه داد: «وضعیت کشاورزی نشان می‌دهد این حوزه نیازمند دانش و نیروی فناور است و انتظار می‌رود حداقل 20 درصد ورودی‌های دانشگاه مربوط به این حوزه باشد. این درحالی است که از بین 16 هزار و 432 دانشجوی کاردانی، تنها 3900 نفر رشته کشاورزی را انتخاب کرده‌اند، یعنی آینده ما که نیازمند نیروی کارشناس در حوزه کشاورزی و دامپروری است، با چالش مواجه خواهد شد و باید یا محصول وارد کنیم یا نیروی کارشناس.» رئیس دانشگاه آزاد تصریح کرد: «وقتی به آمار ورودی دانشگاه و توزیع دانشجویان در رشته‌های مختلف نگاه می‌کنیم، اعداد حرف‌های نگران‌کننده‌ای می‌زنند و نشان‌دهنده واقعیت‌های تلخ هستند. سهم دانشگاه آزاد از ورودی رشته کشاورزی 3600 نفر است، درحالی‌که ما 1700 استاد در این گروه داریم، یعنی به ازای هر استاد فقط دو دانشجو خواهیم داشت. در حالت استاندارد باید به ازای هر استاد 50-40 دانشجو وارد دانشگاه شوند و نسبت استاد به دانشجو یک به 43 باشد. در این صورت باید ورودی به رشته کشاورزی حداقل 30 هزار نفر باشد. درکنار ظرفیت استادان، دانشگاه آزاد سرمایه چهارهزار هکتاری زمین‌های کشاورزی در اختیار دارد اما در واقعیت جوانان اقبالی به تحصیل در رشته کشاورزی و دامپروری ندارند.»
وی افزود: «این موضوع فقط مربوط به کشاورزی نیست، بلکه گروه علوم پایه و مهندسی نیز وضعیت مشابهی دارد. این شرایط نشان می‌دهد تنها چند رشته حیات دارند و حیات سایر رشته‌ها از بین رفته است، یعنی ما در دانشگاه هستیم اما دانشجو نیست. با درک این وضعیت، امروز ضرورت تحول را بیشتر احساس می‌کنیم.»
وی با بیان اینکه امسال کل ورودی رشته زبان و ادبیات فارسی 118 نفر بود، یعنی در آینده دیگر کسی نیست که بتواند حافظ و فردوسی را صحیح بخواند، گفت: «واقعیت تلخی است که جز با تحول نمی‌توان به علاج آن پرداخت. در گروه فیزیک کل ورودی دانشجو 54 نفر بوده، درحالی‌که 570 عضو هیات‌علمی داریم، یعنی به ازای هر 10 استاد، یک دانشجو داریم.» دکتر طهرانچی با بیان اینکه جوانان شغل می‌خواهند اما رشته‌های دارای شغل هم کم‌متقاضی شده‌اند، اظهار داشت: «با وجود آنکه پتروشیمی تجارت اول کشور ماست اما رشته‌هایی مانند شیمی، نفت و... متقاضی ندارند. اگر وضعیت پیش رو را با دقت نبینیم، نسل آخر متخصصان خواهیم بود؛ نسلی که با عشق علوم پایه و مهندسی را خواند و کشور را به جایگاه دوم مهندسی جهان رساند. اکنون به جایی رسیده که یا جوانان به‌سمت این رشته‌ها نمی‌آیند یا آنها که آمده‌اند، از ایران مهاجرت می‌کنند.» رئیس دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: «اینکه تلاش می‌کنیم دانشگاهی بسازیم که پاسخی جدی به ایران بزرگ داشته باشد، انجام کارهایی که تاکنون شده نیست، بلکه برمبنای نگاه دیروز خود را آرایش داده‌ایم اما امروز مطالبه‌ای دیگر شکل گرفته است. بسیاری از شهرک‌های صنعتی نیازمند نیروی کار هستند اما جوانان با نگاه سودمندی به رشته‌های دیگر می‌روند و نگاه جوانان متفاوت شده است. ما که دانشگاه آزاد را به‌عنوان نسل پیشرو اداره می‌کنیم و خود را با علم کشور جلو می‌بریم، باید تدبیر کنیم و بدانیم مساله چیست.»
وی افزود: «ما دهه‌های متفاوتی از نسل‌ها را داریم؛ افرادی که دکتری داشتند، اکنون بازنشسته شده‌اند و جوانان دهه‌های 70 و 80 که وارد دانشگاه می‌شوند، نگاه متفاوتی با نسل قبل دارند؛ چراکه قرن قبل انسان به‌دنبال دانایی بود و ماشین را مظهر توانایی می‌دانست و به همین دلیل برای استفاده خوب از ماشین نیازمند دانایی بود. اتفاقی که صنعت و فناوری رقم زد و پیشرفتی که کامپیوتر در زندگی آورد، باعث شد ماشین و هوش مصنوعی مظهر دانایی شود. بچه‌ها از دوران کودکی بازیگرانی شده‌اند که مراحل مختلف یک بازی را با توانایی خود پشت سر می‌گذارند و به همین دلیل انسان به‌دنبال کسب توانایی رفته است.» وی با بیان اینکه تغییرات شناختی ما و نسل امروز دچار پارادایم شده است، گفت: «جوانان امروز جغرافیا نخوانده‌اند اما در گوشی‌های خود اپلیکیشن‌هایی ازجمله نشان و بلد دارند و توانایی استفاده از جغرافیا را بیشتر از نسل ما دارا هستند. اگر مساله و سوالی برای جوانان پیش بیاید، آن را از ChatGPT می‌پرسند. امروز ماشین مظهر توانایی شده است. ما در پارادایم ارائه دانایی هستیم اما جوان به‌دنبال توانایی است و به همین دلیل به‌سمت رشته مدیریت می‌رود، چون فکر می‌کند مدیریت توانایی‌بخش است، حقوق می‌خواند چون احساس می‌کند به او توانایی می‌دهد، بنابراین بحثی که مطرح است، مربوط به شغل نیست، بلکه تصور سودمندی شغل است.»
رئیس دانشگاه آزاد ادامه داد: «در دنیای جدید توانایی و نوآوری درمقابل دیدگان جوانان است و دیگر شعار «توانا بود هرکه دانا بود» کارکرد ندارد و شعارها متفاوت شده است. این یعنی ما باید تلاش خودمان را انجام دهیم. طرح‌هایی مانند پویش، صدرا، پایش و... که در دانشگاه آزاد اجرا شده، تابع پاسخ ما به تحول است. آموزش تخصصی دیگر نیاز جوانان را کفایت نمی‌کند. جوانان توانایی می‌خواهند و آموزش اجتماعی نیاز دارند. ارائه آموزش‌های مهارتی، حرفه‌ای و کارآفرینی باید به دانشگاه اضافه شوند.» وی با بیان اینکه برنامه‌های تحولی دانشگاه آزاد باعث افزایش رجوع به این دانشگاه شده است، گفت: «جمعیت نسل جوان کشور افزایش نداشته اما ورودی دانشگاه آزاد بیشتر شده، چون تصویری که از این دانشگاه ترسیم می‌شود، این است که ما برای آنها فکر می‌کنیم. هرچه برای جامعه باشیم، جامعه هم برای دانشگاه خواهد بود. اگر دانشگاهی خلوت است، از سر بازتابی حضور آن در جامعه است.»
دکتر طهرانچی با تاکید بر اینکه دانشگاهی که ماموریت نداشته باشد، مورد توجه و اقبال جامعه قرار نمی‌گیرد، تصریح کرد: «به همین دلیل در دانشگاه آزاد از ماموریت و تغییر پارادایم سخن می‌گوییم و می‌خواهیم دانشگاهی جامعه‌پرداز باشیم. در سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد تاکید کرده‌ایم می‌خواهیم فرآیند آموزش را بهبود ببخشیم. ساختار مقدمه تحول است و در ساختار قدیمی نمی‌توان تحول را رقم زد. دانشگاه با نگاه دانایی‌محور باید ساختار خود را بازمهندسی کند.» وی با بیان اینکه ساختار علمی دانشگاه با نگاه جدید بازمهندسی می‌شود، گفت: «دانشگاه باید ماموریت داشته و پاسخگو و جامعه‌پرداز باشد. دانشگاه باید از لاک خود بیرون بیاید و به جامعه وصل شود. در این تعامل نیازمند ایجاد پل ارتباطی بین دانشگاه و جامعه هستیم.» رئیس دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: «واقعیت این است که دانشگاه‌های ما در مدل قدیم به خود می‌پرداختند و ادبیات را وارد می‌کردند. به همین دلیل با مفاهیمی همچون مرکز رشد، پارک علم و فناوری و... به‌عنوان دکور و سرگرمی برخورد می‌شد. این درحالی است که باید پلی میان دانشگاه و جامعه ساخت تا دانشجو بتواند از آن عبور کند. مدل دانشگاه آزاد برای احداث این پل، تبدیل شدن به دانشگاه خلاق و نوآور از مسیر پرداختن به دانایی و توانایی گروهی با استفاده از ظرفیت دانشکده‌های موضوعی و شبکه سرای نوآوری است.» وی با بیان اینکه دانشگاه آزاد برای آرایش جدید از رفتار مردم که متقاضی رشته‌های علوم پزشکی هستند، الگو گرفته است، گفت: «ما چون درون دانشگاه آزاد حوزه علوم پزشکی داریم، مفهوم را درک کرده‌ایم و محیط پایه و عرصه را به کار گرفته‌ایم. به‌عنوان نمونه مدارس سما عرصه دانشکده‌های تعلیم و تربیت اسلامی شده‌اند و نقش بیمارستان در علوم پزشکی را ایفا می‌کنند. برای دانشکده ساخت و تولید هم عرصه ایجاد کرده‌ایم و شبکه‌های «ست» سکوی تولید، تضمین، تامین راه‌اندازی کردیم.» دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «معتقدیم اگر رشته‌ای نتواند عرصه داشته باشد، تعطیل خواهد شد. به همین دلیل نظام پایه - عرصه را برای همه نظام‌های علمی دانشگاه آزاد در نظر گرفته‌ایم. دانشگاه و دانشکده ساختار ماموریت‌محور و رسالت‌محور دارند. وقتی می‌خواهیم با بیرون دانشگاه سخن بگوییم، با زبان ماموریت است. ادبیات دانشگاه آزاد براساس ماموریت‌های این دانشگاه است که از طریق دانشکده‌های موضوعی انجام می‌شود. مفهوم ماموریت را به دانشکده و رسالت را به گروه‌های علمی واگذار کرده‌ایم و گروه‌های علمی براساس سند آمایش هر واحد، ماموریت‌ها را با توجه به محیط بیرون و توانایی درون ترسیم می‌کنند.»
رئیس دانشگاه آزاد در پایان با بیان اینکه برای نجات دانشگاه باید خلق نوآورانه عالمانه داشته باشیم، گفت: «دانشگاه آزاد جرات این خلق را دارد، چون اگر این اتفاق را رقم نزنیم، زنده نمی‌مانیم.»
دکتر طهرانچی در ادامه این نشست سه ساعته، به سوالات و نقطه نظرات اعضای هیات‌علمی واحد نجف‌آباد درخصوص سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد، طرح مسکن کارکنان و اعضای هیات‌علمی و... پاسخ گفت. در حاشیه این نشست نیز سامانه مدیریت رویدادهای صدرا رونمایی شد.

بیشتر بخوانید گروه‌های علمی برای تغییر ذائقه نسل جوان پاسخ داشته باشندماموریت دانشگاه ساخت جامعه کارآمدخلاق استدکتر طهرانچیدانشگاه آزاد اسلامیهیات علمینجف آبادلینک کوتاه: