جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا

وضعیت بهره‌برداری


خوشبختانه در سال‌هاى اخير بيابانگردى در ايران هر چند آرام و کند رشد داشته است. براساس آمار غيررسمي، سازمان سياحتى بنياد مستضعفان در حد فاصل سال‌هاى ۷۵ تا ۷۷ سالانه به‌طور متوسط پنج تور بيابانگردى در ايران برگزار کرده است که شرکت‌کنندگان در آنها اغلب سياحانى از کشورهاى مرکزى اروپا همچون بلژيک، سوئيس، اتريش، هلند و ... نيز در مقياس کمتر از ديگر کشورهاى صنعتى همچون ژاپن و کانادا بوده‌اند.
خوشبختانه در سال‌هاى اخير بيابانگردى در ايران هر چند آرام و کند رشد داشته است. براساس آمار غيررسمي، سازمان سياحتى بنياد مستضعفان در حد فاصل سال‌هاى ۷۵ تا ۷۷ سالانه به‌طور متوسط پنج تور بيابانگردى در ايران برگزار کرده است که شرکت‌کنندگان در آنها اغلب سياحانى از کشورهاى مرکزى اروپا همچون بلژيک، سوئيس، اتريش، هلند و ... نيز در مقياس کمتر از ديگر کشورهاى صنعتى همچون ژاپن و کانادا بوده‌اند.
تعدادى از دفاتر خدمات مسافرتى نيز در مدت مذکور براى برگزارى تورهاى بين‌المللى بيابانگردى تلاش داشته‌اند که به ظاهر در موارد محدودى (حداکثر پنج تور) موفق بوده‌اند.
اما قطعاً مقايسه منابع عظيم در پيش‌رو با آنچه که براى بهره‌بردارى از اين منابع در ايران انجام شده است تأکيد مى‌کند که بيابانگردى در ايران هنوز آغاز نشده است. در کشور کوچکى همچون تونس که مساحت بيابان‌هاى آن از پنج درصد بيابان‌هاى ايران نيز کمتر است با توجه به ساحلى بودن اين کشور اصولاً بيابان‌هاى آن نيمه خشک محسوب مى‌شوند و نه بيابان واقعى (گذشته از نبود جاذبه‌هائى همچون مسير مارکوپولو، آثار باستاني، گونه‌هاى جانوري، کاروانسرا و...) طى يک دهه اخير بيابانگردى روندى فزاينده داشته و توانسته است اکنون به حد سالانه سه ميليارد دلار درآمد زائى برسد.
با اين مقياس در مى‌يابيم که برگزارى حداکثر بيست تور کاروان‌رو بيابانى طى يک دوره سه ساله (که اتفاقاً نسبت به سال‌هاى پيش از آن دوره رونق هم به شمار مى‌آيد) تا چه حد ناچيز است. به‌نظر مى‌رسد عدم گسترش بيابانگردى در ايران به‌طور عمده ناشى از عوامل ذيل باشد:
- تقريباً هيچ فعاليتى براى شناسائى دقيق بيابان‌هاى ايران و نيز معرفى جاذبه‌هاى سياحتى آنها به عمل نيامده است. جالب توجه است که هنوز در بيابان‌هاى ايران مناطقى ناشناخته وجود دارد.
- براى بيابانگردى در ايران حتى يک جزوه يا نقشه راهنما وجود ندارد.
- امکانات لازم براى برگزارى تورهاى کاروان‌رو بيابانى فراهم نيست شغل شتربانى تقريباً منسوخ شده است و يکى از مسائلى که باعث شده دفاتر خدمات مسافرتى با وجود تقاضاى بسيار از سوى طبيعت‌گردان نتوانند تورهاى کاروان‌رو برگزار کنند نبود شتر رام و اهلى به تعداد کافى بوده است. براى بازسازى کاروانسراهاى بيابانى نيز فعاليت چندانى انجام نشده است و نيز همچنانکه گفته شد مسيرهاى بيابانگردى در ايران چندان شناخته نيست.
- معرفى جاذبه‌هائى همچون مسير مارکوپولو، ناصرخسرو، آلفونس گابريل وسون هدين شهر خيالى لوت، قطب حرارتى زمين و ... نيازمند تبليغات گسترده بين‌المللى است که در اين زمينه نيز هيچ کارى انجام نشده است.
شايان ذکر است که با توجه به امکان کم نظير تورهاى بيابانگردى براى برگزارى دوره‌هاى آموزشى و علمى رويکرد آموزش و پرورش و مراکز آموزش عالى براى تشويق دانش‌آموزان و دانشجويان به شرکت در تورهاى بيابانگردى مى‌تواند عاملى براى پى‌ريزى تدريجى سامانه‌هاى بيابانگردى در ايران باشد. همچنين گفتنى است که رشته‌هاى جذابى همچون اسکى روى تپه‌هاى ماسه‌اي، قايقرانى بادى در بيابان و ... هنوز در ايران معرفى نشده‌اند.


همچنین مشاهده کنید