دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
بدرچاچی
فخرالزمان بَدرالدّين محمدچاچى از شاعران قرن هشتم هجرى است که بيشتر در هندوستان شهرت يافت و آثار او در ايران چندان رواج نداشت. ولادت بَدر در چاچ ناحيهاى در آنسوى سير دريا (سيحون) که قصبهٔ آن به ناکت بوده است اتفاق افتاد. از کيفيت زندگانى و تحصيلاتش خبرى نداريم. در برخى از تذکرهها احوال او را به اشتباه با بَدر جاجرمى درآميخته و به اين سبب او را شاگرد مَجد هَمْگر و مداح شمسالدّين صاحبديوان جوينى دانستهاند (تذکرهٔ مخزنالغرائب). ظاهراً در اوان جوانى به هندوستان رفت و در دستگاه سلطنت اميران تغلقى وارد شد و به سلطان ابوالمحامد محمدشاهبن تُغْلُقْ (۷۲۵-۷۵۲) اختصاص يافت. اين سلطان نسبت به بَدر با نظر احترام مىنگريست و لقب فخرالزمان را هم او به بَدرالدّين داده است. مدت اقامت بَدرِ چاچى در دربار محمدبن تُغْلُقْ و در هند بهدرستى معلوم نيست ولى بايد ورود او به دربار محمدشاه در اولهاى عهد وى واقع شده باشد و چون در يکى از قطعههاى خود تاريخ ۷۴۵هـ را ذکر کرده و نيز کسى ديگر از پادشاهان تُغْلُقْى را نستوده است بايد تاريخ وفات او بين ۷۴۵ و ۷۵۲ که آخرين سال حيات محمدبن تُغْلُقْ بود اتفاق افتاده باشد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ديوان بَدرِ چاچى مرکب است از قصيدهها و قطعههائى که جز در چند مورد که متضمن اشاره به احوال شاعر است باقى در مدح محمدبن تُغْلُقْ و استقبال از قصيدههاى معروف انورى و خاقانى و مقرون به صنايع و استفادههاى بسيار از اصطلاحهاى علمى است. شيوهٔ سخن در شعر بَدرالدّين عبارت است از ايراد کلام منتخب جزيل همراه با تشبيههاى متعدد و علىالخصوص بهکار بردن انواع مجاز و استعاره به حد وفور بهنحوى که سخن استادان معروف پايان قرن ششم را بهخاطر مىآورد. از ديوان او نسخههاى اندکى باقى مانده است. شمار بيتهاى ديوان بدر در نسخهاى که متعلق به کتابخانهٔ مجلس است در حدود ۲۱۰۰ بيت و در نسخهٔ کتابخانهٔ ملى پاريس متجاوز از ۱۵۰۰ بيت است و تقىالدّين کاشى در خلاصةالاشعار خود بيش از پانصد بيت از او نقل کرده است. بَدرالدّين ديوان خود را به سال ۷۴۵ هـ تنظيم کرده و اين امر را در قطعهاى متذکر گرديده است. گويا همين قطعه سبب شده است تا بِلوشه در شرحى که راجعبه نسخهٔ ديوان بَدرِچاچى در فهرست نسخ خطى فارسى کتابخانهٔ ملى پاريس نگاشته، اشتباهاً منظومهاى به بحر متقارب در ذکر پادشاهى سلطانمحمدبن تُغْلُقْ را به بَدرالدّين نسبت دهد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
از شعرهاى او است: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۱) . بزاز سيمابى کله: کنايه از آفتاب است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۲) . مقصود از چنگ هلال، و از دف آفتاب، و از بيت مطربخانهٔ زهره است و شرف مقابل هبوط و مقصود در اينجا موقعى است که آفتاب در برج ميزان باشد که زمان اعتدال خريفى است. در نسخهها بهجاى 'مصبوغ' 'مصنوع' هم ديده شد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
خلیج فارس ایران آمریکا مجلس شورای اسلامی مجلس دولت شورای نگهبان دولت سیزدهم افغانستان جمهوری اسلامی ایران رئیسی بودجه
شهرداری تهران هواشناسی تهران شورای شهر شورای شهر تهران سلامت پلیس فضای مجازی قتل سیل وزارت بهداشت سازمان هواشناسی
قیمت دلار ایران خودرو قیمت طلا خودرو مالیات دلار قیمت خودرو بانک مرکزی بازار خودرو مسکن تورم سایپا
سریال پایتخت تلویزیون تئاتر سریال سینمای ایران فیلم موسیقی کتاب بازیگر سینما
سازمان سنجش انتخاب رشته باتری
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه جنگ غزه حماس روسیه اوکراین نوار غزه ترکیه عراق طوفان الاقصی
استقلال پرسپولیس فوتبال تیم ملی فوتسال ایران فوتسال وحید شمسایی بازی سپاهان تراکتور جام حذفی آلومینیوم اراک باشگاه پرسپولیس
اپل همراه اول ایلان ماسک آیفون تبلیغات گوگل مریخ فناوری ناسا بنیاد ملی نخبگان
مواد غذایی سرطان خواب دندانپزشکی آلزایمر روغن حیوانی بارداری مالاریا هندوانه