یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

پیشگیری ثانویه و ثالثیه


- پيشگيرى ثانويه:
از نظر تاريخي، شناخت گواتر بومى (آندميک) به ۴۰۰۰ سال قبل برمى‌گردد و حتى براى درمان، مصرف جلبک و فرآورده‌هاى تيروئيد حيوان‌ها توصيه مى‌شده است.
اهميت گواتر بومى (آندميک) به‌ عنوان يک مسئله بهداشتي، به‌ طور عمده از نظر جنبه‌هاى زيبائى است. اينکه اگر گواتر ساده درمان نشود تبديل به گواترهاى گره‌دار شده و در سنين بالا ممکن است پُرکارى تيروئيد ايجاد کند، در برخى تجربه‌ها ذکر شده است. با اين وجود، مصرف نمک يُددار رشد بسيارى از گواترهاى کوچک و متوسط را متوقف يا کوچک‌تر مى‌نمايد. توجه خاص به مواردى ضرورى است که کم‌کارى تيروئيد به ‌علت کمبود يُد وجود داشته باشد. اين عارضه به درمان کافى ترجيحاً روغنى و يا مصرف روزانهٔ لووتيروکسين نياز دارد.
آنچه که حائز بيشترين اهميت مى‌باشد، کرتينيسم بومى (آندميک) است که با گواتر بومى ارتباط جغرافيائى دارد و نيز نتيجه کمبود يُد است. تعريف سازمان کل بهداشت آمريکا (Pan American Health Organization-PAHO) از کرتين عبارت است از: شخصى با تغييرهاى غيرقابل برگشت در تکامل مغزى که در منطقه‌اى با گواتر بومى متولد شده است و بعضى از ويژگى‌هاى زير را که با دلايل ديگر توجيه نگردد، بروز دهد:
۱. اختلال غيرقابل برگشت عصبى ماهيچه‌اي
۲. ناهنجارى‌هاى غيرقابل برگشت در شنوائى و گفتار که در بعضى موارد منجر به کرى و لالى مى‌گردد
۳. نقص تکامل جسمي
۴. کم‌کارى غده تيروئيد
درمان با يُد يا هورمون‌هاى تيروئيد هيچ‌يک تأثيرى بر بيمارى استقرار يافته ندارد.
- پيشگيرى ثالثيه:
اختلال جسمي، عصبى و روانى کرتن‌ها که در مناطق کمبود شديد يُد بسر مى‌برند، بايد از طريق حمايت‌هاى تربيتي، درمان‌هاى عصبى روانى و فيزيوتراپى و ساير تمهيداتى که جهت تسهيل و بهبود روند زندگى روزمره بيماران کرتن قابل دستيابى و اجراء مى‌باشد، برطرف شود و از پيشرفت عوارض و زمين‌گير شدن و يا اختلال‌هاى شديدتر روانى جلوگيرى نمود.


همچنین مشاهده کنید