منابع تأمین سرمایه

پراکندگى فعاليت يک ويژگى مهم صنعت جهانگردى است. اين پراکندگى از يک سو، به معناى تعدد بنگاه‌هاى کوچک است که از دست‌فروشان سوغات سفر و رانندگان تا فروشگاه‌هاى کوچک، آژانس‌هاى مسافرتى و واسطه‌ها را دربر مى‌گيرد. از سوى ديگر، در جهانگردى مالکيت و مديريت سرمايه‌هاى ثابت مانند تفريحگاه‌ها، فرودگاه‌ها و جاذبه‌هاى عمده بيش از پيش يکديگر مجزا مى‌شود. اين امر تنوع شديد منابع تأمين سرمايه‌ براى سرمايه‌گذارى‌هاى کوچک و توسعهٔ تأمين مالى تخصصى براى بنگاه‌هاى داراى دارائى‌هاى ثابت مى‌انجامد. بعضى از بنگاه‌ها، به‌دليل سرمايه‌گذارى در دارائي، وجوه صندوق‌هاى پس‌انداز، شرکت‌هاى بيمه، صندوق‌هاى بازنشستگى و امثالهم را جذب مى‌کنند. بعضى از اين صندوق‌ها موقعيت صندوق پس‌انداز کامل را دارند. شرکت‌هاى صنعتى بزرگ مانند ماتسوشيتا يا آى‌ تى تى بخشى از درآمد خود را در راستاى تنوع بخشيدن به فعاليت‌هاى خود براى ورود به فعاليت‌هاى جهانگردى به‌کار مى‌برند. فعاليت اين شرکت‌ها و نيز وام‌هاى اعطائى از سوى بانک‌ها و سازمان‌هاى بزرگ مانند آى بى آر دى عاملى است که سرمايه‌گذارى در جهانگردى را به‌طور روزافزون جنبهٔ بين‌المللى مى‌بخشد. آنها به بازارهاى سرمايه‌اى دسترسى دارند که حداقل نرخ بهره را دارد (مانند بازار سرمايهٔ ژاپن و سوئيس در دههٔ ۱۹۸۰). علاوه بر اين، آشنائى و کارآزمودگى اين شرکت‌ها در اين بازارها سبب مى‌شود که هزينه‌هاى معاملاتى تأمين سرمايه کاهش يابد.

سرمايه‌گذارى بنگاه‌هاى دولتى در بخش سفر و جهانگردي، معمولاً از طريق کمک مالى مستقيم دولت تأمين مى‌شود. در اين روش به جاى نرخ بهرهٔ بازار، نرخ بهرهٔ حسابدارى بخش عمومى توجيه‌پذيرى سرمايه‌گذارى را معين مى‌کند. در روش دوم، اين سرمايه‌گذارى از طريق انتشار اوراق قرضهٔ دولتى تأمين مى‌شود. در اين روش نيز هزينهٔ تأمين سرمايه ممکن است کمتر از نرخ بهرهٔ بازار باشد زيرا استقراض تحت حمايت دولت خطر کمترى دارد. براى مثال، در کشورهائى که شرکت‌هاى هوائى خصوصى و دولتى دراند، شرکت‌هاى دولتى هزينهٔ سرمايه‌اى کمترى را براى خريد هواپيماى جديد متحمل مى‌شوند.

همان‌طور که ملاحظه شد، دولت‌ها کمک‌هاى مالي، وام و يارانه را به بخش‌هاى معينى از جهانگردى سوق مى‌دهند تا زمينهٔ سرمايه‌گذارى و رشد اين بخش‌ها مهيا شود. چنين کمکى هزينهٔ سرمايه‌گذاري، هزينهٔ سرمايه يا ريسک سرمايه‌گذارى را کاهش مى‌دهد. طبق يافته‌هاى تحقيقاتي، در عمل کاهش ريسک سرمايه‌گذارى مهمترين انگيزهٔ دولت در اعطاء اين کمک‌ها است. اين انگيزه‌ها معمولاً توان کافى براى جذب سرمايه‌هاى بين‌المللى به کشورى را ندارند که بازدهٔ سرمايه در آن توان رقابت با کشورهاى ديگر را ندارد اما مى‌تواند مشوّق بنگاه‌هاى داخلى به سرمايه‌گذارى باشد.