ویولون

ويولون در اصل سازى شرقى است که بعد از جنگ‌هاى صليبى به اروپا راه يافت. نخستين سازندگان معروف ويولون در ايتاليا پيدا شدند. ويولون داراى چهار سيم است و به دو روش اجرا مى‌شود. با آرشه وپيتسيکاتو آهنگ بدون آرشه و با ضربات انگشتاست. اين ساز کوچک از جمله سازهاى زهى است.

ويولون اصيل جنسش از چوب است و وزن سبک و انداه‌اى کوچک دارد. ويولون داراى بدنه، دسته و سراست.

ويولون از اواخر دورهٔ ناصرالدين‌شاه جاى کمانچه را در ايران گرفت؛ و نوازندگان کمانچه تکنيک خود را به ويولون انتقال دادند و جز استاد ابوالحسن صبا و ساير شاگردان مدرسهٔ عالى موسيقى که ويولون را با تکنيک حقيقى آن مى‌نواختند، بقيه ويولونيست‌هاى ايرانى از روش کمانچه‌کش‌ها پيروى مى‌کردند. شيوهٔ استاد صبا با شاگردانش منتقل شد و آنها با تغييراتى چند، ويولون را تا حدودى از تکنيک کمانچه‌کشى جدا کردند. از اين‌رو نوازندگان اين دو ساز، گاه هر دو را مى‌نواخته‌اند و به هر دو تسط داشته‌اند. استادان نوازندهٔ ويولون چون على‌نقى وزيرى و ابوالحسن صبا، مکاتبى را براى اجراى موسيقى با اين ساز بوجود آوردند.

ديگر نوازندگان کمانچه و ويولون

حسين خان اسماعيل‌زاده، باقرخان رامشگر، حسين خان منگ ‌آفرين، رکن‌الدين مختاري، حسام‌السلطنه، حسين ياحقي، رضا محجوبي، موسى نى‌داود، ابراهيم منصوري، مهدى خالدي، حسينقلى طاطايي، محمود ذوالفنون، محمود تاج‌بخش، مجيد وفادار، على تجويدي، رحمت‌الله بديعي، حبيب‌الله بديعي، پرويز ياحقي، عطاءالله خرم، همايون خرم، بزرگ لشگري، جواد لشگري، شاپور نياکان، اسدالله ملک، عباس شاپوري، احمد فروتن راد، حسينعلى ملاح، محمد ميرنقيبي، نصرت‌الله گلپايگاني، داود گنجه‌اي، اردشير کامکار، اصغر بهاري، سعيد فرج‌پوري، على‌اکبر شکارچي، کامران داروغه، کامران کلهر، محمد مقدسي، مجتبيٰ ميرزاده، محمد بهارلو، مهدى مفتاج، مهدى آذرسينا.