جراحی کاتاراکت

روش عموماً ارجح کاتاراکت در بالغين و بچه‌هاى مسن‌تر شامل حفظ بخش خلفى کپسول عدسى مى‌باشد لذا به آن خارج‌سازى اکستراکپسولار کاتاراکت مى‌گويند. کارگذارى عدسى داخل چشمى بخشى از اين عمل است. برش در ناحيه ليمبوس يا محيط قرنيه داده مى‌شود (معمولاً در بالا و گاه در سمت تمپورال). از سوراخ ايجاد شده در کپسول قدامي، هسته و کورتکس عدسى خارج مى‌شود. سپس عدسى داخل چشمى در کيسه کپسولار حاصل قرار داده مى‌شود. در شکل استاندارد عمل، هسته‌ عدسى سالم خارج مى‌شود لذا نيازمند برشى بزرگ است. در روش فاکوامولسيفيکاسيون (Phacoemulsication) به کمک مرتعش کننده اولتراسونيک هسته تخريب مى‌شود تا از برش ۳ ميلى‌مترى خارج شود. عدسى‌هاى جديد تاشو را مى‌توان از اين برش کوچک وارد چشم کرد در صورتى‌که عدسى‌هاى سخت نيازمند برش ۵ ميلى‌مترى هستند.

با برش کوچکتر نوتوانى بينائى پارگى کپسول خلفى و فاکوامولسيفيکاسيون خطر پارگى کپسول خلفى و خروج مواد هسته‌اى به خلف را دارد که نيازمند جراحى پيچيده ويترئورتينال است. کدرشدن بعدى کپسول خلفى ممکن است رخ دهد که نيازمند ليزر است. به خارج‌سازى عدسى از طريق پارس پلانا طى ويترکتومى خلفى فاکوفواگمانتاسيون مى‌گويند. اين روش فقط در همراهى کاتاراکت با زجاجيه کدر يا اسکارى به‌کار مى‌رود.

امروزه خارج‌سازى اينتراکپسولار کاتاراکت که شامل خارج‌سازى تمام عدسى همراه با کپسول مى‌باشد کمتر به‌کار مى‌رود. در اين روش احتمال دکولمان شبکيه و ادم سيتوئيد ماکولا به وضوح بيشتر است.

عدسى داخل چشمى

بهترين محل عدسى داخل چشمى کيسه کپسولار در روش اکسترا کپسولار است چرا که کمترين عوارض بعد از عمل نظير کراتوپاتى بولوس پسودوفاکيک، گلوکوم، آسيب عنبيه، هايفما و جابه‌جا شدن عدسى را دارا است.

در روش اينترا کپسولار يا وقتى به کپسول خلفى آسيب مى‌رسد عدسى‌هاى داخل چشمى را مى‌توان در اتاق قدامى قرار داد يا گاهى در شيار سيليارى فيکس کرد. اگر گذاشتن عدسى ايمن نيست يا ممنوع است. نقص انکسارى بعد از عمل را با عدسى‌هاى تماسى يا عينک آفاکيک اصلاح مى‌کنيم.

مراقبت بعد از عمل

با برش کوچک معمولاً بهبود بعد از عمل کوتاه مى‌شود. در روز عمل بيمار را راه مى‌اندازيم ولى توصيه مى‌کنيم تا يکماه با احتياط حرکت کند و زورزدن و بلندکردن اجسام سنگين نداشته باشد مى‌توان چشم را بانداژ کرد ولى اگر چشم راحت است مى‌توان بانداژ را در روز اول بعد از عمل برداشت و در طول روز چشم را با عينک يا شيلد محافظت کرد. محافظت در شب با شيلد فلزى براى چندين هفته لازم است. مى‌توان در چند روز اول بعد از عمل عينک‌هاى موقتى به‌کار برد ولى بيشتر مواقع بيمار با عدسى داخل چشمى به‌کار برد ولى بيشتر مواقع بيمار با عدسى داخل چشمى به‌حدى خوب مى‌بيند که مى‌توان تا تهيه عينک‌هاى دائمى که معمولاً ۸-۶ هفته وقت مى‌گيرد صبر کرد.