استفاده از غذا برای تولید تخم‌مرغ

در مرغ‌هاى جوانى که تازه شروع به تخمگذارى کرده‌اند، قسمت کمى از غذاى خورده شده صرف رشد و بقيه صرف نگاهدارى بدن و توليد تخم‌مرغ مى‌گردد.

در مرغ‌هاى مسن‌تر قسمت عمده غذا صرف بقاياى بدن و توليد تخم‌مرغ مى‌گردد ولى در بعضى مواقع مانند هنگام پرريزى که وزن کم مى‌شود مقدارى از غذا صرف جبران وزن کم شده مى‌شود.

مطالعاتى که اخيراً در آمريکا انجام گرفته نشان داده است بعد از اينکه غذاى کافى توسط مرغ تخمى خورده شده و احتياجات رشد و بقاى بدن تأمين گرديد در حدود ۰۹/۰ پوند يا ۷/۴۰ گرم از غذاى باقى‌مانده صرف ساختن تخم‌مرغ مى‌گردد بدين ترتيب مرغ‌هائى که داراى وزن مساوى هستند آنکه تعدادى بيشترى تخم مى‌گذارد احتياج به مقدار بيشترى غذا دارد.

مثلاً اگر يکى از اين دو مرغ سالى ۶۰ تخم‌مرغ و ديگرى ۱۶۰ تخم بگذارد مرغ دومى احتياج به ۹ پوند و يا ۷/۴ کيلوگرم غذا بيشتر از اولى دارد. پس در مرحله اول در مرغ‌هاى تخمى مقدار غذا تابع تعداد تخم‌مرغى است که مى‌گذارند.

از طرفى هرچه وزن مرغ تخمى بيشتر باشد احتياج به غذا براى بقاى بدن نيز زيادتر مى‌گردد طبق تحقيقات اخير در ايالات متحده به ازاء هر پوند (۴۵۳ گرم) افزايش وزن احتياج به ۱۰ پوند (۵۳/۴ کيلوگرم) غذاى اضافى در سال است.

از اين‌رو در مورد مرغ‌هاى تخمى نگاهدارى نژادهاى سبک وزن مانند لکهورن سفيد و قهوه‌اى بيشتر مقرون به صرفه است تا نژادهاى سنگين‌تر مثل نيوهمشاير و ردايلندرد.

از طرفى مطالعات در اين زمينه نشان داده است که غذاى مورد احتياج براى ساختن يک عدد تخم‌مرغ هميشه کمتر از مقدار غذائى است که براى بقاى بدن لازم است از اين‌رو هرچه مرغ از نظر ظرفيت تخمگذارى بهتر باشد غذائى که براى تولسيد يک تخم‌مرغ مورد مصرف قرار مى‌دهد کمتر است. مثلاً طبق آزمايش يک مرغ جوان تخمى اگر تعداد ۱۰۰ تخم‌مرغ در سال بگذرد. بين ۷/۷-۷/۸ پوند غذا براى توليد ۱۲ عدد تخم‌مرغ کاهش يافته به ۴/۴- ۹/۴ پوند مى‌رسد.

بدين ترتيب روشن مى‌شود که نگاهدارى مرغ‌هائى که داراى توليد فراوان هستند از نظر اينکه در برابر توليد تخم‌مرغ غذاى کمتر مى‌خورند بيشتر مقرون به صرفه است تا مرغ‌هائى که توليد آنها کم است. همچنين نگاهدارى نژادهاى سبک براى توليد تخم‌مرغ بيشتر از نژادهاى سنگين مقرون به صرفه است.

از طرف ديگر مرغ‌هاى جوان در ازاء خوردن يک کيلو غذا، تخم‌مرغ بيشترى مى‌گذارند تا مرغ‌هاى مسن‌تر از اين‌رو امروزه در مرغدارى‌هاى جديد فقط يک سال تخمگذارى از مرغ تخمى استفاده مى‌شود زيرا مرغ‌ها در سال دوم تخمگذارى احتياج به مقدار بيشترى غذا براى توليد يک تخم‌مرغ دارند و نگاهدارى آنها از نظر اقتصادى زياد مقرون به‌صرفه نيست.

براى به‌دست آوردن تويد کافى بايد به مقدارى کافى غذا در اختيار مرغ‌هاى تخمى گذارد والا به‌زودى ميزان تخم‌مرغ پائين مى‌آيد.

در اين مورد آزمايشى توسط But W. Heywange در ايالت اريزونا آمريکا صورت گرفته است بدين ترتيب که او در آزمايش خود دو دسته مرغ هم‌سن از يک نژاد و در يک شرايط انتخاب نمود به يک دسته ۵/۸۷ درصد از مقدار غذائى که به‌طور آزاد توسط دسته ديگر خورده مى‌شد داد و به مرور اين مقدار را کم نموده و به ۷۵ درصد رساند نتايج حاصله نشان داد که کم کردن ۵/۱۲ درصد از غذا سبب کاهش ۵/۳۲ درصد تخم‌مرغ و کم کردن ۲۵ درصد غذا سبب کاهش ۷/۵۳ درصد توليد تخم‌مرغ خواهد شد.

همچنين آزمايش ديگر نشان داده است که يک مرغ لکهورن به وزن ۱۹۱۰ گرم اگر در سال اول تخمگذارى ۵/۳۳ کيلو غذا در اختيار داشته باشد ۲۰۰ تخم‌مرغ توليد مى‌کند در حالى‌که مرغ ديگر با همان شرايط با ۴۱/۲۹ کيلو غذا توليد ۱۰۰ تخم‌مرغ يعنى ۵۰ درصد کمتر از اولى توليد مى‌کند.