یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

میوه‌بستن


آغاز رشد و نمو ميوه که به‌طور طبيعى به‌وسيله لقاح شروع مى‌شود، ميوه بستن نام دارد. ميوه بستن با تعداد از وقايع فيزيولوژيکى شامل رشد سريع ميوه و پيرى گل‌ها همراه است. در مطالعات روى رقم وايت‌سيم (Fruit set)، ميخک دو ماده رشد، ۲-کلرواتيل فسفريک (اتفون) و ۴،۲-دى‌کلروفنوکسى استيک اسيد (۴،۲-D)، پيرى گل‌ها را در کنار تکامل ميوه تسريع مى‌کند. اين امر احتمالاً از طريق تحريک توليد IAA صورت مى‌گيرد، که اتيلن را آزاد کرده و وارد گل‌ها مى‌سازد.
گل‌هاى بارور شده توت‌فرنگى ۴ تا ۵ برابر بيشتر از گل‌هاى بارور نشده اتيلن توليد مى‌کنند. به‌ظاهر، اتلين در کلاله و خامه حاصل مى‌شود. چنانچه گل‌هاى تلقيح شده اکسين‌پاشى شوند ميزان اتيلن آنها دو برابر مى‌شود. مواد ديگرى نيز مى‌توانند روى پيرى تخمدان‌هاى تلقيح شده و يا تلقيح نشده تأثير بگذارند (شکل پيرى گل در ارتباط با لقاح و سيار عوامل).
دانهٔ گرده حاوى اکسين بوده و لذا واکنش‌هاى مربوط به ميوه‌دهى را تحريک مى‌کند. رشد ميوه حاصل منابع اکسين در خود ميوه است (مانند نور). اکسين‌هاى مصنوعى مى‌توانند در تعدادى از گونه‌ها به‌خصوص خانوادهٔ سيب‌زمينى و کدو عامل تحريک‌کننده ميوه‌دهى باشند، اما قادر به‌وسيله اکسين‌هاى مصنوعى موقتى است و يا تنها تا زمانى که اکسين مصنوعى وجود دارد ادامه مى‌يابد و به‌منظور ادامهٔ رشد ميوه اکسين بيشترى بايد مصرف شود. جيبرلين جهت رشد ميوه در انواع خاصى از ميوه‌هاى بدون دانه به‌طور تجارتى مورد استفاده قرار مى‌گيرند (مانند انگور بدون دانه رقم تامپسون). جيبرلين همچنين مى‌تواند شکل ميوه را اصلاح کند.
در گونه‌هاى خاصى چون مرکبات و انگور، گرده‌افشانى بدون باروري، سبب تحريک رشد پارتنوکارپى ميوه مى‌‌شود. انواع پاتنوکارپى مى‌تواند به اشکال زير باشد:
۱. رشد و تکامل ميوه بدون گرده‌افشاني.
۲. آپوميکسي، فرآيند رشد و نمو به‌وسيله گرده‌افشانى ولى بدون لقاح يا اتحاد هسته نر و تخم‌زا (Syngamy).
۳. رشد و نمو ميوه به‌وسيله گرده‌افشانى و لقاح ولى بدون شکل‌گيرى بذر (به‌علت عقيم شدن).
گوجه‌فرنگي، فلفل، موز و کدو تنبل نماينده‌هاى گروه اول هستند. آپوميکسى در مرکبات و علف کنتاکى (Poa pratensis)، مثال جهت گروه دوم است. بذر علف کنتاکى زنده و قابل استفاده جهت توليد مثل مى‌باشد. ميوه‌هاى بدون دانه از گروه سوم که بذور پارتنوکارپى عقيم دارند در سيب و گلابى و انگور معمول هستند. به استثناء آپوميکسى در تعداد گراس‌ها و پرتقال، پارتنوکارپى در محصولات زراعى نه ديده مى‌شود و نه مطلوب مى‌باشد زيرا که در اغلب محصولات زراعي، هدف تجارى توليد بذر است.


همچنین مشاهده کنید