دیوار جایگاه

مصالح مورد استفاده در ديوار جايگاه با توجه به شرايط محلي، تيپ تأسيسات و قيمت مصالح و وجود آنها در بازار بسيار متفاوت مى‌باشد.

يک ديوار خوب ضمن اينکه بايد به‌سهولت و به‌راحتى سرما و گرما را منتقل نمايد بايد مقاوم بود و تا اندازه‌اى نيز داراى منفذ باشد. به‌عبارتى نبايد مانع از تغيير جريان معمولى هوا در داخل جايگاه شد. ديوارهائى که از مصالح هادى گرما ساخته‌ شده‌اند عامل مؤثرى براى خشک ماندان هواى داخل جايگاه هستند. در ديوارهاى سنگى که از آنها گرما به‌راحتى منتقل مى‌گردد رطوبت درون جايگاه روزهاى سرد زمستان به‌صورت قطرات آب بر روى سطح ديوار ظاهر مى‌گردد.

آجر به‌عنوان بهترين وسيله ساختمان هم منفذدار بوده و هم دما را به سختى منتقل مى‌کند. بنابراين آجر براى جايگاه‌هاى صنعتى پرورش اسب مناسب‌ترين وسيله ساختمان به‌ويژه در احداث ديوار مى‌باشد.

ديوارهاى سنگى به‌دليل بى‌منفذ بودن و داشتن بافت بسيار فشرده به‌راحتى گرما را انتقال مى‌دهد بنابراين اگر بتوانيم از اين نوع مصالح به موقع و به‌راحتى و ارزان استفاده بکنيم خواهيم توانست جايگاه‌هاى خوب و مقاوم در برابر شرايط آب و هوائى محيط ايجاد نمائيم. در مناطق خيلى سرد و خشک مى‌توان يک تيغه آجرى در بين ديوار سنگى و آجر به‌وجود آورد و سرماى داخل جايگاه را در يک سطح بسيار کم به خارج از جايگاه منتقل نمود.

ديوارهاى به‌جود آمده از مصالحى از قبيل خشت خام، خشت موسوم به بغدادى و چوب، ضمن گرم نگهداشتن درون جايگاه از مقاومت خوبى برخوردار نيستند. فقط به‌دليل راحتى احداث در اغلب نقاط کشورمان مورد استفاده و بهره‌بردارى قرار مى‌گيرند و جايگاه‌هاى ارزان قيمت و بهداشت ساخته مى‌شود.

ديوارهاى خشتى با داشتن منفذ زياد، گرما را به آرامى منتقل مى‌نمايند. در جايگاه‌هائى با اين قبيل ديوارها، گرماى داخل جايگاه در روزهاى سرد زمستان در حالت متعادل و در ايام تابستان نيز خنک خواهد بود. ديوارهاى خشتى تحت تأثير رطوبت حاصل از خاک و يا کود ريخته شده پاى ديوار که اين رطوبت رو به بالا و به سمت سقف نفوذ مى‌کند و نيز باران و برف قرار مى‌گيرند. بنابراين براى جلوگيرى از نفوذ رطوبت سطح پائينى جايگاه به سمت بالا پى ديوار به اندازهٔ ۳۵-۳۰ سانتى‌متر از سطح زمين با سنگ و يا آجر احداث مى‌شود و بين پى و ديوار خشتى نيز يک لايه نازک سيمان ريخته مى‌گردد. براى جلوگيرى از نفوذ باران و برف نيز حاشيه کنارى (شيرواني) اندکى بلندتر از معمول در نظر گرفته مى‌شود. البته بايد يادآور شده استفاده از سقف شيروانى و يا ايرانيت صرفاً براى مناطق مرطوب و بارانى مناسب مى‌باشد و در اغلب نقاط کشور ما نيز احتياجى به اين قبيل سقف‌ها نيست.

ديوارهاى به‌وجود آمده از بلوک‌هاى گلى نيز داراى خصوصيات ديوارهاى خشتى مى‌باشند. اگرچه روکش سطح داخلى ديوار جايگاه‌هاى صنعتى با ملات سيمانى و يا پوشاندن سطح ديوار با مصالحى از قبيل موزائيک بهتر مى‌باشد اما گرماى داخل جايگاه اکثراً در سطح پائين مانده و از طرفى نيز با توجه به شرايط روستا و امکانات مادى و روستائى صرفه اقتصادى نخواهد داشت. روکش و يا پوشش سطح داخلى ديوار تنها در اصطبل‌هاى لوکس و سيرک‌ها قابل قبول است.

بهترين و ارزانترين ديوار براى جايگاه‌هاى معمولى ديوار است که هر سال يکبار به‌وسيله آهک سفيد کارى شده باشد. استفاده از دوغاب (سفيدکارى با آهک) هم مانع از آلودگى مى‌شود و هم باعث افزايش روشنائى جايگاه مى‌گردد.