دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

چه چیز باعث حساسیت می‌شود؟


واکنش حساسيتى هنگامى بروز مى‌کند که بدن با ماده‌اى که توسط دستگاه ايمنى بيگانه تلقى مى‌شود، مورد تهاجم قرار گيرد. در تب يونجه مواد حاصل از گياه (مثل گرده) و حيوان (مثل پوستهٔ بدن حيوانات، گرد و غبار و غيره) از طريق مخاط چشم، بيني، يا حلق وارد بدن مى‌شوند و واکنش ايمنى‌اى را که براى مقابله با اجسام خارجى مهاجم که آلرژن (حساسيت‌زا) خوانده مى‌شوند، برنامه‌ريزى شده است، برمى‌انگيزند. دستگاه ايمنى با توليد پادتن‌هائى که به ايمن گلوبولين E موسوم است واکنش نشان مى‌دهد. ايمن‌گلوبولين E يکى از ايمن گلوبولين‌هاى متعددى است که بدن توليد مى‌کند. وقتى فردى که به اين ترتيب حساس شده است دوباره با آلرژن مواجه شود، پادتن‌ها به آلرژن متصل مى‌شوند تا واکنش ايمنى را شروع کنند. به‌طور معمول اين واکنش يک سليقهٔ مفيد و حفاظتى است، ولى در افراد مبتلا به تب يونجه پاسخ ايمنى بيش از حد مى‌شود و علائم نامطلوب زيادى ايجاد مى‌کند.
هنگام بروز واکنش ايمنى مواد زيادى در جريان خون آزاد مى‌شوند. هيستامين شناخته شده‌ترين اين مواد شيميائى است. هيستامين باعث انبساط عروق خونى در چشم‌ها و مجارى تنفسى مى‌شود. حاصل اين پديده خارش بينى و چشم‌ها، اشک‌ريزش، ترشحات آبکى از بيني، و عطسه است. در بيماران مبتلا به آسم اين مواد باعث انقباض مجارى هوائى مى‌شوند که منجر به خس خس سينه و سخت شدن تنفس مى‌گردد.
در اوايل بهار تب يونجه در اثر گردهٔ درخت‌هاى معمولى مثل نارون، افرا، بيد، غان، راش، زبان گنجشگ، بلوط، گردو، چنار و توسکا ايجاد مى‌شود. تب يونجه در اواخر بهار و تابستان معمولاً در اثر علف‌ها (مثل پنجه مرغي، لوئى برگ پهن، Sweet vernal، Orchard نوعى علف -م و ذرت خوشه‌اي) و گرده علف‌هاى هرز (مثل ترشک صغير، بارهنگ انگليسي). به‌وجود مى‌آيد. تب يونجه در پائيز نيز اغلب توسط علف‌هاى هرز، و به‌ويژه ابروسيا (RegWeed) ايجاد مى‌شود. گاهى تب يونجهٔ فصلى در اثر هاگ‌هاى قارچ معلق در هوا بروز مى‌کند. اکثر گل‌هاى رنگين و معطر گرده‌هاى آنها به قدرى سنگين است که نمى‌توانند در هوا معلق بمانند. اين گياهان به‌ندرت حساسيت ايجاد مى‌کنند زيرا براى گرده‌افشانى به زنبورهاى عسل و ساير حشرات وابسته‌اند. بنابراين عبارت تب رُز (گل سرخ) که اسم ديگر تب يونجه است نيز يک نامگذارى غلط است.
برخى افراد در سراسر سال علائم تب يونجه دارند. اين حساسيت‌ها اغلب در اثر پوستهٔ بدن حيوانات (گربه، سگ، اسب، پشم و پر) مواد آرايشي، کپک‌ها، مواد غذائي، گرد و غبار خانه ايجاد مى‌شوند. گرد و غبار خانه مخلوطى از مواد رشته‌اى نازک، کپک‌ها، پوسته‌ٔ بدن حيوانات، قسمت‌هائى از بدن حشرات به‌ويژه حيرهٔ خاکى که بسيار حساسيت‌‌زا هستند، مى‌باشد. افرادى که به گرد و غبار حساسيت دارند زمستان‌ها که رطوبت هواى داخل خانه افت مى‌کند، بدتر مى‌شوند.


همچنین مشاهده کنید