سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

عوامل پوشاننده


گاهى براى تغيير پاسخ واقعى تست دوپينگ از دستکارى داروئى استفاده مى‌شود. در اين روند از داروهائى موسوم به عوامل پوشاننده (Masking agents) استفاده مى‌گردد. اين داروها از طريق مکانيسم‌هاى مختلف باعث منفى شدن پاسخ تست دوپينگ مى‌شوند و شامل موارد ذيل مى‌باشد:
Bromantan, Diuretics, Epitestosterone, Probenecid
داروى پروبنسيد که معمولاً در درمان نقرس به‌کار مى‌رود، نيز توسط ورزشکاران براى پوشاندن وجود داروها يا متابوليت‌هاى آنها استفاده مى‌شود. اين دارو مى‌تواند ميزان دفع متابوليت‌هاى اسيدى را تغيير دهد. پروبنسيد نخستين بار در نمونهٔ ادرار يک دوچرخه‌سوار اسپانيائى به نام پدرو دلگادو در مسابقات دور فرانسه کشف گرديد و از آن تاريخ ممنوع اعلام شد.
امروزه دسترسى توأم به کروماتوگرافى گازى و طيف‌سنجى جرمى در روش‌هاى آزمايشگاهى اين اطمينان را فراهم آورده است که استفاده از پروبنسيد نمى‌تواند مانع از کشف دارو شود.
برومانتان نيز يکى ديگر از عوامل پوشاننده است که در ردهٔ داروهاى محرک طبقه‌بندى مى‌شود و براى منفى نمودن تست دوپينگ کاربرد دارد. نخستين بار اين دارو در نمونهٔ ادرارى هفت تن از ورزشکاران شرکت‌کننده در رقابت‌هاى المپيک آتلانتا (۱۹۹۶) کشف شد و از آن پس توسط IOC ممنوع اعلام گرديد.
يکى ديگر از داروهائى که براى دستکارى تست دوپينگ استفاده مى‌شود، اپى تستوسترون است. نسبت تستوسترون (T) به اپى‌تستوسترون (E) بيش از ۶ به ۱ در ادرار باعث مثبت شدن تست دوپينگ مى‌گردد. بنابراين بعضى از ورزشکاران با مصرف اپى‌تستوسترون سعى مى‌کنند که اين نسبت را تغيير دهند.
يک اقدام احتمالى در اثبات تقلّب و دستکارى در سطوح تستوسترون استفاده از داروى کتوکونازول است. اين فرآورده يک داروى ضدّقارچ است که ترشح تستوسترون از بيضه را مهار مى‌کند. هنگامى که ۴۰۰ ميلى‌گرم کتوکونازول به يک مرد طبيعى تجويز مى‌شود، سطح تستوسترون پلاسما در ظرف ۸ ساعت حدود ۵۰% افت مى‌کند و باعث کاهش نسبت تستوسترون به اپى‌تستوسترون مى‌شود. با اين حال زمانى که اين دارو به فردى که خودش تستوسترون تزريق نموده، داده شود، سطوح پلاسمائى هورمون بدون تغيير باقى مى‌ماند يا ممکن است بالا برود و در نتيجه نسبت تستوسترون به اپى‌تستوسترون را زياد مى‌کند. تست کتوکونازول در سال ۱۹۹۴ براى دفاع از قهرمان دوى ۸۰۰ متر بريتانيا به نام Diane Modahl به‌کار رفت که در وى سطح بالا و غيرطبيعى تستوسترون و نسبت تستوسترون به اپى‌تستوسترون بالا گزارش شده بود. در اين نمونه تغيير ترکيب نمونه توسط باکترى‌ها به‌عنوان علت يافته‌هاى غيرطبيعى اعلام شد. Rod Bilton (در ۱۹۹۵) اخيراً مطرح نموده است که تبديل استروئيدهاى ادرارى به تستوسترون توسط باکترى‌هاى ادرارى ممکن است و تأکيد نمود که تمام نمونه‌هاى ادرارى جمع‌آورى شده بايد بلافاصله منجمد شوند تا از تجزيهٔ باکتريال پيشگيرى گردد.


همچنین مشاهده کنید