یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

سازهای زهی - مضرابی(۲)


  دوتار
اين ساز داراى کاسه‌اى گلابى‌شکل است که سطح آن چوبى است. دسته‌اى بلند دارد که ۱۷ تا ۲۰ دستان بر روى آن بسته مى‌شود. دو تار داراى دو سيم است که با فاصله‌هاى مختلف کوک مى‌گردد. اين ساز را معمولاً بدون مضراب و با انگشت مى‌نوازند. دو تار بيشتر جنبهٔ محلى دارد و در نواحى جنوب کشورمان بسيار متداول است.
  تنبور
در قديم‌ سازى به‌نام تنبور وجود داشته و انواع مختلفى براى آن ذکر کرده‌اند. اين ساز داراى کاسه‌اى گلابى‌شکل است که رويه چوبى آن چوبى مى‌باشد. تنبور دسته‌ درازى دارد که بر سر ساز متصل است و بر روى آن ۱۰ تا ۱۵ عدد دستان مى‌بندند. سيم‌هاى تنبور چهار عدد است که به فاصله‌هاى مختلف کوک مى‌شوند. اين ساز معمولاً بدون مضراب و با انگشت نواخته مى‌گردد. قدما معتقد هستند که فارابي، تئورى دادن مشهور موسيقى ايران، تنبور بغدادى و تنبور خراسان را دستان‌بندى نموده بود .
  قانون
قانون سازى است قديمى که از سازهاى زهى مى‌باشد و اختراع آن را به حکيم ابونصر فارابى نسبت مى‌دهند. اين ساز شباهت زيادى به سنتور دارد و در کشورهاى عربى و ترکى بسيار رايج است. قانون به شکل متوازى‌الاضلاع است و از چوب گردو ساخته مى‌شود و روى صفحه بزرگ آن پوست کشيده شده است. سيم‌هاى آن بين ۶۳ تا ۸۴ متغير است. تغيير کوک به‌وسيله کليد و گاه به‌وسيله تغيير خرک‌هاى کوچک انجام مى‌شود. قانون نيز مانند عود در چند دهه اخير احيا شده است.


همچنین مشاهده کنید