|
|
مسئله‌هاى محيطى و اجتماعى
|
|
| با رشد و توسعهٔ جهانگردى مسئله‌هاى بسياري، در زمينه‌هاى محيطى و اجتماعى فراروى اين صنعت قرار گرفته‌اند. برخى از مسئله‌هاى شناخته‌شده از اين قرار هستند:
|
|
| - قابليت جهانگردى به‌عنوان يک صنعت که بتوان از طريق آن به توسعهٔ پايدار دست يافت.
|
|
| - حفظ محيط زيست و اهميتى که اين موضوع در مورد موفقيت صنعت مزبور دارد.
|
|
| - اهميت صلح، آرامش و امنيت که از طريق صنعت جهانگردى و مسافرت‌هاى بين‌المللى به‌دست مى‌آيد و قابليت اين صنعت براى ترويج صلح و تفاهم بين ملت‌ها.
|
|
| - توانائى اين صنعت در ترويج شعار برابرى و مساوات يعنى ايجاد امکانات براى افراد معلول و گروه‌هاى اقليت و تشويق آنها به مسافرت و بهره‌مند شدن از مزاياى اين صنعت.
|
|
| سازمان‌هاى جهانگردى زمينه را براى طرح و بحث اين پرسش‌ها آماده مى‌سازند و زمينه‌هاى مستعدى به‌وجود مى‌آورند که بتوان بدان‌وسيله صداى جامعه را به گوش ديگران برساند و محملى قدرتمند براى اقدامات گوناگون ايجاد کرد.
|
|
| پى بردن به اهميت رابطهٔ بين جهانگردى و محيط باعث شده است که صنعت مزبور به‌هنگام تعيين هدف‌ها، به عوامل محيطى و حفظ محيط زيست اولويت بسيار بالائى بدهد و در مرحلهٔ عمل هم بدين‌گونه اقدام کند. به‌ويژه، در تعريف توسعهٔ پايدار اين جنبه از ويژگى صنعت به‌خوبى قابل مشاهده و آشکار است. توسعهٔ پايدار بر چيزهاى زيادى دلالت مى‌کند، ولى معمولاً مفهوم آن انتخاب استراتژى‌هائى است براى توسعهٔ اقتصادى و رونق بخشيدن به مکان يا محل خاص (مقصد مسافران است) به‌گونه‌اى که با محيط طبيعى و فرهنگى آن مکان هماهنگ باشد. بسيارى از سازمان‌هاى مسافرتى و جهانگردى نسبت به اثرات فرهنگى و اجتماعى (به‌ويژه در جوامع سنتي) حساسيت بسيار زيادى نشان مى‌دهند. همچنين بسيارى از سازمان‌ها هدف يا مأموريت اصلى خود را به‌صورت افزايش آگاهى‌هاى اجتماعى و تقويت پايدارى و ثبات بيان کرده‌اند.
|
|
| از ميان راه‌هائى که مسئله پايدارى به‌صورت جزئى از هدف‌هاى سازمان جهانگردى و مسافرتى درآمده‌اند، سه نمونهٔ زير را ارائه مى‌کنيم:
|
|
| - کميسيون اروپا به‌عنوان بخشى از 'برنامهٔ عملى براى کمک به جهانگردي، به طرح‌هاى محورى و اصلى جهانگردى پايدار کمک‌هاى مالى مى‌کند. همچنين اين کميسيون جايزهٔ اروپائى براى جهانگردى و محيط را تعيين مى‌نمايد. در اين عبارت، واژهٔ 'محيط' به‌گونه‌اى تعريف مى‌شود که دربرگيرندهٔ منابع فرهنگى نيز مى‌گردد. اين کميسيون در سال ۱۹۹۵ سمينارى در مورد 'نقش اتحاديهٔ اروپا در رشتهٔ جهانگردى' برپا کرد و از ميان بحث‌هاى انجام‌شده، دربارهٔ فعاليت‌هاى کميسيون در زمينهٔ جهانگردى پايدار مطالب زيادى ارائه داد.
|
|
| - جهان سبز يکى از گروه‌هائى است که به‌وسيلهٔ سازمان جهانگردى و مسافرت‌هاى بين‌المللى به‌وجود آمد. اين سازمان درصدد است تا همهٔ بخش‌هاى صنعت جهانگردى را در سراسر جهان در جهتى هدايت کند که حفظ محيط زيست را در اولويت قرار دهند.
|
|
| - سازمان جهانى جهانگردي. سازمان جهانگردى و مسافرت‌هاى بين‌المللى و شوراى جهانى در سپتامبر ۱۹۹۵، دستورالعمل شمارهٔ ۲۱ را براى صنعت جهانگردى و مسافرت منتشر کردند که يک برنامهٔ عملى است. در اين دستورالعمل يا شناسائى استراتژى‌هاى ويژه و زمينه‌هاى عملى که از اولويت بالائى برخوردار هستند، صنعت جهانگردى خود را به اصول توسعهٔ پايدار پاى‌بند مى‌کند و اين اصول از بيانيهٔ ريو در مورد 'محيط و توسعه' ارائه شد که سازمان‌هاى جهانگردى بايد در فرآيندهاى تصميم‌گيرى آنها را رعايت کنند.
|
|
|
|
| يکى از راه‌هاى بهبود کيفيت جهانگردى در سطح بين‌المللى اين است که شهرها يا کشورهائى که مى‌خواهند به تازگى از مزاياى اين صنعت بهره‌مند گردند، از تجربه‌ها و تخصص شهرهائى که سابقهٔ طولانى در اين زمينه دارند و سازمان‌هاى تخصصى و حرفه‌اى در اين صنعت، استفاده کنند. به‌ويژه، اين امر در مورد شهرها يا کشورهائى که از نظر فرهنگى و محيطى صدمه‌پذير هستند، بيشتر صدق مى‌کند؛ زيرا در اين مکان‌ها يک اشتباه کوچک گران تمام مى‌شود و تمام حيثيت و اعتبار اين صنعت جديد از بين مى‌رود. سازمان‌هائى که در اين صنعت فعال هستند، چه عمومى و چه خصوصي، به داده‌ها و خدمات مشاوره‌اى نيازمند هستند. اين‌گونه خدمات براى تأمين هدف‌هاى زير ارائه مى‌شود:
|
|
| - جمع‌آورى و ارائه داده‌ها، سازمان را در راه برنامه‌ريزى معقول براى توسعه دادن و رونق بخشيدن به صنعت يارى مى‌کند.
|
|
| - برنامه‌ريزان، سازمان‌هاى دولتى و ساير گروه‌ها به تحقيقات و نتيجه‌هاى آنها نيازمند هستند.
|
|
| - دولت‌هاى محلى در امر برنامه‌ريزى و اجراء به راهنمائي، توصيه و ابرازنظرهاى آگاهانه نيازمند هستند.
|
|
| برنامه‌ريزان صنعت جهانگردى براى ابرازنظرهاى صاحب‌نظران و خدمات مشاوره‌اى ارزش زيادى قائل هستند. همان‌گونه که در مبحث برنامه‌ريزى و جهانگردى و توسعهٔ مقصد جهانگردان بحث خواهيم کرد، برنامه‌ريزى يکى از ارکان اصلى توسعهٔ جهانگردى است.
|
