دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
فرآیندهای زیستشناختی و رشدی
از بههم خوردن پلک گرفته تا بازی بسکتبال و یا نوشتن برنامهٔ کامپیوتری، هرگونه رفتار آدمی وابسته به هماهنگی فرآیندهای متعددی در بدن است. این هماهنگی در نتیجهٔ فعالیت دستگاه عصبی مرکزی و بهیاری دستگاه غدد درونریز حاصل میشود. برای نمونه، جریانهائی را که باید هماهنگی مؤثری داشته باشند تا بتوان اتومبیل خود را پشت چراغ قرمز متوقف کرد از نظر بگذرانیم: نخست باید چراغ راهنمائی دیده شود - این بدان معنی است که نور باید بریکی از اندامهای حسی (چشم) اثر بگذارد؛ سپس تکانههای عصبی از چشم به مغز انتقال یابند؛ و آنگاه در مغز خصوصیات گوناگون محرک تحلیل شوند و با اطلاعات موجود دربارهٔ رویدادهای قبلی که در حافظه ذخیره شده، مقایسه شوند. |
اینک شخص درمییابد که وجود چراغ قرمز در شرایط حاضر بهمعنی توقف است. جریان حرکت دادن پا بهسوی ترمز و فشار دادن آن، از بخشی از منطقهٔ حرکتی مغز شروع میشود که عضلات ران و ساق و پا در کجا است و به کجا باید برود. مغز نوعی شرح وضعیت از موقعیت بخشهای گوناگون بدن نسبت به یکدیگر در دست دارد و از آن برای طرحریزی حرکتهای هدفمند استفاده میکند. در هرحال، شخص یکباره با حرکت ناگهانی پا اتومبیل را متوقف نمیکند بلکه بخش معینی از مغز بهطور مداوم از عضلات پا و ساق و ران، پسخوراند (feedback) دریافت میکند، بهنحوی که شخص در هر لحظه از میزان فشار اعمالشده آگاه است و میتواند متناسب با آن، حرکات خود را تغییر دهد. |
در عین حال، چشمها و بعضی از حسهای دیگر خبر میدهند که اتومبیل با چه شتابی رو به توقف میرود. اگر وقتی شخص با سرعت به تقاطع نزدیک میشود چراغ راهنمائی قرمز شود، بعضی از غدد درونریز به فعالیت میافتند و درنتیجه، ضربان قلب افزایش مییابد و تنفس سریع میشود و تغییرات سوخت و سازی دیگر مربوط به ترس روی میدهد. این فرآیندها سبب افزایش سرعت واکنش در شرای اضطراری میشود. هرچند بهنظر میرسد توقف در برابر چراغ قرمز جریانی سریع و خودگردان باشد لیکن این عمل متضمن پیامها و انطباقهای پیچیدهای است و اطلاعات لازم برای این فعالیتها از راه شبکهٔ گستردهای از نورونها (یاختههای عصبی) (در این مباحث در برابر واژهٔ neuron غالباً 'نورون' و در مواردی 'یاختهٔ عصبی' بهکار رفته است. در کتابهای درسی در برابر همین اصطلاح از 'سلول عصبی' نیز استفاده شده است.) منتقل میشوند. |
دستگاه عصبی، اندامهای حسی، ماهیچهها و غدههای داخلی، امکان آگاه شدن از محیط زیست و سازگاری با آن را فراهم میکنند. درک آدمی از رویدادها وابسته به چگونگی ردیابی اندامهای حسی از محرکها و تعبیر مغز از اطلاعات دریافتی اندامهای حسی است. انگیزهٔ بسیاری از رفتارهای آدمی نیازهائی همچون گرسنگی، تشنگی، و اجتناب از خستگی یا درد است. توان بهکارگیری زبان، تفکر، و حل مسئله به ساختار مغز که بهنحو عجیبی پیچیده است وابستگی دارد. در واقع ظریفترین فرآیندهای اندیشهٔ آدمی بر الگوی خاصی از رویدادهای برقی و شیمیائی مغز استوار هستند. |
شناخت جوانب گوناگون فرآیندهای زیستشناختی بنیادین رفتار و کارکرد ذهن، در پرتو شناسائی فرآیندهای زیستی زیربنائی آنها بهتر حاصل میشود. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
خلیج فارس ایران آمریکا مجلس شورای اسلامی مجلس دولت شورای نگهبان دولت سیزدهم افغانستان جمهوری اسلامی ایران رئیسی بودجه
شهرداری تهران هواشناسی تهران شورای شهر شورای شهر تهران سلامت پلیس فضای مجازی قتل سیل وزارت بهداشت سازمان هواشناسی
قیمت دلار ایران خودرو قیمت طلا خودرو مالیات دلار قیمت خودرو بانک مرکزی بازار خودرو مسکن تورم سایپا
سریال پایتخت تلویزیون تئاتر سریال سینمای ایران فیلم موسیقی کتاب بازیگر سینما
سازمان سنجش انتخاب رشته باتری
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه جنگ غزه حماس روسیه اوکراین نوار غزه ترکیه عراق طوفان الاقصی
استقلال پرسپولیس فوتبال تیم ملی فوتسال ایران فوتسال وحید شمسایی بازی سپاهان تراکتور جام حذفی آلومینیوم اراک باشگاه پرسپولیس
اپل همراه اول ایلان ماسک آیفون تبلیغات گوگل مریخ فناوری ناسا بنیاد ملی نخبگان
مواد غذایی سرطان خواب دندانپزشکی آلزایمر روغن حیوانی بارداری مالاریا هندوانه