پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

تظاهرات بالینی


  تظاهرات بالينى
  نشانه‌ها و علائم
بسيارى از بيماران، دچار بيمارى‌ زمينه‌اى قلبى هستند و تاکى‌پنه و تنگى‌نفس شايع‌ترين نشانه در آنان هستند. نشانه‌هاى کلاسيک‌تر - مانند هموپتيزي، سوفل مالشى جنب، ريتم گالوپ، سيانوز، و درد شديد قفسهٔ سينه - تنها در ۲۰% بيماران وجود دارند و علائم بالينى ترومبوز وريدى تنها در يک‌سوم از بيماران بروز مى‌کنند. تنگى‌نفس در ۷۵% موارد، درد قفسهٔ سينه در ۶۵%، هموپتيزى در ۲۵%، اختلال سطح هوشيارى در ۲۵%، و ترياد تنگى‌نفس، درد قفسهٔ سينه و هموپتيزى در ۱۵% موارد ديده مى‌شوند. شصت درصد از بيماران دچار تاکى‌کاردى هستند و تنها در ۱۰% موارد تقويت صداى P2، در ۱۰% سيانوز، و در ۸% آنان سوفل مالشى جنب يافته مى‌شوند.
سوفل مالشسى - در صورت وجود - بيشتر در قاعدهٔ ريه شنيده مى‌شود، چرا که شايع‌ترين محل ايجاد آمبولي، لوب‌هاى تحتانى است. درجه حرارت ۳ْ/۳۸-۷/۳۷ سانتى‌گراد (۱۰۱ْ-۱۰۰ فارنهايت) شايع است.
شروع ناگهانى فيبريلاسيون دهليزى در يک بيمار بدون سابقهٔ اختلالات قلبي، علامت وجود آمبولى ريوى است و نيز مى‌تواند نشانهٔ بدتر شدن ناگهانى نارسائى احتقانى قلب باشد.
  يافته‌هاى آزمايشگاهى
  آزمايش خون
ترياد LDH و بيلى‌روبين بالا و AST طبيعى گاهى وجود دارد، ولى با وجود آمبولى بزرگ و تغييرات حاد قلبى - عروقى اين همراهى چندان مفيد نخواهد بود.
  بررسى‌هاى تصويربردارى
  عکس قفسهٔ‌ سينه
بررسى راديولوژيک قفسهٔ سينه ممکن است طبيعى باشد. در آمبولوس‌هاى بزرگ ريه، معمولاً هيچ نشانه‌اى از احتقان وجود ندارد و نواحى پيرامونى ريه، به‌دليل کاهش خونرسانى رنگ‌پريده هستند. به‌دنبال آن، گاهى ارتشاح تيپيک گوه‌اى محيطى همراه با افوزيون يا بدون آن ظاهر مى‌شود. به‌هرحال، آمبولى ريه در عکس سادهٔ قفسهٔ سينه، هيچ علامت راديولوژيک پاتوگنومونيکى ندارد و تشخيص قابل اعتماد براساس آرتريوگرام ريوى يا اسکن پرفوزيون راديواکتيو انجام مى‌شود.
  اسکن‌هاى پرفوزيون ريوى
اين عمل، انتشار جريان خون شريانى ريوى را نشان مى‌دهد و قسمت‌هاى مبتلا به کاهش پرفوزيون را مشخص مى‌کند. ضايعات مشهود در عکس‌هاى سادهٔ قفسهٔ سينه از قبيل پنومونيت، آتلکتازي، و بول‌هاى آمفى‌زمى يا نئوپلاسم، معمولاً توده‌اى را در اسکن نشان مى‌دهند (اسکن مثبت کاذب). بنابراين، اين قسمت‌هاى غيرطبيعى بايد با انجام هم‌زمان راديوگرافى سادهٔ قفسه سينه، يا اسکن تهويه (يا هر دو) رد شوند. اسکن را مى‌توان با ايجاد حداقل ناراحتى براى بيمار تکرار کرد و بهترين روش براى پيگيرى مرحلهٔ بهبود بيمارى آمبولى ريوى است. اسکن پرفوزيون با نقايص لوبى يا قطعه‌اى (بيش از ۴-۲ عدد) مشخصهٔ آمبولى ريه است، حال آنکه علائم نقص پرفوزيونى غيرقطعه‌اى يا زيرقطعه‌اى (subsegmental)، احتمال آمبولى ريه را کمتر مى‌کنند.
  اسکن و تهويه
حساسيت اسکن‌هاى پرفوزيون را مى‌توان با افزودن اسکن تهويه بالا برد.
  آرتريوگرافى ريوى
آرتريوگرام انتخابى ريه تنها روش قطعى براى تائيد تشخيص است. آرتريوگرافى به‌ويژه در ۴۸ ساعت اول پس از شروع نشانه‌ها بسيار قابل اعتماد است و تشخيص از طريق نشان‌دادن نقايص پرشدگى يا انسداد مشخص در درخت شريانى ريه تائيد مى‌شود. اين حالت اغلب شاخه‌هاى قطعه‌اى لوب‌ها را درگير مى‌کند.
  گازهاى خون شريانى
آناليز گازهاى خون شريانى (ABG) معمولاً مفيد است. در صورت عدم وجود هيپوکسمي، آمبولى ريه محتمل نيست.
  الکتروکارديوگرافى
تقريباً در ۱۵% از افراد مبتلا به آمبولى حاد ريه، تغييرات حاد الکتروکارديوگرافيک ديده مى‌شوند. شايع‌ترين اختلالات شامل معکوس‌شدن موج T و افتادن قطعهٔ ST است که درنتيجهٔ ايسکمى ميوکارد ناشى از کاهش برون‌ده قلبي، کاهش فشار سرخرگى و افزايش فشار بطن راست ايجاد مى‌شوند.


همچنین مشاهده کنید