قلمروها و حریم‌ها

هزاران کتاب و مقاله در زمينه ادعاى مالکيت و دفاع از قلمروها توسط حيوانات، پرندگان، ماهيان و نخستيان نوشته شده اما تنها سال‌هاى اخير کشف شده که انسان نيز از قلمروى برخوردار است. با علم به اين حقيقت و درک اثرات آن، نه تنها مى‌توان شناخت وسيعى از رفتار خود و ديگران کسب کرد، بلکه عکس‌العمل‌هاى ديگران را نيز مى‌توان پيش‌بينى نمود. انسان‌شناس آمريکائي، ادوارد تي. هال، (Edward T Hall) يکى از پيشگامان مطالعه نيازهاى مکانى انسان، در دهه ۱۹۶۰ واژه 'Proxemics' برگرفته از کلمه 'نزديکي' را ابداع کرد. تحقيقات وى در اين زمينه موجب درک جديدى از ارتباطات ما با ساير هم‌نوعان خود گشته است.

هر کشور يک قلمرو است که مالکيت آن توسط مرزهاى کاملاً مشخص تعيين شده و گاهى توسط نگهبانان مسلح حمايت و محافظت مى‌شود. در داخل هر کشور، معمولاً قلمروهاى کوچک‌ترى به شکل ايالت يا استان وجود دارد. داخل اينها، قلمروهاى کوچک‌ترى به‌نام شهر و داخل شهرها، روستاها وجود دارند که داخل هر يک تعداد زيادى خيابان ديده مى‌شود که خود نشانگر يک محدوده بسته براى افرادى است که ساکن آنجا هستند. بين ساکنين هر ناحيه يا قلمرو يک وفادارى و اتحاد ضمنى وجود دارد که براى محافظت از آن حتى ديده شده که به وحشيگرى و کشتار رو مى‌آورند.

يک قلمرو منطقه يا فضائى است که انسان از آن خود و به مثابه امتدادى از بدن خود مى‌داند. هر شخص داراى قلمروى خاص خود است که شامل منطقه پيرامون متعلقات او است مانند خانه او که اطراف آن توسط نرده يا حصار بسته شده، داخل اتومبيل، اتاق خواب ، صندلى شخصى‌ ، و همانگونه که دکتر هال کشف کرد حجم مشخصى از هوا که اطراف بدن او را فراگرفته است.