چگونگی انتخاب مواد در جیره غذائی طیور

در مورد انتخاب هريک از اين مواد بايد اصل اقتصادى و بهداشتى را در نظر داشت. از اين‌رو يک مرغدار به‌هيچ وجه مجبور و مقيد نيست که حتماً مواد اوليه به‌خصوصى را براى فرمول غذائى طيور خود انتخاب نمايد بلکه بسته به شرايط محلى و اقتصادى مى‌تواند اجزاء فرمول غذائى را از بين مواد اوليه مختلف انتخاب نمايد.

اگر براى تهيه فرمول چند ماده اوليه وجود دارد در مرحله اول بايد آن را انتخاب کرد که از نظر اقتصادى بيشتر مقرون به‌صرفه است. ولى گاهى اوقات بعضى از مواد اوليه داراى خواص مخصوصى هستند که استفاده از آنها را ضرورى مى‌سازد. مثلاً اگرچه از تمام دانه‌هاى غلات مى‌توان به‌عنوان منابع هيدروکربنه در جيره غذائى استفاده نمود ولى در بعضى موارد استفاده از ذرت ضرورى و اجبارى است. زيرا ذرت يک منبع خوب از نظر ويتامين A است. از طرف ديگر رنگدانه‌هاى موجود در آن سبب توليد رنگ مطلوب در زرده تخم‌مرغ و در پوست جوجه‌کبابى‌ها مى‌گردد.

استفاده از کنجاله تخم پنبه به مقدار زياد سبب تراکم گوزى‌پول در جيره و بروز مسمويت در پرنده مى‌گردد از اين‌رو استفاده از آن بايد به‌طور محدود صورت بگيرد. درصورتى که کنجاله سوژا را مى‌توان بدون هيچ‌گونه محدوديتى به اندازه کافى به فرمول غذائى اضافه نمود.

پودر يونجه از نظر ويتامين A و همچنين ريبوفلاوين و ويتامين E و اسيد پانتوتنيک بسيار غنى است از اين‌رو استفاده از آن درفرمول غذائى ضرورت دارد.

استفاده از پروتئين‌هاى حيوانى اگرچه سبب گران تمام شدن جيره مى‌گردد ولى به مناسبت خواص مخصوصى که دارد (عوامل A.P.F و U.G.F) استفاده از آنها اجتناب‌ناپذير است.

به اين ترتيب در هنگام انتخاب مواد اوليه بايد علاوه بر جنبه اقتصادي، خواص مخصوص مواد اوليه را درنظر گرفت، از نظر عملى نکاتى را که بايستى در انتخاب مواد اوليه مورد توجه قرار داد عبارتند از: طعم غذا، نسبت انرژى به پروتئين، ضريب هضم، مواد غذائى، فرمول غذائى.

جدول ميزان مناسب درصد مورد استفاده مواد اوليه در جيره‌هاى غذائى طيور

مواد اوليه

جوجه‌هاى تخمى

نيم‌چه‌هاى تخمى

قبل از تخمگذارى

مرحله تخمگذارى

جوجه‌ گوشتى

جوجه گوشتى مرحله اول

جوجه گوشتى مرحله دوم

جوجه‌هاى گوشتى نژاد سنگين

منابع اوليه انرژى‌زا

جو

۲۰

۲۰

۴۵

۵۰

-

۱۰

۱۰

۱۵

گندم

۲۰

۳۵

۵۰

۵۰

۶۰

۶۰

۶۰

۶۰

ذرت خوشه‌اى

۲۰

۳۰

۳۰

۳۰

۳۰

۳۰

۳۵

۳۵

برنج

۲۵

۳۰

۳۰

۳۰

۳۰

۳۰

۳۵

۳۵

سبوس برنج

-

۵

۵

۵

-

-

-

-

منابع پروتئين گياهى

کنجاله تخم پنبه

۵

۱۰

۱۰

-

۵

۱۰

۱۰

۱۰

کنجاله سويا

۳۵

۳۵

۳۵

۳۵

۳۵

۳۵

۳۵

۳۵

کنجاله بادام زمينى

-

۱

۱

۱

-

-

-

-

کنجاله آفتابگردان

۵

۵

۵

۵

۵

۵

۵

-

منابع پروتئينى حيوانى

پودر ماهى (منهادن)

۱۰

۱۰

۱۰

۵

۱۲

۱۰

۱۰

۱۰

پودر ماهى (هرينگ)

۱۰

۵

۵

۵

۱۰

۷

۵

۵

پودر گوشت

۲

۵

۵

۵

-

۲

۳

۳

پودر گوشت و استخوان

۲

۵

۵

۵

-

۲

۲

۲

پودر پر

۲

۲

۲

۲

۲

۲

۲

۲

پودر شير پس‌چرخ

۵

۵

۵

۵

۵

۵

۵

۵

پودر خون

۲

۲

۲

۲

۲

۲

۲

۲

چربى

۳

۳

۳

۳

۳

۵

۵

۵

چربى گاو

۲

۳

۳

۳

۳

۵

۵

۵

متى‌يونين صنعتى

۰/۱

۰/۱

۰/۱

۰/۱

۰/۱

۰/۱

۰/۱

۰/۱

ليزين صنعتى

۰/۲

۰/۲

۰/۲

۰/۲

۰/۲

۰/۲

۰/۲

۰/۲