فنوتیپ و سیر طبیعی

بيمارى ADPKD يک بيمارى غالب اتوزومى است که در پى وقوع جهش در ژن‌هاى ADPKD 1 و ADPKD2 رخ مى‌دهد. ADPKD، يکى از شايع‌ترين اختلالات ژنتيکى است و شيوع آن ۱ در ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ در بين نژادهاى مختلف است. در ايالات متحده ADPKD مسئول ۸ تا ۱۰ درصد موارد بيمارى حاد کليوى مى‌باشد.

فنوتيپ و سير طبيعى

ADPKD ممکن است در هر سنى تظاهر کند، اما اکثراً موجب بروز علائم در دهه‌هاى سوم يا چهارم زندگى مى‌شود. بيماران، داراى عفونت‌هاى دستگاه ادراري، انسداد مجارى ادرارى (لخته يا سنگ کليه)، شب ادراري، خونريزى به داخل يک کيست کليوي، يا شکايات مربوط به درد پهلو به‌علت اثر توده‌اى کليه‌هاى بزرگ‌شده هستند. فشار خون در ۲۰ تا ۳۰ درصد کودکان مبتلا به ADPKD و تقريباً ۷۵ درصد بالغين دچار ADPKD ديده مى‌شود. تقريباً نيمى از بيماران، تا سن ۶۰ سالگى دچار بيمارى کليوى مرحله نهائى مى‌شود. فشارخون، عفونت‌هاى رايج در دستگاه ادراري، جنس مذکر و شروع علائم در سن پائين، بيشتر از ساير عوامل پيش‌بينى‌کننده نارسائى زودرس کليه مى‌باشد. تقريباً ۴۳ درصد بيمارانى که قبل از تولد يا مدت کوتاهى پس از آن با ADPKD تظاهر مى‌کنند، ظرف سال اول عمر به‌علت نارسائى کليه مى‌ميرند، بيمارانى که زنده مى‌مانند تا ۳۰ سالگى دچار بيمارى کليوى مرحله نهائى يا افزايش فشارخون، يا هر دو مى‌شوند.

سن تظاهر و شدت ADPKD، تنوع بين خانوادگى و نيز داخل خانوادگى نشان مى‌دهد. بخشى از تنوع بين خانوادگى به‌علت ناهمگنى ژنتيکى است، زيرا مبتلايان به ADPKD-2 در مقايسه با مبتلايان ADPKD -1 در مقايسه با مبتلايان خانوادگي، ظاهراً ناشى از ترکيب محيط و زمينه ژنتيکى است، زيرا تنوع در بين نسل‌ها چشمگيرتر از خواهر و برادرها مى‌باشد. علاوه بر کيست‌ها کليوي، مبتلايان به ADPKD، دچار کيست‌هاى کبد، پانکراس، تخمدان، و طحال و نيز آنوريسم‌هاى داخل مغزي، پرولاپس دريچه ميترال و ديورتيکول‌هاى کولون مى‌شوند. کيست‌هاى کبدى در ADPKD -1 و نيز در ADPKD-2 شايع هستند، در حالى‌که کيست‌هاى پانکراس عموماً در ADPKD-1 ديده مى‌شوند. ۵ تا ۱۰ درصد بيماران مبتلا به ADPKD آنوريسم‌هاى کيسه‌اى داخل مغزى پيدا مى‌کنند. مبتلايان به ADPKD، افزايش خطر نارسائى دريچه‌هاى آئورت و سه‌لتى را نشان مى‌دهند و تقريباً ۲۵ درصد آنها دچار پرولايس دريچه ميترال مى‌شوند. ديورتيکول‌هاى کولون، شايع‌ترين اختلال خارج کليوى است.

اداره بيمار

بيمارى ADKPD عموماً از سابقه خانوادگى و سونوگرافى کليه تشخيص داده مى‌شود. احتمال شناسائى کيست‌هاى کليوى به کمک سونوگرافي، با بالارفتن سن افزايش مى‌يابد، به‌طورى‌ که در ۲۰ سالگى ۸ تا ۹ درصد و در ۳۰ سالگى تقريباً ۱۰۰ درصد بيماران، کيست‌هاى قابل تشخيص دارند. در صورت لزوم براى تشخيص پيش از تولد يا شناسائى يک خويشاوند دهنده کليه، با تجزيه و تحليل ژنتيکى در برخى خانواده‌ها مى‌توان تشخيص را مورد تأييد قرار داد.

خطر توارث

۹۰ درصد بيماران، سابقه خانوادگى ADPKD دارند، مبتلايان به ADPKD، در هر باردارى به احتمال ۵۰ درصد فرزندى مبتلا خواهند داشت. اگر والدينى فرزندى داشته باشند که تظاهر بيمارى او در دوران جنينى باشد، احتمال به دنيا آوردن فرزند شديداً مبتلاى ديگر، تقريباً ۲۵ درصد است. به هر حال به‌طور کلي، به‌علت بروز متغير نمى‌توان شدت بيمارى را به درستى پيش‌بينى کرد. در مورد خانواده‌هائى که جهش ژنى شناخته شده مى‌باشد يا تجزيه و تحليل پيوستگى ژنى امکان‌پذير است. با تجزيه و تحليل DNA جنينى مى‌توان خطر عود را محاسبه نمود.