| فيزيولوژى درد پس از جراحي، انتقال ايمپالس‌هاى درد از طريق رشته‌ەاى آوران احشائى (نه واگ) در نخاع، ساقه مغز و رفلکس‌هاى کورتيکال به CNS مى‌باشد. پاسخ‌هاى نخاعى از تحريک نورون
در شاخ قدامى که باعث اسپاسم عضلهٔ استلکتي، وازواسپاسم و ايلئوس گوارشيس مى‌گردد، ايجاد مى‌شود. پاسخ ساقه مغز به درد عبارت است از تغيير ونتيلاسيون، فشار خون و عملکرد
اندوکرين. پاسخ‌هاى کورتيکال شامل حرکات اختيارى و تغييرات فيزيولوژيک، مانند ترس و تشويش مى‌باشند. اين پاسخ‌هاى رواني، هدايت نخاعى درد را تسهيل کرده، باعث پائين آمدن
آستانهٔ درک درد و به‌خاطر سپردن تجربهٔ درد براى هميشه مى‌گردد.
|
|
|
|
|
|
| درمان اصلى درد پس از جراحي، تجويز داخل عضلاتى مخدرها است. اين مواد به دو طريق اثر تسکين‌دهندهٔ خود را اعمال مى‌کنند: ۱. اثر مستقيم بر رسپتورهاى مخدرى و ۲. تحريک يک سيستم نزولى در ساقه مغز که به مهار درد کمک مى‌کند.
|
|
| گرچه با مصرف مخدرها درد بسيار کاهش مى‌يابد، ولى اين مواد قادر نيستند پديده‌هاى رفلکسى همراه درد از قبيل اسپاسم عضلانى را از بين ببرند.
|
|
| از مورفين بيش از ساير مخدرها براى تسکين درد پس از جراحى استفاده مى‌شود. در ۳/۲ بيماران، با تزريق ۱۰ ميلى‌گرم مورفين داخل عضله، با حداقل آثار جانبي، درد به‌خوبى برطرف مى‌گردد. تکرار تزريقات بايد به‌فاصلهٔ ۴-۳ ساعت انجام شوند.
|
|
| آثار جانبى مورفين عبارتند از دپرسيون تنفسي، تهوع و استفراغ و اختلال حواس.
|
|
| مپريدين نيز جزء مخدرها است و ۸/۱ مورفين قدرت دارد. کيفيت تسکين درد و عوارض جانبى آن مشابه مورفين مى‌باشد. دوز معمول آن در تسکين دردهاى شديد ميلى‌گرم ۱۰۰-۷۵ است که به‌صورت داخل عضلانى تزريق مى‌شود. مدتى که مپريدين درد را تسکين مى‌دهد کمى کوتاهتر از مورفين است. فواصل تزريقات متوالى نبايد کمتر از ۳ ساعت باشد.
|
|
| ساير مخدرهاى مورد استفاده در تسکين درد پس از جراحي، هيدرومورفون و متادون هستند. مزيت اصلى متادون، نيمه عمر طولانى (۱۰-۶ ساعت) و توانائى آن در جلوگيرى از ايجاد علائم سندرم قطع مصرف در بيماران معتاد به مورفين مى‌باشد.
|
|
| پنتازوسين يک مسکن قوى با خواص آگونيستى و آنتاگونيستى مخدرها مى‌باشد. ۳۰ ميلى‌گرم پنتازوسين اثرات ضد درد معادل با ۱۰ ميلى‌گرم مورفين را دارد ولى مدت اثر آن کوتاهتر است.
پنتازوسين آثار موضعى بيشترى در محل تزريق ايجاد کرده ممکن است باعث گيجى يا توهم شود.
|
|
| ضد دردهاى غيرخوراکى غيرمخدر
|
|
| کتورولاک ترومتامين يک NSAID با آثار ضد درد قوى و آثار ضد التهاب متوسط مى‌باشد. مزيت اين ماده بر مورفين، عدم ايجاد دپرسيون تنفسى مى‌باشد. در صورت استفاده کوتاه مدت از کتورولاک،
عوارض NSAIDs گزارش نشده است.
|
|
| تزريق اپى‌دورال مسکن به‌صورت مداوم
|
|
| در مقايس با تزريق داخل عضلاني، در تزريق اپى‌دورال همان ميزان دارو لازم است و شروع اثر کمى ديرتر مى‌باشد ولى درد به‌مدت طولانى‌ترى تسکين مى‌يابد با تزريق اپى‌دورال،
عملکرد ريوى نيز بهتر حفظ مى‌شود. مورفين اپى‌دورال معمولاً به‌صورت انفوزيون مداوم با سرعت ۸/۰-۲/۰ ميلى‌گرم در ساعت با يا بدون اضافه کردن %۲۵/۰ بوپيواکائين تجويز مى‌شود.
بيمارانى که اين‌گونه درمان مى‌شوند هوشيارتر بوده، از عملکرد گوارشى بهترى برخوردار هستند. عوارض تزريق مداوم مورفين به‌صورت اپى‌دورال عبارتند از خارش، تهوع و احتباس
ادراري، از آنجائى که بايد يک کاتتر در فضاى اپى‌دورال باقى بماند، اين روش فقط براى ۷۲-۴۸ ساعت اول پس از جراحى عملى مى‌باشد.
|
|
|
|
| از اين روش مى‌توان براى کاهش درد بعد از جراحى‌هاى قفسه سينه و شکم استفاده کرد. درد به‌طور کامل از بين نمى‌رود، ولى به اين روش اسپاسم عضلانى ناشى از درد جلدى رفع مى‌شود.
اشکال اصلى اين روش احتمالى ايجاد پنوموتوراکس و نياز به تزريقات مکرر مى‌باشد.
|
|
|
|
| چند روز بعد از اکثر اعمال جراحى مى‌توان ضد درد خوراکى را تجويز نمود. آسپيرين به‌دليل تداخل با عمل پلاکت‌ها و احتمال خونريزى به‌جز در موارد شديد، معمولاً پس از جراحى
استفاده نمى‌شود. در اين موارد استامينوفن کدئين بهترين دارو محسوب مى‌گردد.
|
|
|
|
| هيدروکسى‌زين، ضد اضطراب و آرامبخشى است که گهگاه به‌همراه مخدرها در تسکين درد پس از جراحى تجويز مى‌شوند و خواص ضد درد (و ايجادکنندهٔ دپرسيون تنفسي) مورفين را تشديد
مى‌نمايد. هيدروکسى زين، آرام‌کننده و ضد استفراغ مى‌باشد.
|
