مراقبت ریوی بعد از عمل جراحی

تغييرات عملکرد ريوى که بعد از بيهوشى و جراحى ديده مى‌شوند، اساساً به‌دليل کاهش ظرفيت تنفسى و ظرفيت باقيماندهٔ عملى و ادم پولمونر ايجاد مى‌شوند.

علت کاهش FRC بعد از عمل جراحي، تنفس‌هاى کوتاه و عدم اتساع کامل ريه‌ها مى‌باشد. در يک فرد عادي، در هر ساعت چندين بار دم عميق کشيده مى‌شود که ظرفيت کل ريه را پر مى‌کند. اگر اين نوع تنفس حذف شود، طى چند ساعت آلوئول‌ها شروع به کلاپس کرده و درنتيجهٔ شانت ترانس پولمونر، در فاصله کوتاهى آتلکتازى رخ مى‌دهد. يکى از علل اصلى تنفس سطحى بعد از عمل جراحي، درد است ولى در هرحال با از بين بردن درد، ظرفيت ريوى به‌طور کامل به‌حد طبيعى باز نخواهد گشت. رفلکس‌هاى عصبي، اتساع شکم، چاقى و عوامل ديگرى که حرکات ديافراگم را محدود مى‌کند در اين امر ماهيت زيادى دارند.

راه اصلى کاهش بروز آتلکتازي، تنفس عميق است.

ادم پولمونر بعد از عمل جراحى توسط فشارهاى هيدروستاتيک (به‌علت نارسائى بطن چپ، حجم بيش از حد مايعات، کاهش فشار انکوتيک و غيره) يا افزايش نفوذپذيرى مويرگ‌ها و يا هر دو عامل ايجاد مى‌گردد. ادم پارانشيم ريه باعث باريک شدن برونکوس‌هاى کوچک شده، مقاومت عروق ريوى را افزايش مى‌دهد. به‌علاوه ادم پولمونر ممکن است خطر ابتلاء به عفونت ريوى را افزايش دهد. کنترل دقيق مايعات بعد از عمل جراحى و درمان سريع نارسائى قلبي، عوامل مهمى در جلوگيرى از ادم پولمونر مى‌باشند.

عفونت سيستميک باعث افزايش نفوذپذيرى مويرگ‌ها و درنتيجه ايجاد ادم ريه مى‌گردد. ادم پولمونر بعد از عمل جراحى در صورت نبودن اختلال در عملکرد قلب يا افزايش حجم مايعات، نشان‌دهندهٔ سپسيس مى‌باشد.

نارسائى تنفسى

برخلاف سندرم ديسترس حاد تنفسي، نارسائى تنفسى زودرس بعد از عمل جراحى (که در عرض ۴۸ ساعت رخ مى‌دهد)، معمولاً فقط يک مشکل مکانيکى است و در پارانشيم ريه تغييرات بسيار مختصرى ايجاد مى‌نمايد. به‌هر حال اين مشکل، تهديدکنندهٔ حيات بوده نيازمند درمان فورى مى‌باشد.

نارسائى زودرس تنفسى به‌طور شايعى بعد از اعمال جراحى ماژور (به‌خصوص بر روى قفسه سينه يا قسمت فوقانى شکم)، تروماى شديد و بيمارى ريوى زمينه‌اى ايجاد مى‌شود. درمان شامل قرار دادن سريع لولهٔ اندوتراکئال و حمايت تنفسى توسط ونتيلاتور حجمى مى‌باشد.