پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

مقاطع


صحنه‌پردازى از آنجا آغاز مى‌شود که نيازهاى تصويرنامه و الهامات کارگردان مورد بررسى قرار مى‌گيرند. صحنه‌پردازى هنگامى موفق خواهد بود که اين عوامل با امکانات، زمان و بودجهٔ موجود سازگار باشد. متخصصين اين حرفه، به اتفاق معتقد هستند که نتايج مطلوب از مجموع متناسب خلاقيت و برنامه‌ريزى صحيح به‌دست مى‌آيد. ناگفته نماند که طراحان صحنهٔ تلويزيونى توانسته‌اند با کاربرد ماهرانه و باز استفاده از مواد موجود، صحنه‌هاى بسيار زيبا و مناسبى را خلق کنند.
برنامه‌ريزى صحنه‌پردازى تلويزيونى با تبادل‌نظر کارگردان و طراح صحنه آغاز مى‌شود. در اين گفتگو‌ها، با استفاده از طرح‌ها، نقشه‌ها و مقاطع صحنه‌ها، انديشه‌هاى توليدى جنبهٔ عملى يافته و در مورد عواملى چون هزينه، ساعت کار و موارد مورد نياز تصميم‌گيرى مى‌شود.
البته در برنامه‌هاى سنگين‌تر، متخصصين مختلفى با يکديگر همکارى کرده و مسائل متنوعى را بررسى مى‌کنند: از جمله امکان پرداخت نماها براى دوربين‌هاى صحنه، حرکات و اجراء بازيگر، مسائل مربوط به نورپردازي، صدابرداري، پرداخت حرکت دوربين‌ها، گريم و نيازهاى فني. بديهى است در چنين همکارى نزديکى که بين گروه‌هاى مستقل داخلى انجام مى‌گيرد، روحيه و کار گروهى از ضروريات است.
  نقشهٔ استوديو
در اکثر سازمان‌هاى تلويزيونى نقشهٔ استوديوهاى مختلف به صورت چاپ شده موجود است، اين نقشه‌ها نمايش‌گر چگونگى فيزيکى استوديو هستند. به‌طور مثال، در نقشهٔ استوديو، خروجى و ورودى‌هاى استوديو، امکانات تعبيه شده در آن براى خروجى صدا و تصوير دوربين‌ها، سيکلو (پرده)هاى اطراف، محل انبار وسايل فنى و مکان‌هاى دايمى استقرار صحنه‌ها مشخص مى‌شوند. مقياس اين نقشه‌ها معمولاً ۵۰/۱ است که به دو صورت وجود دارند: هر متر برابر با ۲ سانتى‌متر يا هر فوت برابر با ۴/۱ اينچ.
  نقشهٔ صحنه (پلان صحنه)
نقشهٔ صحنه عبارت است از نقشهٔ کلى صحنه با رسم خطوط پيرامونى آن و مشخص کردن طرح‌هاى اصلى چون پنجره‌ها، درها و راه‌پله‌ها. با جابه‌جا کردن بريده مقواهاى کوچکى که به جاى اثاثيهٔ صحنه استفاده مى‌شوند مى‌توان ضمن تعيين بهترين موقعيت آنها در فضاى استوديو، وضعيت دوربين‌ها، بوم‌هاى صدا و نورپردازى را نيز مشخص کرد.
معمولاً شکل‌هاى استاندارد به‌صورت سمبل واحدهاى صحنه، مبلمان و غيره به اين نقشه اضافه مى‌شود تا منظرهٔ هوائى صحنه کامل شود. بعد از تصويب نهائي، نقشهٔ صحنه تکثير و بين کارگردان برنامه، کارگردان فنى و نورپرداز، کارگاه ساخت دکور و هر کس که به آن نياز داشته باشد توزيع مى‌شود.
  نقشهٔ دوربين (نقشهٔ برنامه)
نقشهٔ دوربين مرحلهٔ بعدى در مسير تکميل نقشهٔ صحنه است و در برنامه‌هاى پيچيده و برنامه‌ريزى شده، براى ارزيابى و محاسبهٔ نماها و به‌عنوان راهنماى تعيين موقعيت دوربين‌ها توسط کارگردان به‌کار مى‌رود.
  طرح نورپردازى
نورپرداز با قرار دادن طلق شفاف راهنماى خود روى نقشهٔ صحنه که نحوهٔ قرارگيرى نورهاى آويزان، ريل، چراغ‌ها، گيره‌ها و پريز‌هاى برق را نشان مى‌‌دهد مقدمات طرح نورى خود را آماده مى‌کند. سپس چگونگى و نوع چراغ‌هاى مورد نياز جلوه‌هاى نورى را با توجه به مکانيسم‌هاى مختلف توليد برنامه تعيين مى‌کند.
  نحوهٔ قرارگيرى وسايل و اشياء صحنه
ممکن است نقشه‌هاى بزرگ‌ترى وجود داشته باشند که چگونگى صحنه‌آرائى و اشياء اصلى صحنه را که در ليست اشياء صحنه ذکر شده، نشان دهند.
  مقاطع
مقاطع صحنه به‌طور هم‌زمان با نقشهٔ صحنه و با ابعاد مشابه تهيه شده و نماى جانبى از جزئيات سطح، پرداخت و ابعاد تمامى سطوح عمومى صحنه مانند ديوارها، درها، پنجره‌ها و ستون‌ها را به‌نمايش مى‌گذارد. اين مقاطع نه فقط به‌عنوان راهنما در ساخت و تزئين صحنه به‌کار مى‌روند بلکه به ما در متصور کردن صحنهٔ سه‌بُعدى در استوديو کمک مى‌کنند.
اگر اين مقاطع از مقواهاى نازک بريده شوند آنها را مى‌توان روى نقشهٔ صحنه قرار داد و مدل ساده‌اى از صحنه تهيه کرد. اين مدل‌ها به‌ويژه در موقعيت‌هاى پيچيده بسيار مفيد است و در جهت تکوين شکل ظاهرى صحنهٔ نهائى براى کارگردان، بازيگران، متخصصين و افراد صحنه اهميت فراوان دارند. يک نماياب کوچک، کارگردان را قادر مى‌سازد مواضع دوربين‌ها و حتى نماهاى موردنظر خود را انتخاب کند.


همچنین مشاهده کنید