عفونت‌های بیمارستانی

مقدمه و معرفى:

- تعريف و اهميت بهداشتى:

عفونت‌هاى بيمارستانى به عفونت‌هائى گفته مى‌شود که فردى طى بسترى ‌شدن در بيمارستان به آن مبتلا مى‌گردد. سازمان جهانى بهداشت اين‌گونه عفونت‌ها را بصورت زير تعريف نموده است:

عفونتى که در بيمارستان در بيمارى روى دهد که به ‌علتى غير از اين عفونت بسترى شده باشد. علايم اين عفونت‌ها ممکن است طى روزهاى بسترى يا پس از مرخص‌شدن خودنمائى کند. به‌عبارت ديگر، عفونت بيمارستانى به عفونتى اطلاق مى‌گردد که در طول زمان بسترى بودن در بيمارستان ايجاد شده و هنگام پذيرش بيمار وجود نداشته و در دوران نهفتگى نيز نبوده است. علاوه بر اين، بايد عفونت‌هائى را هم که در محيط بيمارستان در کارکنان روى مى‌دهد، عفونت بيمارستانى تلقى نمود.

گفته مى‌شود که اگر بيمارستانى اعلام کرد که فاقد عفونت بيمارستانى است، بايد يقين کرد که هيچ‌گونه برنامهٔ مراقبت و کنترل نداشته است و از وضعيت خود آگاه نيست. مى‌توان گفت که عفونت بيمارستانى هميشه وجود داشته و هميشه وجود خواهد داشت. تنها عوامل و شرايط آن طى زمان تغيير مى‌کند. از سوى ديگر، همهٔ عفونت‌هاى بيمارستانى نه قابل شناسائى هستند و نه قابل کنترل؛ به‌ طورى که تخمين زده مى‌شود، حدود نيمى از عفونت‌هاى بيمارستانى باوجود تمام اقدام‌هاى پيشگيرى و کنترل روى خواهند داد.

دو مرتبه بايد جهت يادآورى تأکيد نمود که هنوز هم يکى از ساده‌ترين، ارزان‌ترين و مؤثرترين راه‌هاى کنترل عفونت‌هاى بيمارستانى همان است که حدود ۱۵۰ سال قبل توصيه شد و آن شستن دست‌ها است.

روش‌هاى اپيدميولوژى از ديرباز مبناء شناخت، پيگيرى و کنترل عفونت‌هاى بيمارستانى بوده و نقش اپيدميولوژيست بيمارستان نيز در برنامه‌هاى مراقبت و عملکرد کميته‌هاى کنترل عفونت غيرقابل انکار است. به‌ تازگى با معرفى رشتهٔ جديد اپيدميولوژى مولکولي، روش‌هاى نوين پژوهش در رديابى عوامل عفونت‌زا و کنترل عفونت‌هاى بيمارستانى رونق زيادى پيدا کرده است. از اين روش‌ها براى تعيين سوش و بيوتايپ عوامل عفونت‌زا استفاده مى‌نمايند و نتايج بدست آمده مى‌تواند پژوهشگران را براى يافتن منبع يا منابع احتمالى و راه‌هاى انتقال در وضعيت‌هاى خاص عفونت‌هاى بيمارستانى راهنمائى کند.