عوامل اتیولوژی

عامل مولد سياه‌سرفه، شامل بردتلاپرتوسيس (Bordetella pertussis) و بردتلا پاراپرتوسيس است. بردتلاپرتوسيس، تنها در انسان، بيماريزا واقع مى‌باشد، ولى بردتلا پارپوتوسيس، مانند ديگر بردتلاها نوعى عامل زئونوز به‌حساب مى‌آيد و در انسان نيز بيماريزا واقع مى‌گردد. اين ارگانيسم‌ها باسيل‌هاى گرم منفى هوازى هستند که داراى اشکال گوناگونى مى‌باشند. البته تفاوت عمدهٔ بردتلا پرتوسيس و پاراپرتوسيس، عبارت است از توليد توکسين به‌وسيله پرتوسيس و عدم توليد آن به‌وسيله پاراپرتوسيس، درضمن حدود ۹۵% موارد سياه‌سرفه، دراثر بردتلاپرتوسيس، ايجاد مى‌شود.

شايان ذکر است که آدنوويروس‌ها نيز در بدن کودکان مبتلا به سياه سرفه يافت شده‌اند و بنابراين، علاوه بر اينکه به تنهايى قادر به ايجاد بيمارى شبه‌سياه‌سرفه بردتلايى هستند، وقوع توأم عفونت ناشى آنها نيز به‌اثبات رسيده و بويژه در شيرخواران، از شدت بسيار زيادى برخوردار مى‌باشد.