طبقه‌بندی سوءتغذیه

بر اساس هدف موردنظر که مى‌تواند بيماريابى و يا تعيين شدت مشکل سوءتغذيه در جامعه باشد، طبقه‌بندى‌هاى متفاوتى وجود دارد. يکى از مهم‌ترين و کاربردى‌ترين روش‌ها طبقه‌بندى گومز (Gomez) مى‌باشد. اين طبقه‌بندى بر اساس مقايسهٔ وزن کودک بيمار با کودک مرجع است (جدول طبقه‌بندى گومز). با استفاده از اين طبقه‌بندى مى‌توان شدت سوءتغذيه در جامعه را تعيين نمود. هم‌چنين اين روش را براى بيماريابى در برنامه‌هاى بهداشت ملى مى‌توان به‌ کار برد. ولى استفاده از آن معايبى هم دارد؛ براى مثال در مناطقى که سوءتغذيه با ادم همراه است، کودکان دچار اِدم به غلط در درجه‌هاى خفيف‌تر جاى خواهند گرفت. براى رفع اين مشکل طبقه‌بندى ديگر به‌نام ولکام (Wellcome) معرفى شد. در اين روش بيماران در يکى از گروه‌هاى کم‌وزن، کواشيورکور، ماراسموس و ماراسموس کواشيورکور جاى خواهند گرفت (جدول طبقه‌بندى ولکام).

جدول طبقه‌بندى گومز

	درصد از وزن استاندارد۱			طبقه‌بندى
	۹۰ <			طبيعى
	۸۹/۹-۷۵			سوءتغذيهٔ خفيف
	۷۴/۹-۶۰			سوءتغذيه متوسط
	۶۰ > به‌اضافهٔ تمام کودکانى که ادم دارند			سوءتغذيهٔ شديد

^(۱) وزن براى سن براساس ميانه ارقام مرجع مرکز ملى آمار بهداشتى آمريکا - سازمان جهانى بهداشت (NCHS/WHO) است.

جدول طبقه‌بندى ولکام

	درصد از وزن استاندارد				داراى اِدم				بدون اِدم
	۸۰-۶۰				کواشيورکور				کم‌وزن
	۶۰ >				ماراسموس کواشيورکور				ماراسموس

براى دسته‌بندى شکل‌هاى شديد سوءتغذيهٔ پروتئينى - انرژى (PEM) اين طبقه‌بندى کاربرد گسترده‌اى دارد. مزيت آن سهولت کاربرد آن است. دو طبقه‌بندى گومز و ولکام به‌علت استفاده از يک نشانگر 'وزن براى سن معين' قادر به تعيين تأخير رشد در بلندمدت و کاهش وزن نيستند. امروزه بهترين روشى که براى طبقه‌بندى اشکال مختلف خفيف تا متوسط سوءتغذيهٔ پروتئينى - انرژى (PEM) براساس اندازه‌گيرى قد و وزن کودکان استفاده مى‌شود به قرار زير است:

- لاغرى (Wasting):

سوءتغذيه کوتاه‌مدت در زمان حال، که وزن براى سن و وزن براى قد پائين است، ولى قد براى سن طبيعى است.

- کوتاه ‌قدى (Stunting):

سوءتغذيهٔ مزمن گذشته، که وزن براى سن و قد براى سن کم مى‌باشد، ولى وزن براى قد طبيعى است.

- کوتاه‌قدى و لاغرى (Wasting & Stunting):

سوءتغذيهٔ مزمن و حاد يا سوءتغذيهٔ بلندمدت، که وزن براى سن و قد براى سن و وزن براى قد همگى پائين است. با استفاده از اين طبقه‌بندى مى‌توان تأثير وضعيت تغذيهٔ گذشته و حال را بر روى کودک تشخيص داده و از سابقهٔ سوءتغذيه در بيمار آگاه شد.