|
|
|
|
|
| سوژه‌هاى خبرى معمولاً در جلسات سردبيران گروه‌هاى مختلف توليد خبر، که اين گروه‌ها، در موضوع‌هاى مختلف يا در منطقه جغرافيائى خاص فعاليت مى‌کنند، با حضور مدير توليد يا مسئول شوراء سردبيران بحث و بررسى مى‌شوند. اين جلسه که هر روز تشکيل مى‌شود در واقع برنامه‌ريزى توليد خبر است. در اين جلسه کليه موضوع‌هائى که از منابع متعدد از جمله پخش خبر دريافت شده و سردبير گروه توليد خبر مثلاً گروه سياسى بررسى‌هاى مقدماتى را دربارهٔ آنها انجام داده است، براى تصميم‌گيرى بررسى مى‌شوند.
|
|
| اين جلسه در جايگاه، ستاد برنامه‌ريزى توليد يا شوراى طرح و برنامه قرار دارد و هرگونه برنامه‌ريزى توليد خبر متناسب با سياستگذارى‌هاى خبرى رسانه به‌عهدهٔ اين ستاد است. اين ستاد به‌طور هميشگى در حال دريافت پيشنهادها از منابع متعدد برنامه‌ريزى براى توليد خبر است و جلسات مستمر و روزانهٔ آن ترجيحاً در پايان هر روز در مدت کوتاهى تمام برنامه‌هاى پيش‌بينى شده، بالاخص برنامه‌هاى روز بعد را، بررسى مى‌کند.
|
|
| در اين جلسه دربارهٔ ارزش خبري، موقعيت زمانى و مکانى موضوع، اهميت خبر متناسب با اهداف رسانه و گروه‌هاى موردنياز، مدت زمان و ساختار شکلى آن بحث و تبادل نطر مى‌شود و پس از بررسى کليه سوژه‌هائى که سردبيران توليد هر سرويس با ديگر منابع به جلسه پيشنهاد داده‌اند، موضوع‌هائى که نياز به مهندسى اوليه، يعنى بررسى ساختار محتوائى دارند، موضوع آنها شفاف و همراه ساير جزئيات در فرم‌هاى ويژه يادداشت مى‌شود و پس از 'تحديد' يعنى تعيين گسترده و دامنهٔ موضوع و 'تدقيق' يعنى وحدت موضوع و جلوگيرى از پراکندگي، براى طرح در 'کميتهٔ پردازش خبر' به‌ترتيب زمان وقوع و اهميت آنها دسته‌بندى و به اين کميته ارسال مى‌شوند.
|
|
| فعاليت‌هاى خبرى که در اين ستاد بررسى مى‌شوند از لحاظ ساختارى به دو دسته 'خبر' و 'گزارش خبري' تقسيم مى‌شوند. مراد ما از 'خبر' رويدادهائى هستند که بايد بلافاصله يا مدت کمى پس از تهيه پخش شوند.
|
|
| فعاليت‌هاى خبرى از نظر وقوع نيز به دو دسته قابل پيش‌بينى و غيرقابل پيش‌بينى تقسيم مى‌شوند.
|
|
| - دستهٔ اول: خبرها و گزارش‌هاى خبرى قابل پيش‌بينى:
|
|
| اين‌گونه خبرها پنج دسته هستند:
|
| ۱. خبرها و گزارش‌هاى خبرى براى برنامه‌ريزى سالانه مانند مناسبت‌هاى ملى و بين‌المللي.
|
|
| ۲. خبرها و گزارش‌هاى خبرى براى برنامه‌ريزى ماهانه مانند آغاز سال تحصيلى در مهر.
|
|
| ۳. خبرها و گزارش‌هاى خبرى براى برنامه‌ريزى هفتگى مانند مناسبت‌هاى هفته و يا افتتاح يک طرح ملي.
|
|
| ۴. خبرها و گزارش‌هاى خبرى روزانه مانند رويدادهاى روز از جمله ورود يک هيئت عالى‌رتبهٔ سياسي.
|
|
| ۵. 'گزارش‌هاى خبرى کشوئي' مانند وضعيت صنايع روستائى و غيره؛ تاريخ مصرف اين دسته گزارش‌ها زياد است و سردبيران پخش معمولاً تعدادى از آنها را در کشو ميز خود نگهدارى مى‌کنند تا در مواقع احتمالى با کمبود خبر و گزارش خبرى مواجه نشوند.
|
|
| - دستهٔ دوم: خبرها و گزارش‌هاى خبرى غيرقابل پيش‌بينى:
|
|
| اين‌گونه رويدادها هم سه دسته هستند:
|
| ۱. رويدادهائى که معمولاً به‌طور غيرمنتظره رخ مى‌دهند و بعد از وقوع، از وجود آنها مى‌توان مطلع شد و مدت‌زمان کمى براى پوشش خبرى آنها وجود دارد. اين‌گونه خبرها اغلب طرفداران زيادى نيز دارد و مخاطبان آنها به‌طور مستمر جريان آنها را پيگيرى مى‌کنند، مانند وقوع زلزلهٔ ويران‌کننده و سقوط هواپيما و موارد ديگر؛ اين‌گونه خبرها غالباً در دستهٔ حوادث هستند.
|
|
| ۲. گزارش‌هاى خبرى که به‌دنبال وقوع ناگهانى خبرها، دستور تهيهٔ آنها داده مى‌شود مانند تهيهٔ گزارش از وضعيت سقوط هواپيماها در جهان در ۱۹۹۷ پس از وقوع يک سانحهٔ سقوط هواپيما.
|
|
| ۳. خبرها و گزارش‌هاى خبرى که به هنگام تهيه برنامهٔ خبرى متولد مى‌شوند، که آن را 'زايش خبرهاى جديد' مى‌ناميم. مانند اينکه هنگام تهيه برنامهٔ خبرى از يک گردهمائى بزرگ، در محل گردهمائى يک واقعه آتش‌سوزى با خسارت فراوان نيز رخ دهد.
|
|
| خبرهاى دستهٔ اول معمولاً قابل برنامه‌ريزى هستند و بين ۱۲ تا ۲۴ ساعت براى برنامه‌ريزى آنها فرصت در اختيار هست و طرح مهندسى خبر براى آنها کاملاً قابليت اجرائى دارد. خبرهاى دستهٔ 'دوم' به‌علت قابل پيش‌بينى نبودن، کمتر امکان برنامه‌ريزى دارند و خبرنگار به‌عنوان مسئول گروه خبرى مى‌تواند هنگام حرکت در مسير محل رويداد، از طريق وسايل مخابراتى از جمله تلفن سيار با سردبير توليد و سردبير پخش خبر هماهنگى‌هاى لازم را انجام دهد.
|
|
| اين‌گونه خبرها و گزارش‌هاى خبرى بلافاصله پس از تهيه، به هنگام برگشت در مسير، خبرنگار آخرين هماهنگى لازم را براى مهندسى خبر با سردبير گروه خبرى مربوط انجام و به محض ورود به رسانه بلافاصله مطالب تهيه شده را در اختيار سردبير پخش قرار مى‌دهد.
|
|
| در هر حال، در خبرها و گزارش‌هاى دستهٔ اول و دوم در صورت کمبود وقت و فرصت، خبرنگار بخشى از تصميمات را رأساً خود اتخاذ مى‌کند و مهندسى نهائى آن را با نظر سردبير پخش خبر انجام مى‌دهد.
|
