پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

اهداف شش‌گانهٔ مهندسی خبر


مهندسى خبر شش هدف عمده و کليدى را تعقيب مى‌کند؛ اهدافى که بايد به‌طور همزمان در فرآيند توليد و پخش خبر تحقق يابند. اين اهداف شالودهٔ اساسى محصول خبر هستند که با تحقق آنها بستر مناسبى براى تهيه و ارائهٔ خبر ايجاد مى‌شود. اهداف شش‌گانهٔ مهندسى خبر به‌شرح زير است:
  جامع‌نگرى
فرآيند توليد خبر يک سيستم جامع و زنجيره‌اى از فعاليت‌هاى مرتبط به هم است که در ايستگاه‌هاى متعدد کارى انجام مى‌شود. مهندسى خبر در پى نظام‌مند کردن اجزا و زيرسيستم‌هاى اين فرآيند است، به‌طورى که آنها را در قالب يک سيستم جامع، سازمان‌دهى و شرح وظايف هر ايستگاه کارى را به‌طور شفاف بيان کند و به‌کارگيرى شيوه‌هاى علمى را در آنها ميسر سازد.
با تبيين شرح وظايف زنجيره‌هاى توليد و پخش، علاوه بر اينکه کار ضابطه‌مند و هدفمند مى‌شود، نقش سليقه‌هاى فردى و پرت کار و اطلاعات گم شده کاهش مى‌يابد.
شيوه‌ها و روش‌هاى علمى مهندسى خبر با ممانعت از کارهاى موازي، نيروها را کارا و مؤثر و تسلط مديريت بر مجموعه را اقزايش مى‌دهد. مهندسى خبر سيستم کامل و متمرکز در سياستگذاري، برنامه‌ريزي، نظارت و کنترل، هماهنگى و ارزشيابى فرآيند خبر ايجاد و سيستم عدم تمرکز را درفعاليت‌هاى اجرائى منطبق با وظايف هربخش خبر ايجاد مى‌کند.
  پربارسازى
پربارسازى خبر در واقع بحث تأمين محتوا است که اقبال عمومى مخاطبان به رسانه نيز تا حد قابل توجهى به آن مربوط است.
دستيابى به ارزش‌هاى خبرى دورن‌ رويدادها و وقايع به مهارت‌هاى برجسته‌اى نياز دارد که با تأمل و تأکيد لازم دربارهٔ آن، مى‌توان محتواى خبر را به‌خوبى تأمين کرد.
مهندسى خبر با طراحى و پيش‌بينى سيستم‌هاى لازم، به کار تعميق و پربارسازى خبر که ارتباط دوسويه با سلايق و علايق مخاطبان رسانه دارد با نگرش سيستمى توجه مى‌کند.
در پربارسازى خبر تمام اطلاعات اساسى و مهم رويداد، با طراحى از قبل انديشيده شده فراهم و به‌طور موجز ارائه مى‌شود.
  نوآورى
خبر از جمله محصولاتى است که با هيچ محصول و کالاى صنعتى قابل مقايسه نيست. هر خبر ويژگى‌هاى خاص خود را دارد. مخاطبان خبر هميشه علاقه دارند در جريان خبرهاى جذاب و متنوع قرار گيرند و از اين‌رو تنوع بخشيدن و نوآورى در مراحل طراحى و توليد اين محصول به خلاقيت برجسته‌اى نياز دارد. تفکر خلاق در توليد خبر مى‌تواند موجب نوآورى و شکستن کليشه‌هاى رايج در مراحل توليد و توزيع خبر شود. با به‌کارگيرى فنون مهندسى خبر، انعطاف فوق‌العاده در ساختار و محتواى خبر ايجاد مى‌شود که به آن تنوع مى‌بخشد و دست‌اندرکاران خبر هميشه درصدد نوآورى و ارائهٔ خبر خواهند بود.
  کيفيت
کيفيت، کليه ويژگى‌ها و عملکردهاى خاص يک محصول يا خدمات است که با ارزيابى آن مى‌توان تعيين کرد يک محصول يا خدات به‌طور رضايت‌بخشى اهداف استفاده از آن را برآورده ساخته است يا نه. اگر به امور برنامه‌سازى به‌عنوان يک فعاليت توجه شود، مشخصه‌هاى کيفى را مى‌توان به روش ساخت برنامه، محتواى پيام، روش انتقال، زمان و زبان برنامه‌سازي، اهداف و نتايج موردنظر برنامه، ميزان توجه مخاطبان، روش ارائهٔ مطالب، بهره‌گيرى مناسب از منابع و مواردى از اين قبيل تلقى کرد.
در آن دسته از رسانه‌هائى که عمليات نظارت و کنترل کيفيت برنامه در انتهاى فرآيند توليد و پخش انجام مى‌گيرد، چون در اين مرحله تقريباً بيش از نود درصد هزينه‌هاى ساخت صرف شده است، در صورت قابل استفاده نبودن برنامه براى پخش، هزينه‌هاى فراوانى به هدر مى‌رود. با اجراء مهندسى خبر مى‌توان از وقوع چنين ضايعاتى جلوگيرى کرد و مشکلات توليد را در هر مرحله به آسانى تشخيص و نسبت به رفع آنها اقدام کرد.
اطمينان از کيفيت خبر بايد فراگير و جامع باشد و در قبل از توليد، هنگام توليد و پخش انجام شود و هدف آن اطمينان يافتن از صحت عمل است.
مهندسى خبر، توليد باکيفيت محصولات خبر را تضمين مى‌کند. با اجراء اين فرآيند، ضايعات کم و کنترل و نظارت فراگير و راه‌بردهاى کيفيتى در تمام مراحل فرآيند توليد خبر به‌کار گرفته مى‌شود و دقت در تمام مراحل توليد زياد مى‌شود و در نتيجه اعتبار نتايج کار افزايش مى‌يابد.
  سرعت
به هنگام ساخت برنامهٔ خبرى نقايص و کمبودها نمايان مى‌شوند و گاهى سردبيران به ناچار دوباره گروه‌هاى خبرى خود را براى تکميل زنجيرهٔ خبر، چنانچه از لحاظ زمانى و مکانى امکان‌پذير باشد، به محل وقوع رويداد اعزام يا اين نقيصه را به شکلى جبران مى‌کنند و اين خود موجب اتلاف زمان و کاهش سرعت در خبررسانى مى‌شود.
با اجراء مهندسى خبر مى‌توان از اين ضايعه جلوگيرى کرد. آنچه که يک سيستم خبررسانى را فعال و پويا مى‌کند سرعت در خبررسانى است و اگر بهترين خبرها در موقع مناسب ارائه نشوند کارآئى و اثربخشى لازم را نخواهند داشت. وقتى سرعت در خبررسانى يک اصل مهم است، ايستگا‌ه‌هاى کارى بايد فعاليت‌هاى خود را به ترتيبى انجام دهند که نقش بازدارنده نداشته باشند. از اين‌رو بايد قبل از تهيه برنامه براى نقشه و طراحى برنامه خبرى تلاش وسيعى را مبذول داشت و از کمترين فرصت‌ها نيز بايد بهره جست که اين خود موجب مى‌شود محتوا و کيفيت خبر، فداى سرعت نشود.
سرعت و نظارت در خبر شمشير دولبه است که بايد به شکلى بين دو لبه آن تعادل برقرار کرد. در غير اين صورت، از يک طرف بيشتر مى‌بُرد و خسارت بر جاى مى‌گذارد. اگر در مرحلهٔ نظارت تأکيد زياد شود، اصل مهم سرعت در خبررسانى زير سؤال مى‌رود و اگر فقط به‌سرعت توجه و شيوه‌ها نظارتى کم شود خبر از باب محتوا و کيفيت لطمه خواهد ديد. بنابراين مراحل برنامه‌ريزي، طراحي، نظارت و آماده‌سازى خبر بايد به شکلى انجام شود که ضمن تأمين محتوا و کيفيت برنامهٔ خبري، اصل مهم سرعت در آن نيز لحاظ شود.
  بهره‌ورى
بهره‌ورى هدف اساسى سازمان‌هاى توليدى (توليد کالا و خدمات) در عصر حاضر است و به‌عنوان شاخصى اساسى و نسبتى کارآمد براى سنجش و ارزيابى فعاليت‌هاى انجام شده در مقايسه با منابع مصرف شده در يک سيستم سازمان محسوب مى‌شود.
در يک سيستم‌ کارى نسبت خروجى‌هاى سيستم (فعاليت‌هاى انجام شده) به ورودى‌هاى سيستم (منابع مصرف شده) نسبتى را نشان مى‌دهد که مى‌توان از طريق آن استفادهٔ درست، به‌موقع و مؤثر از منابع را سنجيد. فعاليت‌هاى انجام شده به تنهائى نمى‌تواند کارآمدى فعاليت‌هاى فردى يا جمعى يک سيستم سازمانى را بيان کند و در واقع بايد ديد که فعاليت‌هاى انجام شده به چه قيمتى تمام شده است، منابع مصرف شه براى آن چقدر بوده است و نکته مهمتر اينکه از چه روش‌هائى براى توليد استفاده شده است.
مهندسى خبر طراحى شيوه‌ها و راه‌بردهائى است که بهره‌بردارى منابع انساني، تجهيزات، دانش و اطلاعات و بهره‌ورى زمان را افزايش مى‌دهد و مخاطبان خبر نيز مى‌توانند در فرصت‌هاى اندک از اخبار و اطلاعات رسانه بهرهٔ مناسب ببرند.


همچنین مشاهده کنید