جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

ویژگی‌‌های خبرنگار


  مناسب بودن تُن و لحن صدا
تُن و لحن صداى خبرنگار اهميت زيادى نزد مخاطبان و نقش مؤثرى در انتقال پيام دارد؛ از اين‌رو دست‌اندرکاران رسانه‌ها تلاش مى‌کنند براى جذب مخاطبان به برنامه‌ها، از خبرنگارانى استفاده کنند که تُن و لحن صداى جذابى دارند، زيرا تُن و لح صداى خبرنگار نيز مى‌تواند زمينهٔ ورود مخاطب و توجه او به پيام را جلب کند و در انتقال پيام مؤثر باشد. او بايد تلاش کند متناسب با موضوع، از لحن مناسبى استفاده کند. مثلاً اگر در مراسم سوگوارى است با حزن و اندوه و در مراسم جشن با لحن شاد گزارش دهد.
  جذاب بودن چهره و قيافه
چهره و قيافهٔ خبرنگار نيز از جمله مواردى است که در انتقال خبر تلويزيون به مخاطب، خودنمائى مى‌کند و نقش مؤثرى در جذب بينندگان دارد. چگونه ظاهر شدن در صحنه، ايستادن، حالات چهره و قيافه و شيوهٔ اجراء خبرنگار نيز در انتقال پيام بر مخاطبان نقش مؤثرى دارد، مثلاً در مراسم عزادارى با درهم کشيدن صورت و در مراسم جشن با چهرهٔ باز گزارش دهد.
  قدرت بيان
قدرت بيان عبارت است از توانائى‌ها و استعدادهائى که فرد با به‌کارگيريى کلمات و بيان عبارت و اداء جملات از خود نشان مى‌دهد تا پيام موردنظر خويش را در قالب بهترين الفاظ و بامعنى‌ترين عبارت به مخاطب برساند. خبرنگار بايد قدرت بيان زياد و توان مناسبى در بداهه‌گوئى داشته باشد زيرا در خيلى از موارد به‌علت غافلگير شدن، فرصت براى فکر کردن خيلى ناچيز است يا وجود ندارد و خبرنگار بايد بدون هدر رفتن وقت به گزارش خود ادامه دهد. مانند حضور در مصاحبهٔ خبرى که خبرنگار قصد پرسش سؤال، از بين مطالب مطرح شده در مصاحبه را دارد.
  توانائى نگارش
نگارش خبر به مهارت‌‌هاى خاص نياز دارد. اين توانائى‌ها به صرف جمع‌آورى مطلب ايجاد نمى‌شود و هنر نوشتن نيز بسيار مهم است. خبرنگار بايد توانائى نگارش مطالب و به‌کارگيرى کلمات و عبارات و ترتيب و تقدم آنها را براى بيان معناى واقعى خبر و بهترين شکل خود داشته باشد.
  تسلط به زبان معيار
در هر کشور يک زبان به‌عنوان زبان معيار و مادر وجود دارد و تسلط خبرنگار بر دستور زبان بسيار کليدى است. اگر خبرنگار دستور زبان را نداند يا آگاهى کلى نداشته باشد، در نگارش خبر با دشوارى مواجه مى‌شود و در انتقال پيام موفق نخواهد بود.
  آشنائى با مهارت‌هاى ارتباطى
يکى از مسائل مهم در تهيه خبر و گزارش خبري، توجه به مهارت‌هاى ارتباطى است. برقرار کردن ارتباط با منابع خبرى از مسائل مهمى است که خبرنگاران و گزارشگران بايد به آن توجه زيادى کنند. هرگونه ضعف و سستى در ايجاد ارتباط، ممکن است به چگونگى تهيه خبر و گزارش لطمه وارد کند؛ از اين‌رو چگونگى ايجاد ارتباط متناسب با شرايط زمانى و مکانى ارتباط، اهميت ويژه دارد. يک خبرنگار که شرايط حوزهٔ کارى خود را خوب تشخيص مى‌دهد، روحيات افراد مؤثر و خبرساز را خوب مى‌شناسد، انواع شيوه‌‌‌هاى ارتباطى و نحوهٔ کار کردن با وسايل ارتباطى را مى‌داند و در بيان ايدهٔ خود بسيار موفق هستند و به سهولت مى‌توانند در هر ساعتى از شبانه‌روز به افراد خبرساز دسترسى داشته باشند، مثلاً شمارهٔ تلفن همراه وزراء و مسئولان را در اختيار دارند و از اين رهگذار قادر مى‌شوند با آنان در هر زمان و مکان ارتباط برقرار کنند.
ايجاد ارتباط تنها از طريق آموزش به‌دست نمى‌آيد و جاذبه‌هاى فردى و خلاقيت‌هاى شخصى نيز در اين باره مؤثر هستند. از اين‌رو چگونگى ايجاد ارتباط با منبع، مهمتر از تهيه يک برنامه خبرى است و ضرب‌المثل معروف که مى‌گويد آن کس که يک ماهى به من دهد يک‌روز مرا سير کرده است، اگر دو ماهى دهد دو روز مرا سير کرده است و اگر ماهيگيرى نشان من دهد مرا براى هميشه سير کرده است، مثال خوبى براى اين مهم محسوب مى‌شود.
اگر خبرنگار در ايجاد ارتباط موفق باشد به‌راحتى قادر به تهيه خبر است. مهارت‌هاى ارتباطى شرط لازم و اساسى براى تهيه خبر است و بدون علم به آنها خبرنگار با مشکل مواجه مى‌شود. از اين‌رو خبرنگاران و گزارشگران بايد در اين زمينه خلاقيت‌هاى خود را متبلور کنند. آنان بايد تلاش کنند متناسب با سوژه و موضوع خبر و شخصيت‌هائى که در خبر مطرح مى‌شوند به ارتباطات غيرکلامى داير بر حالات ايستادن، چهره، نگاه، خم صورت و ابرو، سر و وضع ظاهر، تن و لحن صدا و... به‌خوبى دقت کنند. ارتباطات غيرکلامى مى‌تواند رغبت مصاحبه‌شوندگان را براى همکارى و ارائه مطلب افزايش يا کاهش دهد.
کليه افرادى که در زمينهٔ ايجاد ارتباط ميان‌فردى توانا هستند روابط عمومى مناسبى دارند. خبرنگاران بايد مهارت‌هاى ارتباطى را بدانند و آنها را تمرين کنند تا از اين رهگذر بتوانند بر اخبار حوزهٔ کار تسلط يابند.
  تندنويسى
در مواقع متعددي، مانند سخنرانى‌ها و مصاحبه‌هاى فردى که امکان ضبط برنامه وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد به‌علت ضرورت تسريع در ارسال خبر اين کار مفيد نيست، اغلب خبرنگاران ترجيح مى‌دهند که مطالب را بنويسند و اين کار مهارت تندنويسى را طلب مى‌کند وگرنه ميزان اطلاعات گم شده و از دست رفتهٔ خبر زياد خواهد بود و چه بسا که مهم‌ترين فرازهاى خبر به‌علت کندنويسى از دست برود.
  آگاهى سياسي، اجتماعى و فرهنگى
هر خبرنگار بايد از ويژگى‌هاى سياسي، اجتماعي، اقتصادى و فرهنگى کشور و بالاخص حوزهٔ کارى خود به‌خوبى آگاه باشد، در غير اين صورت اگر با مقررات و قوانين به‌خوبى آشنا نباشد، چهرهٔ موفقى نخواهد شد. تنها خبرنگارانى که آگاهى زيادى از حوزهٔ کار خود دارند نزد مخاطبان محجوب و مشهور مى‌شوند.
  آشنائى با مسائل بين‌المللى
در عصر ارتباطات مسائل بين‌المللى به‌هم گره خورده است و روى يکديگر تأثير مى‌گذارند و خبرنگار نبايد از تأثيرگذارى مقوله‌هاى بيرون مرزها به دورن مرزها در مسائل مختلف غافل باشد. مثلاً تحولات نرخ طلا يا ارز در دنيا به‌هم وابسته است و سياست‌هاى ارزى يک کشور نمى‌تواند تحت‌ تأثير اين تحولات نباشد.
  تحصيلات دانشگاهى مناسب
خبرنگار بايد در حوزهٔ کارى خود تحصيلات مناسبى داشته باشد. پايه تحصيلى خبرنگاران، کارشناسى در رشتهٔ مرتبط با نوع فعاليت و ترجيحاً تحصيلات کارشناسى ارشد و دکترا است و امروز در کشورهاى پيشرفته، دانشکده‌هائى در رشتهٔ ارتباطات با گرايش‌هاى متنوع ايجاد شده که وظيفهٔ تربيت منابع انسانى براى رسانه‌ها، در مقاطع تحصيلى دکترا و کارشناسى ارشد را عهده‌‌دار هستند.
  آشنائى با يک زبان بين‌المللى
خبرنگاران معمولاً با يک زبان بين‌المللى بالاخص انگليسى آشنائى کامل دارند که توانائى آنان را در تهيه خبر دوچندان مى‌کند، زيرا خبرنگار قادر مى‌شود به‌طور مستقيم و بدون استفاده از مترجم، از منابع خبرى بين‌المللى استفاده کند.
  هوش و درک بالا
خبرنگاران معمولاً با برگزارى آزمون‌هاى متعدد علمى و اخلاقى و از بين افراد باهوش و مستعد انتخاب مى‌شوند. اين مهم به‌خاطر آن است که افراد خبرساز و مؤثر در جهان يا يک کشور معمولاً از ذکاوت و هوش بالائى برخوردار هستند و در بيان موارد، ظرافت‌کارى يا پيچيدگى‌هاى خاص خود را به‌کار مى‌گيرند و صرفاً در صورتى که طرف مقابل آنها نيز از اين ادراک برخوردار باشد، قادر به کشف مطالب خواهد شد.
  جسم و روان سالم
خبرنگاران بايد بدن و روان سالم داشته باشند. در بعضى از شرايط، بالاخص در جنگ، لازم است خبرنگار ساعت‌ها پياده‌روى يا دوندگى کند و در مواقع بحران بايد بر اعصاب خود مسلط باشد تا در تهيه خبر با مشکل خاصى مواجه نشود.
  توانائى استفاده از تجهيزات خبر
وسايل متعددى براى تهيه و ارسال خبر وجود دارد از جمله دوربين، ضبط، انواع ميکروفون، سه‌پايه، تلفن همراه، دورنگار، دستگاه‌هاى ماهواره‌اى ارسال تصوير و صدا، بى‌سيم و ساير تجهيزات که خبرنگار بايد با طرز کار آنها آشنا باشد تا در مواقع مقتضى از آنها بهره گيرد.


همچنین مشاهده کنید