درمان

اتيولوژى

اتيولوژى در طى سال‌هاى بارورى طول سيکل قاعدگى به‌طور متوسط ۳±۲۸ روز و طول مدت متوسط خونريزى ۲±۴ روز است. از تعدادى اصطلاحات توصيفى (منوراژي، متروراژى و منومتروراژي) براى مشخص کردن الگوى خونريزى رحمى غير طبيعى استفاده مى‌شود. اين حالت سيکل‌ها مى‌تواند با تخمک‌گذارى يا بدون آب باشد. در قبل از منارک خونريزى رحمى غير طبيعى بر اثر تروما، عفونت يا بلوغ زودرس است. در قبل از يائسگى خونريزى غير طبيعى مى‌تواند به‌دليل حاملگى خارج رحمى يا سقط کشنده هم باشد. خونريزى رحمى پس از يائسگى عمدتاً به‌دليل بدخيمى است.

خونريزى قاعدگى سيکل‌هاى طبيعى همراه با تخمک‌گذارى شروع خودبه‌خودى و منظمى دارد. طول مدت و ميزان خونريزى قابل پيش‌بينى است و عمدتاً با ناراحتى (ديس‌منوره) همراه است. در مواردى که خونريزى قاعدگى از الگوى ثابت شده آن تبعيت نکند علت آن مى‌تواند ديسکرازى خوني، اختلالات مجراى خروجى (سينشى يا اسکار رحم)، ليوميوم آدنوميوز يا پوليپ‌هاى اندومتر باشد. خونريزى در بين سيکل‌هاى همراه با تخمک‌گذارى مى‌تواند به‌دليل ضايعات سرويکس يا اندومتر باشد.

خونريز قاعدگى سيکل‌هاى بدون تخمک‌گذارى (خونريزى رحمى ديس‌فونکسيونل) بدون درد است و به‌طور نامنظم روى مى‌دهد و مقدار و طول مدت آن غير قابل پيش‌بينى است. قطع‌ گذراى سيکل‌هاى همراه با تخمک‌گذارى غالباً در حوالى بلوغ و يائسگى رخ مى‌دهد يا به‌دنبال استرس‌ها و بيمارى‌هاى همزمان با آن است. تداوم اين نوع خونريزى در سال‌هاى بارورى معمولاً به‌دليل اثر مداوم استروژن بر رحم است به‌گونه‌اى که توسط نوسان دوره‌اى پروژسترونى که در سيکل‌هاى تخمک‌گذارى است قطع نمى‌گردد. اين مورد اکثراً در سندرم تخمدان پلى‌کيستيک اتفاق مى‌افتد.

تشخيص

تشخيص رويکرد بيماران مبتلا به خونريزى رحمى ديس‌فونکسيونل با گرفتن شرح حالى دقيق از الگوى خونريزى و درمان هورمونى قبلى شروع مى‌شود. از آنجائى‌که تمام خونريزى‌هاى دستگاه ادرارى تناسلى منشاء رحمى ندارند بايد توسط معاينه بالينى خونريزى‌هاى رکتال، مثانه، واژن و سرويکس رد شود. اگر خونريزى مربوط به رحم باشد بايد عوارض حاملگى از قبيل سقط يا حاملگى نابه‌جا رد شود.

درمان

در صورتى‌که ميزان خونريزى زياد نباشد و شواهدى دال بر ديکسرازى خونى ديده نشود اولين ايپزود خونريزى ديس‌فونکسيونل را فقط مى‌توان تحت‌نظر گرفت. اگر خونريزى شديدتر باشد مى‌توان آن‌را با ضدٌ حاملگى‌هاى خوراکى با استروژن با دوز بالا به‌مدت ۳ هفته کنترل کرد. بسترى در بيمارستان، استراحت مطلق، تزريق عضلانى استراديول والرات (۱۰mg) و هيدروکسى پروژسترون کاپروات (۵۰۰mg) يا استروژن‌هاى کونژوگه عضلانى يا وريدى (۲۵mg) معمولاً خونريزى شديد را کنترل مى‌کند. در زنان يائسه يا خيلى چاق بايد به‌منظور بررسى کانسر آندومتر نمونه‌بردارى رحمى انجام داد. پس از درمان اوليه بايد جايگزينى آهن به‌همراه مصرف دوره‌اى ضدٌ حاملگى‌هاى خوراکى يا مدروکسى پروژسترون خوراکى روزى ۱۰mg به‌مدت ۱۰ روز هر ۳-۲ ماه را تجويز کرد. ممکن است براى تشخيص و درمان نياز به بررسى بيشتر (نمونه‌بردارى اندومتر، هيستروسکوپى يا ديلاتاسيون و کورتاژ) باشد.