جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

نامنظمی‌های قاعدگی و فقدان قاعدگی (آمنوره)


روابط پيچيده‌اى بين مغز، غدهٔ هيپوفيز و تخمدان‌ها براى تنظيم دورهٔ قاعدگى وجود دارد. نارسائى در هر سطح باعث فقدان قاعدگى مى‌شود که به آن آمنوره مى‌گويند. فقدان قاعدگى اوليه وقتى پديد مى‌آيد که قاعدگى در زنى که وارد سنين بلوغ جنسى شده است، ايجاد نشود. به‌طور طبيعى اين عارضه تا بعد از ۱۶ سالگى مورد شک قرار نمى‌گيرد. فقدان قاعدگى ثانويه وقتى پديد مى‌آيد که خانمى با شروع قاعدگى منظم، بعداً ۲ يا ۳ ماه قاعده نشود. شايع‌ترين علت فقدان قاعدگى ثانويه حاملگى است، ولى علل بسيار ديگرى نيز وجود دارند.
از جملهٔ اين علل فعاليت شديد بدنى (مثل دوندگان ماراتن) و کاهش بيش از حد وزن (مبحث اختلالات غذا خوردن را مشاهده کنيد) است. برخى داروها که براى درمان سرطان پستان به‌کار مى‌روند و اختلالاتى مثل بيمارى‌هاى تيروئيد و غدهٔ فوق‌ کليوى نيز مى‌توانند باعث فقدان قاعدگى شوند. قاعده نشدن به‌مدت چند هفته يا چند ماه هنگام شيردهى نيز طبيعى است. اگر بيش از ۱۶ سال سن داريد و قاعده نشده‌ايد يا هرگاه بعد از برقرارى قاعدگى منظم، بيش از دوهفته قاعدگى شما به تأخير افتاد، با پزشک مشورت کنيد.
به‌خاطر داشته باشيد که به تأخير افتادن قاعدگى تا دو ماه بعد از قطع قرص‌هاى پيشگيرى از حاملگي، شايع است. همچنين به‌خاطر داشته باشيد که هنگام فقدان قاعدگي، ممکن است در هر زمانى شروع به تخمک‌گذارى کنيد. بنابراين در صورتى در اين مدت از نظر جنسى فعال هستيد و تمايل داريد که از حاملگى جلوگيرى کنيد، استفاده از نوعى روش پيشگيرى توصيه مى‌شود.
   تعداد کم دفعات قاعدگى (اليگومنوره)
تعداد کم دفعات قاعدگى يا قاعدگى نامنظم درست بعد از شروع اولين قاعدگى و قبل از يائسگيى شايع است. برخى از زنان در سراسر دوران قاعدگى خود تعداد دفعات قاعدگى آنها کم است. تعداد کم دفعات قاعدگى معمولاً اهميت بالينى خاصى ندارد، اگرچه فشار روحي، ورزش زياد، تيروئيد پرکار، چاقى و وزن کمتر از حد معمول ممکن است در تعداد کم دفعات قاعدگى يا نامنظمى آن مؤثر باشند. اگر تصور مى‌کنيد که هر يک از اين عوامل ممکن است نقشى در عدم بارورى‌ شما داشته باشد، با پزشک مشورت کنيد.
   مقايسهٔ نوار بهداشتى با تامپون و نشانگان شوک سمى
تامپون برخلاف نوار بهداشتى براى جذب ترشحات داخل مهبل گذاشته مى‌شود -م.
اگرچه ما ديگر دربارهٔ نشانگان شوک سمى مطالب زيادى نمى‌خوانيم ولى اين عارضه از بين نرفته است. هر ماه حدود ۳۵ مورد از بيمارى در آمريکا پديد مى‌آيد. علائم عبارتند از: تب بالا، تهوع، استفراغ، اسهال، از حال رفتن، و بثورات جلدى شبيه آفتاب سوختگي. علت اين عارضه توليد سم باکتريائى است که اغلب در محيط خاصى که توسط تامپون‌هاى جاذب رطوبت در مهبل ايجاد مى‌شود، پديد مى‌آيد. اگر در حين استفاده از تامپون‌ها يکى از علائم فوق در شما بروز کرد، استفاده از آنها را متوقف کنيد و فوراً پيش پزشک برويد.
سلامت استفاده از تامپون‌ها را مى‌توان با انتخاب و استفادهٔ مناسب از آنها افزايش داد. تامپون‌ها بين ۴ تا ۶ ميلى‌ليتر خون جذب مى‌کنند. شما بايد تامپون‌هائى با قدرت جذب کم مثل پِلِى تکسِ اِسلندر-رگولار (Playtex Slender-Regular)، يا رگولار (Regular)، يا تامپاکس جونيور (Tampax Junior)، اِسلندر- رگولار (Slender-Regular)، يا آُريجينال-رگولار (Original-Regular)، را انتخاب کنيد. تامپون‌‌ها را بايد هر ۴ تا ۶ ساعت عوض کرد و استفادهٔ متناوب از تامپون و نوار بهداشتى کمال مطلوب است. هرگز نبايد در طول شب تامپون به‌کار برد. استفاده يا عدم استفاده از وسيلهٔ مخصوص براى داخل کردن تامپون به سليقهٔ شخصى فرد بستگى دارد. از به‌کارگيرى تامپون‌هاى حاوى مواد خوشبوکننده اجتناب کنيد زيرا آنها از ايجاد بو جلوگيرى نمى‌کنند و ممکن است به‌راحتى باعث ايجاد بثورات ناشى از حساسيت شوند. بعد از زايمان و جراحى‌هاى مربوط به مهبل، رحم، يا گردنهٔ رحم، بايد تا بهبودى کامل به‌جاى تامپون از نوار بهداشتى استفاده کنيد.
   يائسگى
يائسگى نشانگر پايان دوران قاعدگى است. در اکثر زنان اين پديده يک روند تدريجى است که در اثر کاهش توليد استروژن ايجاد مى‌‌شود و با نامنظمى و گاهى شديد شدن قاعدگى همراه است. سن شروع يائسگى به‌طور طبيعى بين ۴۰ تا ۶۰ سال متغير است. قاعدگى نيمى از زنان آمريکائى در حدود ۴۸ سالگى و قاعدگى ۸۵ درصد آنها در حدود ۵۲ سالگى قطع خواهد شد.
يائسگى يک پديدهٔ طبيعى و فيزيولوژيک در زندگى خانم‌ها است و ممکن است با علائم ديگرى غير از توقف تدريجى قاعدگى همراه نباشد. با وجود اين يائسگى در اکثر زنان مشکل‌ساز است و در ۱۵ درصد آنها علائم به قدرى شديد است که به‌جستجوى درمان پزشکى مى‌پردازند. اين علائم عبارتند از: قاعدگى‌هاى شديد، سردرد، کمردرد، خستگي، خشکى مهبل، آميزش جنسى دردناک، برافروختگى و گُرگرفتگي.
برافروختگى و گُرگرفتگى علامت مشخص يائسگى است. اين عارضه مى‌تواند بدون هشدار و با احساس گرما در قسمت فوقانى بدن، برافروختگي، و تعريقى که اغلب آنقدر شديد است که لباس مجاور پوست را خيس مى‌کند، ظاهر شود. اگرچه برافروختگى و گُرگرفتگى براى بسيارى از خانم‌ها ناراحت‌کننده ولى احتمالاً اکثر آنان به اين مسئله توجهى ندارند و در صورت توجه، خواهند فهميد که اين پديده کاملاً طبيعى است، به‌ويژه اگر شما خودتان مسئله را بى‌اهميت سازيد.
اگر از لباس مناسب استفاده کنيد بهتر مى‌توانيد برافروختگى و گُرگرفتگى را تحمل کنيد. لباس‌هاى پنبه‌اى و ساخته شده از الياف طبيعى بپوشيد، زيرا داراى قدرت زياد جذب رطوبت و خاصيت خنک‌کنندگى هستند. از لباس‌هائى استفاده کنيد که در صورت لزوم بتوانيد به آسانى آنها را در آوريد يا بپوشيد. پارچه‌هاى رنگى بيش از پارچه‌هاى سفيد و پارچه‌هاى ساده بيش از پارچه‌هاى نقش‌دار رطوبت را نمايان مى‌کنند. چون تعريق در شب‌ها نيز ايجاد مى‌شود، از لباس خواب و ملافهٔ پنبه‌اى و پتوهاى گرم‌کنندهٔ سبک استفاده کنيد.
کاهش ميزان استروژن خون همچنين باعث نازکى و خشکى مهبل مى‌شود. اين پديده ممکن اسست منجر به خارش، خونريزى گاه و بيگاه و احساس ناراحتى هنگام آميزش جنسى (ديس پاروني) شود. با استفاده از مواد نرم‌کننده مهبل مى‌توان با اين مشکلات مقابله کرد. اگر فرآورده‌هائى که بدون نسخه در دسترس هستند، رضايت بخش نبود، پزشک مى‌تواند کرم استروژن يا جايگزينى هورمون را توصيه نمايد. اين اقدامات روند نازک شدن مهبل را معکوس مى‌کند.


همچنین مشاهده کنید