مری و اختلالات آن

مرى لوله‌اى عضلانى است که پشت گلو (حلق) را به معده متصل مى‌کند. اکثر اختلالات مرى باعث سوزش سر دل يا اشکال در بلع مى‌شوند. هر دو اين علائم ناگوار هستند و در صورت بروز يکى از مشکلات زير اقدامت نسبتاً زيادى مى‌توانيد براى برطرف کردن آنان انجام دهيد.

آنتى‌اسيدها (داروهاى ضد اسيد)

احتمالاً اولين داروئى که اکثر افراد به‌دليل سوزش سردل به آن روى مى‌‌آورند، آنتى‌اسيدها هستند. آنتى‌اسيدها از طريق خنثى کردن اسيد معده و کم کردن تحريک ناشى از پس زدن مواد در صورت بروز، عمل مى‌‌کنند. آنتى‌اسيدها به‌ويژه اگر به شکل مايع و پودر باشند سريع اثر مى‌کنند. قرص‌ها کندتر اثر مى‌کنند مگر آنکه خوب جويده شوند. آنتى‌اسيدها در تسکين درد و احساس سوزش ناشى از سوزش سردل کاملاً مؤثر هستند. با وجود اين داروها بايد به‌عنوان يک وسيلهٔ درمانى موقت در نظر گرفته شوند و براى مصرف طولانى مدت نبايد به آنها اتکاء کرد، مخصوصاً داروهائى که حاوى بيکربنات سديم (جوش شيرين ساده، Bromo Seltzer، Alka Seltzer) هستند به‌علت محتواء زياد سديم مى‌توانند در عملکرد کليه اختلال ايجاد کنند. اين ترکيبات همچنين ممکن است باعث ايجاد 'واکنش برگشتي' شوند، يعنى توليد اسيد را چند ساعت بعد از افزايش دهند و مصرف آنتى‌اسيد بيشتر را ضرورى سازند.

کربنات کلسيم ارزان و مؤثر است (مثل Amitone ،Titralac، Tums)، ولى اين ترکيبات نيز موجب واکنش برگشتى اسيد مى‌شوند. آنتى‌اسيدهاى حاوى کلسيم اغلب توسط زنان يائسه براى افزايش کلسيم رژيم غذائى مصرف مى‌شوند. مقدار مصرف بايد به ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ ميلى‌گرم کلسيم در روز محدود شود، و از مصرف آنتى‌اسيدهاى حاوى آلومينيوم که عملاً باعث تخليهٔ کلسيم بدن مى‌شوند، بايد خوددارى گردد. بنابراين اگر از آنتى‌اسيدهاى حاوى کلسيم استفاده مى‌کنيد، فرآورده‌هاى داروئى کلسيم را مصرف نکنيد.

هيدروکسيد منيزيم (شير منيزي) نيز يک فرآوردهٔ تند اثر است، مصرف اين دارو به مقدار زياد که مورد علاقه برخى از افراد است ممکن است باعث اسهال شود.

ترکيبات آلومينيوم‌دار (مثل Amphogel و Alternagel) به‌عنوان آنتى‌اسيد تأثير کمترى دارند و مصرف مقادير زياد آنها ممکن است باعث يبوست شود. در صورتى‌که نياز به افزايش مصرف کلسيم داريد، بيش از ۶۵ سال داريد، يا دچار مشکلات کليوى هستيد، مصرف اين ترکيبات بدون تجويز پزشک توصيه نمى‌شود.

ترکيبات حاوى آلومينيوم و منيزيم (مثل Wingel ،Riopan ،Mylanta ،Digel ،Maalox) اغلب بهترين انتخاب داروئى هستند زيرا خطر ايجاد اسهال يا يبوست در اثر مصرف آنها اندک است.

بدون توجه به نوع آنتى‌اسيدى که مصرف مى‌کنيد، نبايد براى مهار سوزش سردل در طولانى‌مدت به آن وابستگى پيدا کنيد. اگر بايد نمک رژيم غذائى شما محدود باشد از آنتى‌اسيدهاى محتوى سديم استفاده نکنيد. اگر حامله هستيد، زخم معده يا بيمارى کليوى داريد، قبل از مصرف آنتى‌اسيد با پزشک مشورت کنيد.

- ساير داروها:

پزشک ممکن است براى شما سوکرالفيت (کارافيت) تجويز نمايد. اين ترکيب يک پوشش محافظ روى مخاط ملتهب ايجاد و بهبودى را تسريع مى‌کند.

داروهائى مثل سايمتيدين (Tagamet)، فاموتيدين (Pepcid)، نيزاتيدين (Axid)، رانيتيدين (Zantac)، تحت عنوان داروهاى ضد گيرندهٔ H۲ خوانده مى‌شوند. آنها از طريق مهار توليد اسيد معده عمل مى‌کنند و به اين ترتيب از التهاب مرى (و التهاب معده که علائم مشابهى دارد) جلوگيرى مى‌نمايند. يک مهارکنندهٔ قوى اسيد معده به‌نام امپرازول (Prilosec)، تقريباً به‌طور کامل توليد اسيد معده را متوقف مى‌کند. از اين‌رو اين دارو تنها در التهاب مرى خيلى شديد، التهاب فرسايشى مري، و تومور توليدکننده اسيد (گاسترينوما٭) به‌کار مى‌رود.

٭ يک‌نوع تومور لوزالمعده است که هورمون گاسترين توليد مى‌کند و اين ماده توليد اسيد معده را تحريک مى‌کند.

يک‌نوع جديد داروى متوکلوپراميد (Reglan)، از طريق افزايش انقباض دريچهٔ بازدارندهٔ مرى و افزايش حرکات رودهٔ کوچک باعث تخليه سريع‌تر معده مى‌شود. در مواردى که واقعاً نسبت به درمان مقاوم است، مى‌توان براى مهار پس زدن مواد از جراحى سود برد.