ذات‌الرّیه (Pneumonia)

ذات‌الرّيه يا سينه‌پهلو يک بيمارى خاص نيست و يک عبارت کلى است که به انواع مختلف التهاب ريه اطلاق مى‌شود. اين عارضه ممکن در اثر باکترى‌هائى مختلف مثل پنوموکوک، توبرکولوز (عامل سل)، و لژيونلا که باعث بيمارى لژيونلا مى‌شود، ايجاد گردد. ذات‌الرّيه ممکن است در اثر قارچ‌ها مثل هيستوپلاسما، يا توسط آغازيانى چون پنوموسيستيس کارينى (pneumocystis carinii)، پديد آيد. ذات‌الرّيه پنوموسيستيس در بيماران مبتلا به ايدز بسيار شايع است. اين عارضه مى‌تواند توسط ويروس‌هاى متعدد و حتى مواد سمى مثل کلرين و گاز خردل که در اثر استنشاق مى‌توانند باعث آسيب شيميائى ريه‌ها گردند، ايجاد شود. التهاب ريه‌اى که در اثر استنشاق دود ايجاد مى‌شد نوعى ذات‌الرّيه شيميائى است. تنوع ذات‌الرّيه باعث پديد آمدن عبارات توصيفى مناسب و متعددى شده است. ذات‌الرّيه نايژه‌اى پراکندگى التهاب در ريه به‌طور تکه‌تکه و نامنظم است. در ذات‌الرّيه قطعه‌اى يک قطعه از ريه به‌طور کامل ملتهب است. ريهٔ چپ دو قطعه و ريهٔ راست سه قطعه دارد. ذات‌الرّيه دوگانه به معنى درگيرى هر دو ريه است. علائم ذات‌الرّيه بسته به علت ايجاد التهاب متغير هستند ولى علائم شايع عبارتند از لرز، تب، سرفه و بى‌حالي. در موارد شديد تنگى نفس، خلط خوني، سردرد، و درد قفسهٔ سينه ممکن است بروز کند.

تشخيص ذات‌الرّيه معمولاً آسان است. پزشک قفسهٔ سينهٔ شما را با گوشى پزشکى سمع مى‌کند و با انگشت ضربات ملايمى روى قفسهٔ سينه مى‌زند تا مناطقى از ريه را که هوا در آن وجود ندارد مشخص کند. پرتونگارى از قفسهٔ سينه، آزمايش خون، و آزمايش خلط ممکن است درخواست شود.

- درمان:

در اينجا نيز درمان به‌علت بستگى دارد. ذات‌الرّيه باکتريائى با آنتى‌بيوتيک مناسبى که به‌وسيلهٔ کشت خلط مشخص مى‌شود، درمان مى‌گردد. ذات‌الرّيه ويروسى به آنتى‌بيوتيک پاسخ نمى‌دهد و با اقدامات حمايتى عمومى براى تسکين سرفه، تب، درد و تنگس نفس، درمان مى‌شود.

ذات‌الرّيه به‌علت عوارض شديدى که مى‌تواند داشته باشد اغلب در بيمارستان تحت درمان قرار مى‌گيرد. ذات‌الرّيه ششمين علت مرگ و مير در آمريکا است. اين عارضه به‌ويژه سالخوردگان و افراد مبتلا به بيمارى‌هاى مزمن و ناتوان‌کننده را مورد حمله قرار مى‌دهد و باعث مرگ آنها مى‌گردد.