افزودنی‌های غذائی و عدم تحمل غذائی

درمان

به غير از خوددارى از مصرف غذاى حساسيت‌زا هنوز درمان خاص ديگرى وجود ندارد. افرادى که شديداً حساسيت دارند بايد دقيقاً به برچسب‌هاى بسته‌بندى توجه کنند و براى حصول اطمينان از اينکه ماده حساسيت‌زا در ظرف يا محصولات غذائى وجود ندارد با کارکنان رستوران مشورت کنند. اگر يک‌بار واکنش شديد حساسيتى را تجربه کرديد، دسترسى هميشگى به اپى‌نفرين (آدرنالين) و مصرف آن طبق تجويز پزشک عاقلانه است.

کهير معمولاً ظرف ۱ تا ۷ روز برطرف مى‌شود. درمان با يک آنتى‌هيستامين خوراکى مثل بنادريل (ديفن‌هيدرامين، ۵۰ تا ۱۰۰ ميلى‌گرم در چهار بار در روز) معمولاً خارش را برطرف مى‌کند.

بروز آسم شديد، حالت خفگى (ادم يا خيز حاد حلق)، و آنافيلاکسى فوريت‌هاى پزشکى‌اى هستند که نيازمند مراقبت فورى پزشکى مى‌باشند. بيمار (يا خود شما) را فوراً به پزشک يا بيمارستان برسانيد. يکى از رايج‌ترين اظهاراتى که در مورد افراد فوت شده در اثر حساسيت‌هاى غذائي، بازگو مى‌شود اين است که آنها به ‌گمان برطرف شدن علائم، انجام هرگونه اقدام در مورد علائم خود را به تأخير مى‌اندازند. در يک بررسى جديد دربارهٔ افراد فوت‌شده در اثر واکنش حساسيتى غذائى (آنافيلاکسي) نشان داده شد که اغلب آنها:

- الکل مصرف کرده بودند که نشانگر کاهش هوشيارى آنها است.

- شدت علائم خود را انکار مى‌کردند.

- تنها به آنتى‌هيستامين خوراکى اتکاء داشتند.

- به‌دليل آسم مزمن استروئيد مصرف مى‌کرده‌اند.

اين يافته‌ها بر اهميت در اختيار داشتن وسايل تزريق اپى‌نفرين (آدرنالين) در افراد مبتلا به حساسيت غذائى که يک‌بار حمله حساسيتى داشته‌اند، تأکيد مى‌کند.

افزودنى‌هاى غذائى و عدم تحمل غذائى

برخى از مواد که براى افزايش رنگ، قوام، و زمان نگهدارى به مواد غذائى افزوده مى‌شوند مى‌توانند باعث واکنش‌هاى عمومى‌اى گردند که بسيار شبيه حساسيت است. مثلاً مونوسديم گلوتامات که اغلب براى بهسازى طعم غذا به‌کار مى‌رود ممکن است ايجاد برافروختگي، اضطراب، و احساس فشار در قفسهٔ سينه کند. اين واکنش آزاردهنده تحت عنوان 'نشانگان رستوران چيني' نامگذارى شده است. مادهٔ زرد رنگ تارترازين (Tartrazine) که از لحاظ شيميائى مشابه آسپيرين است اغلب در افرادى که به آسپيرين حساس هستند باعث بروز آسم مى‌شود. مادهٔ نگهدارندهٔ سولفيت به‌ندرت در افراد ايجاد علائم مى‌کند. اين علائم شبيه واکنش حساسيتى حاد است و شامل خارش، کهير، تهوع، اسهال، سرگيجه، تنگى نفس، آسم، و حتى مرگ مى‌شود. سولفيت‌ها در تعداد زيادى از غذاها، شراب‌ها، و داروها يافت مى‌شوند. وجود آنها اغلب با برچسب مشخص نشده است و اين مسئله وضعيت را بدتر مى‌کند. افراد حساس تا زمانى که ادارهٔ غذا و دارو سياست‌هاى محدودکننده‌اى را در مورد مصرف سولفيت اتخاذ نکرده است بايد نهايت احتياط را براى پرهيز از مواجههٔ ندانسته با اين ماده مرگ‌آور انجام دهند.

عدم تحمل غذائي، پاسخ بدن به يک ماده يا افزودنى غذائى است و از نوع واکنش‌هاى ايمنى نيست. يکى از مثال‌هاى رايج آن عدم تحمل نسبت به شير (لاکتوز) (قند موجود در شير -م.) است که در افراد مبتلا به فقدان مادرزادى آنزيم لاکتاز - که براى هضم لاکتوز موجود در شير گاو ضرورى است - با دردهاى انقباضى شکم و اسهال تظاهر مى‌کند. مثال مشابه ديگر کمبود آنزيم هضم‌کنندهٔ گلوتن - پروتئينى که در گندم و چاودار يافت مى‌شود - است که باعث بيمارى سلياک مى‌گردد. اين عارضه مشابه حساسيت است ولى کاملاً با آن فرق دارد. ساير واکنش‌هاى عدم تحمل غذا ممکن است توسط مواد شيميائى مشابه دارو که در موادغذائى وجود دارند، ايجاد شوند. نمونه‌اى از اين موارد اضطراب ناشى از کافئين موجود در قهوه و چاى و بسيارى از نوشابه‌هاى غيرالکلى است. آمين‌هاى طبيعى موجود در شکلات و پنير ممکن است در افراد حساس سردرد ايجاد کنند. در اين مورد نيز پرهيز تنها راه علاج است.