شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

کورتیکواستروئیدها


   آنتى‌هيستامين‌ها و ضداحتقان‌ها
آنتى‌هيستامين‌ها و ضداحتقان‌ها رايج‌ترين داروهائى هستند که براى تسکين علائم چشم و بينى ناشى از تب يونجه تجويز مى‌‌شوند. با وجود اين چون اسپرى‌هاى ضد احتقان بينى مثل فنيل افرين (Neosynephrine)، و اکسى‌متازولين هيدروکلرايد (Afrin)، مى‌توانند ايجاد عادت کنند و منجر به واکنش برگشتى‌اى گردند که در آن احتقان بينى عملاً بدتر مى‌شود، نبايد در تب يونجه به کار روند و يا در صورت کاربرد هرگز بيش از سه روز مورد استفاده قرار نگيرند.
   کورتيکواستروئيدها
هنگامى که علائم تب يونجه شديد است و به‌قدر کافى با اقدامات محافظه‌کارانه تسکين نمى‌يابد مقادير کم استروئيدها اغلب بسيار مؤثر است (مثل مصرف ۵ ميلى‌گرم پروتيزولون يک روز در ميان). استروئيدها بايد توسط پزشک تجويز شوند و مصرف آنها تحت نظر پزشک باشد زيرا استفادهٔ مداوم از آنها منجر به سرکوب فعاليت طبيعى غدهٔ فوق کليوى مى‌شود و عواقب جدى ايجاد مى‌کند.
   کرومولين سديم
اين دارو به‌شکل اسپرى بينى (تحت نام تجارى Nasalcrom)، و قطره‌هاى چشمى (تحت نام تجارى Opticrom)، تجويز مى‌شود و ممکن است هنگامى که ساير اقدامات ناموفق باشند مؤثر واقع شود. مصرف اين دارو بيشتر جنبهٔ پيشگيرانه دارد تا تسکين علائم حاد. اين دارو با جلوگيرى از واکنش ماده حساسيت‌زا با ماست سل‌ها (نوعى سلول سفيد که با ترشح مواد مختلف واکنش‌هاى حساسيتى را برمى‌انگيزند -م، Mast cells)، که مسئول آزادسازى هيستامين و ساير مواد برانگيزنندهٔ علائم تب يونجه هستند، عمل مى‌کند. اين دارو از ساير داروها گرانتر است و تأثير آن محدود به بينى و چشم‌ها است. تا برطرف شدن علائم ممکن است ۲ تا ۴ هفته طول بکشد بنابراين مصرف اين دارو بايد قبل از شروع فصل تب يونجه شروع شود.
   حساسيت‌زدائى
حساسيت‌زدائى يا ايمن‌درمانى اغلب در صورت عدم تحمل مصرف دارو، لزوم تجويز استروئيدها براى مهار علائم، يا بروز آسم توصيه مى‌شود. در ايمن درمانى ابتدا ماده حساسيت‌زا از طريق مجموعه‌اى از آزمايش‌هاى پوستى با استفاده از محلول مواد حساسيت‌زاى گوناگون که طبق سابقهٔ شما احتمالاً مسبب بروز حساسيت هستند، شناسائى مى‌شود. متخصصان حساسيت ممکن است از آزمايش جذب مواد حساسيت‌زا توسط مواد راديواکتيو (RAST)، که در آن با آزمايش خون مواد حساسيت‌زاى خاص شناسائى مى‌شوند، استفاده کنند.
وقتى تشخيص معلوم شد، عصارهٔ ماده حساسيت‌زا هر هفته با غلظت بيشترى به بيمار تزريق مى‌شود. مقدار اين ماده آنقدر افزايش مى‌يابد تا علائم بيمارى برطرف گردد. اين درمان چند ماه تا چند سال به طول مى‌انجامد و معمولاً بعد از اتمام فصل حساسيت و قبل از آغاز فصل بعدى شروع مى‌شود. اين تزريقات اغلب بايد به‌طور نامحدود ادامه يابد.
نظريه‌اى که ايمن درمانى را توجيه مى‌کند اين است که بدن ما با توليد پادتن‌هائى موسوم به ايمن‌گلوبولين G به اين تزريقات پاسخ مى‌دهد. اين ايمن گلوبولين‌ها قبل از آنکه ماده حساسيت‌زا به ايمن گلوبولين‌ E متصل شود و واکنش‌هاى ايمنى فوق‌الذکر را برانگيزد با آن پيوند مى‌شوند. تقريباً ۸۰ درصد افرادى که به گرده‌ها و گرد و غبار حساس هستند بهبود قابل توجهى مى‌يابند و حدود نيمى از آنها کاملاً درمان مى‌شوند يعنى علائم تب يونجه بعد از قطع تزريقات عود نمى‌کند. با وجود اين چون احتمال ۵۰ درصد خيلى دلگرم‌کننده نيست بسيارى از افراد اين تزريقات را به‌طور نامحدود ادامه مى‌دهند. ميزان موفقيت در کسانى که به پوستهٔ بدن حيوانات حساسيت دارند از اين هم کمتر است. کاربرد ايمن درمانى در حال گسترش است. برخى پيشرفت‌هاى جديد نويدبخش افزايش تعداد مواد حساسيت‌زا در ترکيب‌هاى مصرفى است و اختصاصى بودن آنها نيز در حال تکامل است. مواد پليمرى (پليمرها مولکول‌هاى سنگينى هستند که از ترکيب خطى مولکول‌هاى ساده‌تر تشکيل مى‌شوند - م.) جديد که طول مدت درمان را کاهش مى‌دهند و از ميزان عوارض جانبى مى‌کاهند در حال آزمايش هستند. در مورد اين پيشرفت‌ها از پزشک خود سؤال کنيد.
   جراحى
در برخى موارد مثل پوليپ (هرگونه توده‌اى که از غشاء مخاطى برجسته مى‌شود - م.) بينى و تنگى يا انحراف ديوارهٔ ميانى بينى اصلاح از طريق جراحى توصيه مى‌شود. اين اصلاحات اگرچه در حساسيت تأثيرى ندارند ولى مى‌توانند مشکل تنفسى را به‌طور قابل توجهى برطرف کنند.


همچنین مشاهده کنید