عفونت (التهاب) گوش میانی

عفونت (التهاب) گوش ميانى

عفونت گوش براى اکثر والدين بى‌خوابى شب، گريه کودکان و مراجعات پرهزينه به پزشک را تداعى مى‌کند. بعد از سرماخوردگى عفونت گوش شايع‌ترين عفونت دوران کودکى است. حدود يک‌سوم کليهٔ کودکان در طول سه سال اول زندگى بيش از سه بار دچار عفونت گوش مى‌شوند. ۹۰ درصد کودکان تا سن ۶ سالگى حداقل يک‌بار مبتلا به عفونت گوش شده‌‌اند.

علل التهاب گوش ميانى

گوش ميانى سالم با هوائى که فشار آن مساوى فشار جو بيرون گوش است پر شده است. هوا از طريق شيپور استاش به گوش ميانى وارد مى‌شود. هنگام بلع يا خميازه کشيدن مقدار کمى هوا وارد گوش ميانى مى‌شود و شما صداى کوتاهى مى‌شنويد. اين عمل صدها بار در روز تکرار مى‌شود زيرا لايهٔ پوشانندهٔ گوش ميانى به‌طور مداوم هوا را جذب مى‌کند.

باکترى‌هائى که از حلق وارد گوش ميانى مى‌شوند معمولاً از طريق شيپور استاش به خارج تخليه مى‌شوند. اگر شيپور استاش مثلاً در اثر عفونت حلق يا حملهٔ بيمارى تب يونجه مسدود مى‌شود، باکترى‌ها نمى‌توانند به‌خوبى تخليه شوند و عفونتى که التهاب گوش ميانى خوانده مى‌شود بروز خواهد کرد. چون هوا به گوش ميانى وارد نمى‌شود، هوائى که قبلاً به دام افتاده توسط غشاء پوشانندهٔ گوش ميانى جذب شده و حالت مکش ايجاد مى‌شود. اين پديده باعث تجمع مايع در گوش ميانى مى‌گردد و با بروز عفونت فشار مايع افزايش مى‌يابد و درد شديد و وز وز گوش ايجاد مى‌شود. در برخى از موارد پردهٔ صماخ پاره مى‌شود و چرک به گوش خارجى تخليه مى‌گردد. در کودکان اين بيچارگى تمام عيار است. اطفال خردسالى که قادر به بيان منشاء ناراحتى خود نيستند اغلب گوش‌‌هاى خود را مى‌کشند و در خوابيدن مشکل دارند زيرا فشار داخل گوش در حالت درازکش بيشتر مى‌شود.

کودکان زير ۷ سال به‌ويژه مستعد التهاب گوش ميانى هستند زيرا شيپور استاش آنها کوتاه‌تر و استحکام آن کمتر است و بنابراين تمايل به جمع شدن، انسداد و جلوگيرى از تخليه طبيعى دارد. آنها همچنين بيشتر دچار سرماخوردگى و گلودرد که آنها را مستعد عفونت گوش مى‌کند، مى‌شوند. بعد از سن ۷ يا ۸ سالگى تغييراتى بروز مى‌کند که از شيوع التهاب گوش ميانى مى‌کاهد.

درمان

رساندن هرچه سريع‌تر کودک به پزشک براى شروع درمان آنتى‌بيوتيکى تنها اقدامى است که بايد انجام شود. يک داروى آنتى‌هيستامين يا ضد احتقان براى تسهيل تخليهٔ گوش اغلب همراه با يک ضد درد مثل ايبوپروفن يا استامينوفن تجويز مى‌گردد. آسپيرين به‌علت عارضه نادر ولى خطرناک نشانگان رى (Reye) به کودکان داده نمى‌شود.

در برخى موارد به پردهٔ صماخ نيشتر زده مى‌شود (سوراخ کردن پرده صماخ) تا ترميم بهتر شود. اين اقدام به ميزان قابل توجهى درد را تسکين مى‌دهد.

در برخى شرايط مخصوصاً در کودکان که دچار التهاب گوش ميانى مکرر مى‌شوند، پزشک ممکن است تعبيه يک لولهٔ کوچک را براى تسهيل تخليه عفونت (ايجاد دهانه در پرده صماخ) توصيه کند. اين لوله‌ها معمولاً حدود شش ماه در محل مى‌مانند و سپس خودبه‌خود مى‌افتند و پرده صماخ ترميم مى‌شود. برداشتن لوزه‌هاى کامى و لوزهٔ سوم نيز در صورتى‌که به‌عنوان کانون عفونت تلقى گردند، ممکن است توصيه شود.