مدل منبع معنی در ارتباط جمعی (۲)

پيام‌سازان وسيلهٔ ارتباط جمعى را در مدل منبع معنى به‌صورت واحدى مستقل و ضمناً مرکب از تعداد زيادى منبع معنى که به‌گونه‌اى تقريباً منظم و سازمان‌يافته کنار هم قرار گرفته‌اند و در مدل شمارهٔ ۱ نشان داده‌‌ايم. در آن شکل قسمت کوچکى از آنچه روى مى‌دهد به‌ روى ۱۶ عضو فرضى اين سازمان نشان داده شده است. براساس فرمول اتهيل دوسلاپول ظرفيت حلقهٔ بالقوهٔ ارتباطى اين عده با يکديگر برابر ۱۲۰ خواهد بود، در حالى‌که اگر مى‌خواستم طبق همان مثال که از يک ارتباط گروهى پنج نفره در يک اداره براى شما آوردم، ارتباطات نمونهٔ ۱۶ نفرى موجود در يک وسيلهٔ ارتباط جمعى فرضى را که با حرف M∑ مشخص شده نشان دهم طرح بسيار پيچيده‌اى مى‌شد و احتمال ظرفيت بالقوهٔ حلقهٔ ارتباطى اين عده، عدد بسيار بزرگ‌ترى مى‌شد که در شکل شمارهٔ ۱ فقط ۲۱ احتمال نشان داده شده است.

حال ترکيب اين شخصيت که چيزى جدا از حاصل جمع شخصيت ۱۶ منبع معنى کوچک درون آن است، به‌علاوهٔ امکانات رمزگذارى و ارسال رمز آن که مى‌تواند مجموع امکانات مادى اعم از قدرت فرستنده راديوئي، ماشين‌هاى چاپ، آرشيوها، کتابخانه در دسترس و غيره... باشد، فرستندهٔ ارتباط جمعى (M.C.S، mass communication scnder)، را تشکيل مى‌دهد.

تعداد منابع معنى دست‌اندکار يک پيام در يک وسيلهٔ ارتباط جمعى متغير است. در يک سريال تلويزيونى منابع معنى بيشترى بر توليد آن حاکم است تا يک گفتار بهداشتى به همين دليل است که در تعريفى که از ارتباط آوردم و توضيح رياضى آن براى ارتباط جمعي، فرمولى به‌صورت زير ارائه شد.

n∑Ḿ / ń∑ M = ۱

هدف اساسى از مدل شمارهٔ ۱ نشان دادن مجموعه‌اى بود که به آن 'فرستندهٔ ارتباط جمعي' مى‌گوئيم. اما ديديم که در آن استوديوى پخش خبر، پيام ابتدا به‌صورت نوشته روى کاغذ، سپس صدا در هوا، بعد الکتريسته در سيم و سرانجام امواج الکترومغناطيس در فضا درآمد. براى هر يک از اين تبديل‌ها وسيلهٔ رمزگذارى و ارسال رمز خاصى لازم است و دقيقاً به همان تعداد، وسيلهٔ دريافت رمز و رمزخوانى مورد احتياج است. در مدل شمارهٔ ۳ تعداد ۴ وسيلهٔ رمزگذارى (En) و ارسال رمز (CS) به‌‌عنوان نمونه نشان داده شده است.

حاصل (En۱ (encoder number one نوشتهٔ روى کاغذ است. اين نوشته به‌وسيله En۲ که مرکز سخنگوئى و اندام‌هاى بيانى است تبديل به‌ صوت و صدا مى‌شود. پيام ابتدا به‌صورت نوشته روى کاغذ بود و حالا به‌‌صورت صدا در استوديو، صدا به ميکروفون که مى‌رسد يک وسيلهٔ رمزگذارى دست‌ساز بشر به کار مى‌افتد. En۳ يا مجموعهٔ دستگاه‌هاى مربوط به ميکروفون پيام را به‌صورت الکتريسيته درمى‌آورد و رمزهاى جديد به‌وسيلهٔ دستگاه رمزگذارى ديگرى آماده براى تبديل به الکترومغناطيس مى‌شود. En۴ آن را تبديل به امواج الکترومغناطيس مى‌کند. دستگاه ارسال رمز اخير (CS۴) ممکن است ده کيلوواتي، صد کيلوواتى و يا داراى قدرت بيشترى براى ارسال رمز باشد. هرچقدر قدرت اين فرستنده بيشتر باشد، پيام به راه دورترى مى‌رود. سرانجام پيام به‌صورت امواج الکترومغناطيس در فضا پخش مى‌شود.

در پائين مدل شماره ۲ داخل يک کادر، مدل شماره ۳ ترسيم شده است. در اينجا CR۱ که قسمتى از دستگاه گيرندهٔ يک راديو مى‌تواند باشد پيامى را که به‌صورت امواج الکترومغناطيس است دريافت کرده و Dc۱ آن را رمزخوانى مى‌کند. CR۲ امواج الکترومغناطيسى رمزخوانى شده را تبديل به الکتريسيته مى‌کند و CR۳، جريان الکتريستهٔ رمزخوانى شده را به صدا تبديل مى‌کند.