پس‌فرست و دریافت آن

بايد توجه داشت که گيرندهٔ پيام، آنچه را که ارزيابى و تفسير مى‌کند معنى‌‌هاى متجلى شده در ذهن خود است نه پيام، در واقع پيام، معنى‌هائى را در ذهن گيرنده متجلى مى‌کند و گيرنده با تفسير و ارزيابى اين معنى‌هاى متجلى شده پس‌فرست خود را مى‌سازد.

به نقل از شرام، اين پس‌فرست را به هنگام صحبت کردن با ديگران مى‌توانيد دريافت کنيد، مخاطب شما ممکن است سرش را به‌عنوان موافقت تکان دهد يا خطوط پيشانى‌اش جمع شود. يا نگاهش را به اين عنوان که به مطلب شما بى‌علاقه است باز گرداند. همهٔ اينها بازخورد هستند. (Schramm,1954,pp3-10)

آندروش مى‌گويد: اين عکس‌العمل او/گيرنده/معمولاً سکوتى است که به يک نوع تغيير فيزيکى و به بيان چهر‌ه‌اى يا حرکات آهستهٔ پاره‌اى از اعضاء بدن منتج مى‌شود. (Andersch,1960,p45)

اگر درجهٔ بزرگنمائى آن ميکروسکوپ فرضى را بالا ببريد، مى‌بينيد که در اينجا دو اتفاق افتاده است. ۱. تفسير و ارزيابى (Ev) .۲نتيجهٔ آن تفسير و ارزيابى به‌صورت پيامى که مى‌توان آن را پس‌فرست (SB) ناميد.

برخى مواقع ممکن است شما جلوى ارسال و تفسير و ارزيابى خود را بگيريد و در واقع نوعى خودسانسورى انجام دهيد. پس Ev مى‌تواند از SB جدا باشد.

به‌نظر مى‌رسد ترکيب Ev و SB هنوز feedback نيست. بايد اين پس‌فرست شما را ديگرى دريافت کند که مى‌توان اين دريافت را SBR ناميد و سپس بايد آن را تفسير و ارزيابى کرده که اين تفسير و ارزيابى را مى‌توان Ev ناميد. اين مجموعهٔ اخير را مى‌توان feed back ناميد.

Ev + SB + SBR + Ev = feedback

در ارتباطات انساني، موارد زيادى پيش مى‌آيد که اين مجموعه به‌طور ناقص انجام شود.مثلاً براى مادران پيش آمده است که خطائى را ديده‌اند و حدس زده‌اند که کار فرزند کوچک آنان است. وقتى از او مى‌پرسند که آيا تو اين کار را انجام داده‌اي؟ مثلاً آيا تو اين ظرف را شکستي؟ کودک پيام مادر را دريافت و پس از تفسير و ارزيابى به اين نتيجه مى‌رسد که کوشش کند چشمش را در چشم او نياندازد. يعنى سعى مى‌کند مادرش از او پس‌فرستى دريافت نکند. همين اتفاق به نحوى پيچيده‌تر در بازجوئى از متهمان، به‌ويژه متهمان زندان‌هاى سياسى روى مى‌دهد. البته مى‌توان همين تلاش آنان را براى عدم ارسال پس‌فرست نوعى عکس‌العمل دانست اما اين عکس‌العمل ممکن است پس‌فرستى که به گيرنده برسد باشد و ممکن است نباشد. اجازه بدهيد تا اينجا، آنچه را گذشت به‌صورت مدل زير دهيم.