طبقه‌بندی سیستم‌ها

به‌طورکلى انديشمندان نگرش و طبقه‌بندى‌هاى مختلفى از سيستم‌ها ارائه مى‌دهند که در ذيل به‌طور خلاصه به برخى از مهم‌ترين اين تقسيم‌بندى‌ها اشاره مى‌گردد:

از آنجائى که از ديدگاه سيستمى محدوده و مرز يک سيستم قراردادى مى‌باشد از اين‌رو هر سيستم مى‌تواند در عين حال عنصرى از سيستم بزرگتر باشد، لذا در اين صورت سيستم بزرگتر را سيستم اصلى و سيستم کوچکتر را سيستم فرعى مى‌نامند.

سيستم‌ها را از نظر پيچيدگى و بغرنجى عناصر ترکيبى نيز طبقه‌بندى مى‌کنند. مثلاً در يک طبقه‌بندى سيستم‌ها را به طبقات نه‌گانه از سطح ساده تا سطوح پيچيده‌تر تقسيم مى‌کنند که شکل ساده سيستم اوليه مربوط به بافت وجودها است (نظير سيستم جغرافيائى و کالبدشناسي) که قوانين استاتيک (ايستائي) بر آنها حاکم است و در مراتب بالاتر، سيستم‌ها پديده 'حرکت و پويائي' از خود نشان مى‌دهند. به‌تدريج در سطوح بالاتر سيستم‌ها، ميدان عمل قوانين 'ارگانيسمي' باز مى‌شود (نظير سيستم‌هاى گياهي)، و به‌ويژه سيستم‌هاى موجودات جاندار (مانند حيوانات)، در اين طبقه‌بندى انسان در شکل تکامل‌يافته‌تر سيستم‌هاى ارگانيسمى قرار مى‌گيرد که با خصلت تعقل، تفکر و خودآگاهى از حيوانات متمايز مى‌باشد.

در مرحله بالاتر، سازمان‌هاى مختلف اقتصادي، صنعتى و اجتماعى و فرهنگى (که ترکيبى از سيستم‌هاى انسانى و سيستم‌هاى مادى و فيزيکى هستند) قرار مى‌گيرد. در طبقه يا سطح نهائي، سيستم‌هاى مجردى قرار دارند که انسان از شناخت و درک آنان عاجز است و در آنها، مطلق‌ها و ناشناخته‌هاى خارج جهان مادى وجود دارد. در يک طبقه‌بندى ديگر سيستم‌ها را به سه سيستم (ماشيني، بيولوژيکى و اجتماعي) تقسيم مى‌کنند.